Situering ouderenzorg en oudere zorgvrager
Situering ouderenzorg
Maatschappelijke evoluties
Vergrijzing en verzilvering
Vergrijzing: het aantal ouderen in onze bevolking neemt toe
Toename van levensverwachting
Afname van geboortecijfer
Verzilvering: het aantal echt hoogbejaarden neemt toe
Stijging van levensverwachting door:
Betere levensomstandigheden
Infectieziekten die zijn teruggedrongen
Ontwikkeling van geneeskunde
Sinds de jaren ’60 de naoorlogse babyboom is het geboortecijfer is dalende
lijn:
Ontstaan van middelen tegen geboortebeperking
o Anticonceptie
Emancipatie van de vrouw
Stijging chronische zorgvragen
Groot deel ouderen zijn gezond en deels zelfstandig maar door
vergrijzing en verzilvering zijn er meer
o Chronische ziekten
o Hulpbehoevenden
Aantal oudere zorgvragers in gezondheidszorg, wzc, geriatrie zal
toenemen
Hogere incidentie chronische ziekten in oudere populaties brengt
leer langdurige zorgrelaties met zich mee
Verpleegkundige visie in de ouderenzorg
Demografische evoluties (hierboven beschreven)
Wijze waarop VPK geacht worden zorg te verlenen aan de groeiende groep
van ouderen
Van ‘rust-roest’ naar ‘competenties’
Negatief rust roest
o Nadruk lag op alles wat de oudere niet meer kon en waarbij
de vpk dit functieverlies compleet overnam
Grotendeels verdwenen
Uit noodzaak
Door wetenschappelijke inzichten
Door luisteren naar wensen van de groep patiënten
Competentie-model
o Legt nadruk op wat ZV wel nog kan
o Wat oudere nog kan benadrukken, stimuleren en
ondersteunen
Van ‘absolute’ naar ‘kwaliteitsvolle’ levensverwachting
Geneeskunde mogelijk maakt om steeds ouder te worden luidere
drang naar kwaliteitsvoller ouder worden
1
, VDI2 – cursus zorg voor de oudere
Drang naar kwaliteit van leven, wordt geacht mee in rekening te
worden genomen bij beslissingen omtrent de VPK zorg voor deze
populatie
Mondige zorgvrager
ZV van vandaag en de toekomst is bereisd, hoger opgeleid, weet
intern te hanteren
Weet wat hij wil en wat mogelijk is
o Zal hiernaar mondig verzoeken
o Vragen uitgebreide uitleg bij de zorg
VPK zorg aan ouderen van morgen zal
o Op maat moeten zijn
o Zoveel mogelijk respect voor competenties
o Zoveel mogelijk inspraak
o Maximaal comfort van patiënt
VPK ouderenzorg gekenmerkte door 3 C’s
o Continuïteit
o Creativiteit
o Communicatie
Wetenschappelijk bezig zijn met ouderen: gerontologie –
geriatrie
Natuurlijke en pathologische veroudering
Veroudering treedt vanaf begin van het leven op, zonder scherpe
grens
Pensioenleeftijd 65 jaar
Verouderingsproces niet voor elk individu even snel
o Levensstijl en genetica spelen een rol
Veroudering spontaan, natuurlijk proces van irreversibele
veranderingen in organen, systemen die toenemen in de tijd
Natuurlijk universeel proces van verouderen wordt aangevuld door
ziekten en kwalen
o Pathologische veroudering
Natuurlijke veranderingen: geeft op termijn vaak functionele
achteruitgang die het ontstaan van ziekte in de hand kan werken
Gerontologie versus geriatrie
Gerontologie: die tak van de wetenschap die zich bezighoudt met de
natuurlijke veroudering van volwassenen en met de gevolgen van deze
veroudering op individueel en sociaal vlak
Geriatrie: die tak van de geneeskunde die bezig is met preventie, diagnostiek
en behandeling van ziekten die samenhangen met veroudering
(ouderdomsziekten)
Zeer gefocust is op handhaving van zelfstandigheid bij ouderen
eerder dan bereiken van volledige gezondheid
Het geriatrisch risicoprofiel
Algemeen wordt aangenomen dat een risico-oudere de volgende drie kenmerken bezit:
Multipathologie
Polyfarmacie
Psychosociale vereenzaming
2
, VDI2 – cursus zorg voor de oudere
Multipathologie
Veroudering reservecapaciteit van organen af en treedt slijtage op
Kleine veranderingen of onevenwichtig kunnen grote schade toebrengen
o Ouderen zijn kwetsbaarder geworden
Kleine verstoring één orgaansysteem kan veel sneller een reeks complicaties
uitlokken
o Ziektes en complicaties presenteren zich anders bij oudere dan bij
jongeren
Psychosociale vereenzaming
Kinderen zorgen voor ouderen daling geboortecijfer jaren 60 evidentie
is weggevallen
Emancipatie van de vrouw dochters gaan werken en kunnen minder voor
de ouders zorgen
Sociale niet-familiale netwerk van ouderen verengt
o Mensen leggen minder makkelijk contact
o Vroegere vrienden worden zelf ook ziek
Psychosociale vereenzaming
Dagdagelijkse verzorging is meer dan helpen bij basiszorg
o Vroegtijdige signalering van symptomen kan complicaties en ZH
opname voorkomen
Polyfarmacie
Samenhangend met Multi pathologie polyfarmacie
o A pill for every ill
Recepten vaak herhaal worden zonder na te gaan of er nog een indicatie is
Bovenop voorgeschreven medicatie ook nog ‘over the counter’ medicatie
o Hoestsiroop
Meerdere medicatie per dag vertraagde farmacokinetiek en dynamiek
hogere plasmaspiegels van meeste geneesmiddelen bij ouderen
Veel vergissingen bij inname omdat men zo vee moet innemen
Het normaal verouderingsproces
Veroudering reservecapaciteit van organen af verhoogde kwetsbaarheid
Atrofie: verlies aan functionele cellen binnen een orgaan
Meeste organen bij veroudering
Implicaties voor werking van de orgaansystemen bij de oudere
De huid
Belangrijke plaats
Zichtbare veroudering
o Beeld dat anderen van ons hebben
Barrière naar de buitenwereld
Drie lagen van de huid (buiten naar binnen)
o Opperhuid of epidermis
Dunne huidlaag
Opgebouwd vanuit basaal epitheel
Basaal epitheel grote cellen die zich voortdurend delen en
cellen naar de oppervlakte toe laten groeien oppervlakte
verhoornen of keratiniseren deze cellen huid vernieuwt
zich zo
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller gittegoovaerts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.