Summary
Samenvatting AK BuiteNLand H4 - VWO4
- Course
- Level
aardrijkskunde samenvatting van hoofdstuk 4, boek BuiteNLand. VWO4
[Show more]
Seller
Follow
vandongenmats2
Content preview
Samenvatting H4 AKPar. 1
Stroomgebieden, het verzamelgebied van een rivier waarbinnen alle
neerslag en grondwater via de zijrivieren naar de hoofdrivieren stromen.
De waterscheiding is de grens tussen stroomgebieden, die gevormd
wordt door hoogteverschil. Een stroomstelsel is het gebied van de
hoofdrivier met al zijn zijtakken. Een stroomstelsel bestaat uit de boven-,
midden- en onderloop, die samen het lengteprofiel vormen. De
herkomst van het water bepaalt wat voor rivier het is, er zijn 3
verschillende namelijk:
- Gletsjerrivier: Gesmolten ijs en sneeuw water.
- Regenrivier: Krijgt z’n water door neerslag, bijv. de Maas.
- Gemengde rivier: Krijgt z’n water door neerslag en smeltwater,
bijv. de Rijn.
Regiem: de waterafvoer die varieert gedurende het jaar. De tijd die het
water van een regenbui nodig heeft om in de rivier te komen heet de
vertragingstijd. Dingen die dit kunnen vertragen of versnellen zijn de
ondergrond en vegetatie. Het absolute hoogteverschil in meters tussen
twee plaatsen is het verval. Het verhang is soort van hetzelfde als het
verval maar dan minder nauwkeurig, want het is namelijk het verval per
kilometer. Het verhang geeft aan hoeveel een rivier richting zeeniveau
zakt per kilometer. Het debiet is de gemiddelde hoeveelheid water die
per tijdseenheid door een rivier stroomt, uitgedrukt in kubieke meters per
seconde. Natuurlijk is het zo: ‘Hoe hoger verval/verhang, hoe sneller het
debiet’.
Door klimaatverandering verandert het neerslagregiem (de
schommelingen in de neerslag gedurende het jaar) op 2 manieren:
- Steeds meer neerslag.
- Neerslag steeds meer onregelmatig.
Hoosbuien in de zomer zorgen voor wateroverlast en een hoger debiet in
rivieren. In stroomgebied is langs rivieren de bebouwing sterk
toegenomen. Neerslag komt in stedelijke gebieden direct via het riool in
rivier, door verstening (regenwater spoelt sneller af) waardoor de
vertragingstijd af neemt en hierdoor krijgen rivieren in korte tijd steeds
meer te maken met een groot debiet, er is hier dus sprake van piekafvoer.
, Die rivieren stromen dan
tussen dijken en zand en
klei worden in de
bedingen
gesedimenteerd.
Hierdoor komt de rivier
dan hoger te liggen. Om
dan veilig binnendijks
te blijven wonen, moet je de dijken verhogen, maar je kunt niet eindeloos
dijkverzwaring blijven toepassen. Dit probleem komt dus door de
verstedelijking, maar ook door ontbossing, bodemdaling en de
verandering van het neerslagregiem.
Ondanks de deltawerken en dijken is er nog steeds grote zorg. Dit komt
door twee processen die elkaar versterken, namelijk het broeikaseffect en
de bodemdaling. Door het afsmelten van de ijskappen stijgt de zeespiegel.
De bodemdaling is het gevolg van een menselijk proces, zoals aardgas,
het bemalen van landbouwgrond en veen opgraven vroeger. Het gevolg
hiervan is dus dat de zeespiegel relatief sneller stijgt. Je krijgt nu vaker te
maken met doodtij, het water staat dan extra laag en met springtij, het
water staat extra hoog.
Begrippen:
De waterscheiding = De grens tussen stroomgebieden.
Een stroomstelsel = Het gebied van de hoofdrivier.
Het lengteprofiel = De boven-, midden- en onderloop van een rivier.
Regiem = De waterafvoer die varieert gedurende het jaar.
De vertragingstijd = De tijd die het water van een regenbui nodig heeft
om in de rivier te komen.
Het verval = Het absolute hoogteverschil in meters tussen twee
plaatsen.
Het verhang = Geeft aan hoeveel een rivier richting zeeniveau zakt per
kilometer.
Het debiet = de gemiddelde hoeveelheid water die per tijdseenheid
door een rivier stroomt, uitgedrukt in kubieke meters per seconde.
Dijkverzwaring = Verhogen en verbreden van dijken.
Bodemdaling = Zakking van de bodem, wat zorgt voor droogte of juist
nattigheid.
Par. 2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vandongenmats2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.57. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81849 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now