Summary
Samenvatting Geschiedenis
- Course
- Level
samenvatting HC4 Verlichtingsideeën en de democratische revoluties
[Show more]
Seller
Follow
fleurstevens2
Content preview
GESCHIEDENISHC Verlichtingsideeën en democratische revoluties
1) VERLICHTE IDEEËN OVER DE IDEALE SAMENLEVING
Standenmaatschappij
- geestelijken
- Adel
- Burgerij (sociaal-economische macht)
Hernieuwde belangstelling voor de wetenschap in de Renaissance: Wetenschappelijke Revolutie
- meer onderzoekers die geen geestelijken waren
- Onderzoek op gebieden die niets met godsdienst te maken hadden
- Proeven doen, dingen waarnemen en hierover nadenken
- Verstand gebruiken, zelf nadenken, niet alles volgens het geloof verklaren
Kenmerken en gevolgen van de wetenschappelijke revolutie
- Grote gevolgen voor mensen; medische zorg, nieuwe energiebronnen
- Nieuwe manier van onderzoeken; observeren, experimenteren en redeneren
- Wetenschappers kregen steun van regeringen; gingen het nut ervan inzien. De wetenschap
ging een belangrijke plaats innemen in de samenleving.
- verzet van de kerk (met geweld)
Wetenschappelijke revolutie en verlichting
Wetenschappelijke revolutie
- Mensen gingen vertrouwen op eigen verstand
- Mensen vroegen zich af of ze wel op de juiste manier met elkaar omgingen
- Mensen gingen de samenleving en de natuur onderzoeken
- Gevolg: leidde tot verlichting
Verlichting
- verlichters gingen de samenleving net zoals de natuur onderzoeken op basis van
waarnemingen, ervaringen en experimenten (empirisme)
- Met de toegenomen kennis zouden de problemen in de samenleving kunnen worden opgelost
(rationalisme)
- Gevolg: optimisme en de vooruitgangsgedachte
Verzet tegen de Wetenschappelijk Revolutie, vooral van de katholieke kerk
- De kerk verloor haar greep op de wetenschap
- Belangrijke kerkelijke opvattingen werden door de resultaten van onderzoek soms
ondermijnd.
, Ideeën van verlichters
Sociale verhoudingen
- Vrijheid: vrijheid van meningsuiting, drukpers, om te geloven wat je wilt en om handel te
drijven met wie je wilt
- Gelijkheid: gelijke kansen voor iedereen, gelijkheid in rechtspraak
Politiek
- Volkssoevereiniteit: inrichting gebaseerd op de rede
- Sociaal contact: contract tussen vorst en volk of burgers onderling, voorkomen nieuwe
oorlogen.
- scheiding der machten: trias politica, de wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht
mogen niet in handen van dezelfde persoon/organisatie zijn
Godsdienst
- religieuze tolerantie: verdraagzaamheid op godsdienstig gebied, geen vervolgingen
- Scheiding tussen kerk en staat: de kerk houdt zich bezig met godsdienstzaken, de staat met
bestuur en rechtspraak
Economie
- Eigenbelang: vrijheid in nastreven van eigenbelang, als iedereen uit is op eigenbelang dan
loopt dat vanzelf uit op welvaart voor iedereen
- Vrijemarkteconomie: vrijhandel en beperkt overheidsingrijpen zorgen voor de grootste
welvaart
Tegenstellingen van verlichters
Sociale gelijkheid
- sociale gelijkheid, verlichters tegen gelijkheid van vrouwen (biologische verschillen)
- Afschaffing slavernij, voor verlichters een stap te ver
Godsdienstig gebied
- God als schepper, maar greep niet meer in. Wereld beheerst door natuurkrachten die in
principe met het verstand aangetoond en verklaard konden worden
- agnosten, niet-wetende
Politiek gebied
- Locke, volkssoevereiniteit
- Montesquieu, scheiding der machten
- Rousseau, democratie
- Voltaire, tegen democratie
Verspreiding van de verlichting
- boeken, tijdschriften en bibliotheken (encyclopedie)
- Salons en koffiehuizen
- Toneelstukken en opera’s
- Ontduiken van censuur (niet vrij in schrijven wat je wilt, controle op ideeën verspreiden) ,
door kritiek niet rechtstreeks te uiten maar door te schrijven over fictieve personages of
andere volken of door dubbelzinnige formuleringen te kiezen, door boeken illegaal of in het
buitenland uit te geven
- Die geschriften werden uiteindelijk wel gedrukt (in de republiek), in de republiek was
gewetensvrijheid en hadden geen centraal bestuur dus lastig te controleren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleurstevens2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62555 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now