Summary
Samenvatting Economie heden, verleden en de toekomst VWO
- Course
- Institution
Samenvatting Economie heden, verleden en de toekomst VWO
[Show more]
Seller
Follow
fleurstevens2
Content preview
H1 DE PRIJS VAN TIJD1.1 TIJD IS GELD
Voor een producent heeft tijd waarde: een bepaalde tijdsduur komt overeen met een bepaalde
productie
Voor een consument heeft tijd waarde: een bepaalde tijdsduur komt overeen met een bepaalde
hoeveelheid consumentensurplus
De prijs van tijd noemen we rente. De rente die banken rekenen is voor iedereen gelijk, de
algemene prijs van tijd.
Rente komt tot stand op de vermogensmarkt: de markt waar vraag en aanbod van financieel
kapitaal bij elkaar komen, een abstracte markt (op ieder moment en overal ter wereld financieel
kapitaal gevraagd en aangeboden).
De hoogte van rente wordt sterk beïnvloed door reporente, AKA referentie: het rentepercentage
waartegen banken geld kunnen kenen bij de centrale bank.
1.2 INTERTEMPORELE SUBSTITUTIE
De rente maakt ruilen over de tijd mogelijk.
Sparen levert rente op: in ruil voor de tijd dat de consument zijn geld op de bank zet, betaalt de
bank hem rente. Hoe langer het geld op de bank staat, hoe meer rente de bank uitbetaalt.
Een consument die spaart stelt een aankoop uit: consumptie nu vervangt hij door consumptie in
de toekomst. Het verschuiven van consumptie door de tijd heet intertemporele substitutie—>
consumptie wordt in de tijd (intertemporeel) verschoven
Individuele prijs van tijd
Iemand die spaart loopt consumentensurplus mis. De individuele prijs van tijd is het ongemak dat
een consument ondervindt als hij consumptie uitstelt, hiertegenover staat rente.
Consument spaart: kosten sparen (individuele prijs van tijd) lager dan opbrengsten sparen (rente)
Consument investeert: kosten sparen (individuele prijs van tijd) hoger dan opbrengsten sparen
(rente)
Lenen
Een consument kan consumptie ook vervroegen: toekomstige consumptie wordt verschoven
naar het heden. Er wordt dan geconsumeerd op het moment dat de consument er nog geen geld
voor heeft—> lenen
Bij een lening wordt er rente betaald door de lener aan de persoon of instantie die het geld
uitleent.
Voordeel lenen: consument kan direct genieten van het consumentensurplus
Nadeel lenen: consument moet rente betalen bovenop het aankoopbedrag
, 1.3 INFLATIE
Inflatie is de stijging van het algemene prijspeil door de tijd
De interne waarde van geld: door inflatie daalt de koopkracht van geld.
Het ontstaan van inflatie
Belangrijkste reden van inflatie is de groei van de maatschappelijke geldhoeveelheid: hoe meer
geld in omloop, hoe hoger de prijzen na verloop van tijd. Geld wordt minder waard wanneer er
meer van is.
Algemene banken (RABO, ING, ABN AMRO) hebben een bankrekening bij de Europese centrale
bank (ECB).
ECB verlaagd rente—> voor banken minder aantrekkelijk om geld op spaarrekening te zetten, ze
gaan op zoek naar consumenten en producenten om geld aan uit te lenen.
Om geld lenen aantrekkelijk te maken rekenen banken lagere rente. Door leningen gaan mensen
investeren en de vraag naar producenten en diensten stijgt. Bij een gelijkblijvend aanbod zullen
prijzen stijgen.
Banken kunnen ook geld aan de ECB lenen. Als de ECB dan de rente verlaagd is dit aantrekkelijk.
Banken hoeven dan zelf minder rente te betalen en kunnen ook lagere rente rekenen.
Lage rente—> algemene prijs van rijd daalt —> mensen gaan lenen —> maatschappelijke
hoeveelheid stijgt —> vraag maar goederen en diensten nemen toe —> prijzen stijgen
Als de maatschappelijke geldhoeveelheid in een jaar groeit, stijgt de inflatie het volgende jaar.
Monetair beleid
Het beleid van de centrale bank is een monetair beleid. Het veranderen van de rente door de
ECB is hiervan een voorbeeld. Ze proberen hiermee de economie te beïnvloeden, kredietkanaal
Oververhitte economie—> verhogen rente —> minder snel lenen—> sparen—> vraag daalt en
vermindering vd druk op prijzen
Indexcijfers
Een indexcijfer is een getal waarmee je eenvoudig een procentuele verandering ten opzichte van
het basisjaar kunt aflezen. Bij het basisjaar is het prijsindexcijfer ALTIJD 100.
Prijsindexcijfer vergelijkingsjaar = prijs product vergelijkingsjaar : prijs product basisjaar x 100
De berekening van inflatie (blz.16)!!!
1. bepaling van het goederenmandje (blz. 16)
2. bepaling van de wegingsfactoren (blz.16)
3. omzetting van prijzen in indexcijfers(blz.16)
4. berekening consumentenprijsindex (CPI) (blz.16)
5. berekening verandering in de CPI (blz.16)
Deflatie
Daling van het algemene prijspeil door de tijd heet deflatie. Het ontstaat wanneer consumenten en
producten minder geld uitgeven. Vraag naar producten en diensten neemt af.
Vraag kan dalen door bijvoorbeeld weinig vertrouwen in de toekomst, mensen gaan sparen, veel
mensen komen zonder werk te zitten en gaan ook sparen dus worden er weinig producten
verkocht.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleurstevens2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.47. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75619 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now