Summary
Samenvatting vertaalwetenschap BA1
- Course
- Institution
Samenvatting vertaalwetenschap BA1, gegeven door Iris Schrijver. Bevat alle 6 hoofdstukken (inclusief gastcollege) Gebaseerd op syllabus & powerpoints
[Show more]
Seller
Follow
MarjoleinVanmaercke
Reviews received
Content preview
VERTAALWETENSCHAPH1: VERTALEN & TOLKEN
Vertalen:
o Brontekst BT doeltekst DT
DT & BT = evenwaardig/equivalent
o = mondelinge + schriftelijke transferactiviteit
BT & DT niet altijd schriftelijk: audiobeschrijving, dubbing, …
Tolken:
o +- mondeling (Ook: gebarentolken, taptolken, …)
VERTAALVORMEN
Algemene vertaling -> literaire vertaling ->
Gespecialiseerde vertaling
-nieuwsbericht,… -specifieke woordenschat -domeinkennis
-proza, poëzie, toneel -juridisch, medisch, …
- Audiovisuele vertaling: ondertiteling, audiodescriptie, …
- Lokalisatie: vertaling < apps, software, games, …
o BT wordt aangepast aan cultuur van doelland
TOLKVORMEN
CLASSIFICATIE
1. Moment van tolkbeurt
a. Simultaan (met spreker)
b. Consecutief (na spreker)
2. Contact met partijen
a. Direct contact met spreker & luisteraar
b. Direct contact met luisteraar
c. Indirect contact met spreker & luisteraar
3. Setting van tolkbeurt
SOORTEN TOLKEN:
- Conferentietolken: simultaan of consecutief
- Relay interpreting: BT bemiddelende taal DT
- Verbindingstolken: kleinschalige context (ziekenhuis, business, informeel, …)
o Chuchotage/fluistertolken: simultaan op fluistertoon tolken
o Sociaal tolken: voor anderstaligen, vb. gerechtstolken
- Taptolken: afgetapte gesprekken door politie
- Schrijftolk: simultaan gesprek neerschrijven voor doven
1
,SEMIOTISCH KARAKTER VAN VERTALEN
Jakobson: 3 soorten vertalingen
1. Interlinguale vertaling: BT & DT = verschillende talen
2. Intralinguale vertaling: BT & DT = varianten van zelfde taal
3. Intersemiotische vertaling: BT = verbaal & DT = niet-verbaal
a. Tekst braille
Gottlieb: intersemiotisch is ook niet verbaal verbaal
DEFINITIE VERTALEN
Van Dale: vertalen = van de ene in de andere taal overbrengen
Kan ook 2 variëteiten van 1 taal zijn
Interlinguaal & intralinguaal
Brede definitie probleem: vertaling of intertekstualiteit?
= afhankelijkheid van teksten tot elkaar
Samenvatting, parodie, bewerking, …
Definitie = cultuur & tijdsgebonden
Romeinen hadden andere visie dan nu
Toury: vertaling = alles wat als vertaling gezien wordt (assumed translation)
o Pseudovertaling: orgineel werk wordt als vertaling voorgesteld
o Covert translation (autonome tekst) ≠ vertaling
Probleem: hoe vertalen onderzoeken als er geen eenduidig onderzoeksmateriaal
is?
o 3 voorwaarden voor vertaling
Brontekstpremisse: DT is gebaseerd op BT
Transferpremisse: elementen van BT zijn overgebracht in DT
Relatiepremisse: BT en DT kunnen vergeleken worden
Schreiber: bewerking >< vertaling
-Afwijken van BT -zoveel mogelijk volgen van BT
-verband met BT behouden -zowel tekstintern als extern
3 soorten bewerkingen
o Diminutief: ingekorte/vereenvoudigde vorm < BT
o Aumentatief: verbeterde/uitgebreide vorm < BT
o Adaptief: aangepaste vorm < BT (doelpubliek, tijdperk, …)
<-> Van Doorslaer: vertaling = bewerking
Vertalen is ook pragmatiseren: aanpassen aan tekstexterne factoren
Verschil vertalen & bewerken = gradueel essentieel
VERTALEN CONCREET
2
, Jaren 60: vertalen = hercoderingsproces
Elk woord uit BT komt ook in DT
Problematisch: woorden in DT hebben andere frequentie, collocatie, …
o Woorden worden niet apart vertaald, maar als eenheid in een zin
HIËARCHIE VAN VERTALEN: WAT BEHOUDEN IN DT?
1. Boodschap: bedoeling & effect van auteur
2. Inhoud/informatie: geheel aan betekenissen binnen de tekst/zin
3. Denotatieve & connotatieve betekenis:
a. Het woord: signifiant
b. Mentale representatie van woord in werkelijkheid: signifié
c. Houding < auteur tov woord
d. Associaties < lezer met dat woord
Vertalen = ook interculturele communicatie
omzetten van BT in andere taal & andere cultuur
EQUIVALENTIE
= gelijkwaardigheid ≠gelijkheid
DT en BT moeten overeen komen, maar is niet symmetrisch/omkeerbaar
o Norm < adequaatheid: betekenis BT weergeven in DT
o Norm < acceptibiliteit: DT schrijven adhv noden doelpubliek
o Skopos: doel van de vertaling
Nida: 2 soorten equivalentie
- Formeel: DT en BT komen grammaticaal & inhoudelijk overeen
- Dynamisch: DT behoudt boodschap & effect < BT
Koller: 5 soorten equivalentie
- Denotatief: DT behoudt extralinguïstische inhoud < BT
- Connotatief: DT heeft idem gevoelswaarde als BT
- Tekstnormatief: DT behoudt genrespecifieke norm < BT
- Formeel-estetisch: DT behoudt individuele kenmerken < BT (stijlfiguren, ritme,
…)
- Pragmatisch: DT heeft idem effect op publiek als BT
Gedeeltelijke of volledige equivalentie?
tijdsgebonden:
Woord-voor-woord vertalers <-> vrije vertalers
Cicero = vrije vertaler
ONVERTAALBAARHEID
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MarjoleinVanmaercke. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.34. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now