Summary
Samenvatting materialenleer 2.1
- Course
- Institution
samenvatting van het vak materialenleer (jaar 2 semester 1) gedoceerd door Leentje van Aken 19/20 eerste zit
[Show more]
Seller
Follow
annavd71
Reviews received
Content preview
MATERIALENLEER 2.11. HOUT
Dikte en lengtegroei van de boom:
verkerning = cellen in het spinthout sterven af en kernhout (verkerning )ontstaat. Het cambium produceert steeds
nieuwe houtvezels over de reeds bestaande, zo boom -> dikker. Tijdens de jonge leeftijd van de boom neemt de
bladkroon sterk toe in volume, dit ongeveer in verhouding tot de stam hout die haar moet dragen en voeden. Op een
bepaald ogenblik vermindert in verhouding de ontwikkeling van de bladkroon ook al worden steeds nieuwe houtlagen
gevormd, zodat het saptransport overbodig wordt in een gedeelte van de stam, in feite het oudste gedeelte: de kern.
De sapstroom houdt daarin dan ook geleidelijk op + de kern wordt droger. —> dit proces = “verkerning”.
-> verkerning ontstaat bij eerst gevormde groeiringen van boom + breidt geleidelijk uit tot verdere
groeiringen naarmate door cambium nieuwe groeiringen aan de omtrek worden toegevoegd.
* Hout dat nog niet verkernd is = spinthout
* verkernde hout = kernhout
SPINTHOUT KERNHOUT
Buitenste lichtgekleurde deel vd boom Binnenste, donkerder gekleurde deel vd boom
Vochtgehalte is hoger (vers hout) Geur en smaak is sterker
Neemt gemakkelijker bescherming-producten op Duurzamer:
1. Voedsel (zetmeel, suikers,..) dat in spinthout zat
omgezet naar grotendeels giftige sto en die
afwerend werken op insecten / zwammen.
2. Vaten zijn dikwijls afgesloten wat intreden van
water belemmerd.
1
ff
, Snijvlakken:
1. Kops gezaagd hout
= transversaal vlak
-> Doorsnede loodrecht op de as van de boos
-> op dwarsvlak zijn groeiringen zichtbaar als
concentrische ringen (ringen zichtbaar op plank)
Nadeel: alle kanalen zichtbaar & kan veel vocht openemen
2. Kwartiers gezaagd hout
= radiaal vlak
-> doorsnede in de lengte
-> richting loopt samen met deze van een straal
(verticale strepen zichtbaar op plank)
Voordeel: zal minder ‘werken’ / krom trekken
3. Dosse gezaagd hout
= tangentiaal vlak
-> lengte doorsnede loopt loodrecht op deze van
een radiaal vlak
-> ‘vlammen’ zichtbaar op de plank
Bestandweefsels
a) steunweefsel (vezels)
= geeft boom stevigheid
b) transportweefsel (houtvaten)
= vervoert ruwe sappen uit de grond naar bladeren
loopt evenwijdig met as van de boom
c) voedselopslagweefsel (houtstralen)
slaat voedsel op en verdeelt waar nodig in de boom
(omgezet in sap)
vezel -> kort & verdikte wanden
houtvaten -> lange, smalle kanalen (kops -> poriën ,
langs -> lange groefjes)
2
,Opbouw van het hout:
Groeiringen:
= lagen die ontwikkeld door werking van cambium dat nieuwe cellen tussen hout en bast maakt (zo boom dikker)
(Duidelijk zichtbaar op dwarsdoorsnede van boom als concentrische banden)
Vroeghout en laathout:
Groeiperiode van groeiringen in onze streken -> in lente + zomer
In tropische streken -> in regenperiode
Bij ons zijn de groeiringen sterk afgetekend.
Om de bladeren te vormen en voeden heeft de boom veel voedsel en water nodig.
(Daarom brede vaten bij loofhout en brede tracheïden met weinig verdikte wanden bij naaldhout.)
* Vroeghout/lentehout = hout dat in begin vd vegetatieperiode gevormd werd
* Laathout/zomerhout = na vegetatie -> vermindert aangroei (worden vaten kleiner + tracheïden smaller met verdikte
wanden)
Groeiringbreedte:
Breedte van groeiring verschilt afhankelijk van gunstig jaar (brede ringen = vocht, warmte, zon, rijk voedsel id bodem)
en ongunstig jaar (smalle ringen= koude, droogte, gebrek aan voedsel + licht)
-> sterkte + hardheid hangt grotendeels af van dikte vd groeiringen
Dubbelhart:
= boom vertakt zich op bepaalde hoogte en vormt zo een reusachtige vork.
Wanneer men de boom aan de basis van de vork doorzaagt vindt
men 2 afzonderlijke kernen.
Draaigroei:
Draad van diverse houtsoorten kan verschillend zijn -> door verloop kan je
meestal houtsoort herkennen
Aan draadverloop heeft houtsoort technische eigenschappen te danken
-> splijtbaarheid of splijtsterkte (= weerbaarheid tegen slijpen)
Kwasten: (= naam van takken wanneer stam wordt opgezaagd)
= niet voor constructieve doeleinden maar
* eerder voor vloeren en beplankingen van gevels of plafonds.
* -> wanneer knop uitloopt zal cambium (groeilaag) van stam ook
uitstrekken over zijtak (tak wordt steeds dikker)
Tak groeit elk jaar dieper in de boom (= cambium blijft groeien en groeit rond tak)
(Dunne) takken vallen uiteindelijk af en de boom groeit erover →er blijft dan een van buiten niet zichtbare vergroeide
kwast (= vaste kwast) over.
* Probleem = wanneer kwast (ook wel knoesten genoemd) niet vast zitten → wordt hout goedkoper.
Tekeningen -> andere figuraties
vlamtekening
-> ontstaat bij houtsoorten met duidelijke groeiringen (= typisch voor Dosse gezaagd hout)
Tekening = duidelijk zichtbaar in grenen / eiken op Jesse gezaagd en vormt langgerekte vlammen:
—> in grenenhout veroorzaakt door kleurverschil tussen vroeg- en laathout
—> bij eiken gevolg van aanwezigheid in eenzelfde groeiring
van porierijke en poriearme zone
Geaderde tekening
-> ontstaat door aanwezigheid verschillende gekleurde lagen in hout
Dikwijls merkwaardige effecten mee bereikt (bij dosse en kwartier)
3
, Fysische eigenschappen -> het volume gewicht
Gewicht (massa) per volume-eenheid: kg/m3
→ Gewicht hout = afhankelijk van hoeveelheid water in de celholtes
Volumieke massa van houtsoort = gewicht na droging tot 12% vochtgehalte.
Het vochtgehalte (15% → hout = watervrij)
Water kan op 2 manieren in hout voorkomen:
vrij water → verspreid in de holten vh hout (date, celholten,..)
beïnvloed enkel het volume gewicht vh hout
gebonden water → wordt opgenomen door celwanden zelf = zorgt voor krimpen/zwellen vh hout
vochtopname = zwellen
vochtafname = krimpen
Stadia bij drogen van hout van verse tot vochtvrije toestand
1. Vers hout → vrij water en gebonden water is aanwezig
2. Ontruiming van het vrij water → gewicht vermindert
3. Vezelverzadigingspunt → vrij water is weg, enkel gebonden water aanwezig
4. Geleidelijke ontruiming van het water uit celwanden → gaat gepaard met
verhoging van mechanische weerstand + hierna begint hout te krimpen
5. Vochtvrije toestand (vochtgehalte = 0%)
→ bij vochtopname (zwellen) = tegenover gestelde richting
HOUT KRIMPT OF ZWELT ENKEL WANNEER VOCHTGEHALTE VERANDERT
TUSSEN VERZADIGINGSPUNT EN VOCHTVRIJE TOESTAND
Hygroscopisch = hygro (water) → neemt water op (hout is hygroscopisch materiaal)
→ hout past zijn vochtgehalte aan tot vochtigheid vd omgeving.
In een vochtige omgeving zal een droog stuk hout vocht opnemen, tot er een toestand van evenwicht wordt bereikt
tussen vochtgehalte vh hout en vochtigheid vd lucht = evenwichtsvochtgehalte
Conclusie → hout moet enkele dagen voor plaatsing aanwezig zijn op werk (om krimp te voorkomen). Zo kan het
aanpassen aan de omgevingstemperatuur en vochtigheid.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annavd71. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.93. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75619 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now