Dit is een samenvatting aan de hand van de slides en mijn eigen notities van tijdens de lessen gemaakt in semester 2 tijdens academiejaar 2021/ 2022. Aangevuld met notities gemaakt door het lezen van het studieboek het gezin is dood leve het gezin
1. OPENINGSLES SCHEPEN DECRUYNAERE ............................................................................................................................... 5
1.1. WAAROM INVESTEREN IN KINDVRIENDELIJKE STAD? ........................................................................................... 5
1.1.1. WAT WILLEN DE KINDEREN ZELF?..............................................................................................................................................5
1.1.2. TROEF: IN ONZE STAD TREF JE DE HELE WERELD .......................................................................................................................6
1.2. DE BAND TUSSEN SCHOLEN EN STAD ................................................................................................................... 6
1.2.1. Sterke scholen hebben sterke stad nodig (en omgekeerd) ........................................................................................................7
1.2.2. ONDERWIJSCENTRUM GENT......................................................................................................................................................8
1.2.3. BRUGFIGUREN EN BREDE SCHOOL ............................................................................................................................................9
1.2.4. CREËER EEN VEILIG EN POSITIEF KLASKLIMAAT .........................................................................................................................9
1.3. DE STAD ALS KANSENFABRIEK: OVER ONDERWIJS, KINDEROPVANG, JEUGDWELZIJNSWERK &
GEZINSBELEID .......................................................................................................................................................................... 10
1.3.1. JEUGDWELZIJNSWERK .............................................................................................................................................................10
1.3.2. GEZINSBELEID ..........................................................................................................................................................................10
2. 247 JAREN ADVIEZEN VOOR OUDERS ........................................................................................................................................... 11
2.1. Het begin ................................................................................................................................................................... 11
2.2. Scientific motherhood ............................................................................................................................................... 12
2.2.1. RATIO IN PLAATS VAN EMOTIE ................................................................................................................................................13
2.2.2. EUGENETICA ............................................................................................................................................................................13
2.3. Na WOII, opvoeden is love en fun ............................................................................................................................. 14
2.4. Jaren 1980 = toch niet zo veel fun ............................................................................................................................. 14
2.4.1. double bind paradox ................................................................................................................................................................15
2.4.2. Me, myself and i .......................................................................................................................................................................15
2.5. Enkele interessante kwesties..................................................................................................................................... 16
2.5.1. gender en klasse ......................................................................................................................................................................16
2.5.2. BORSTVOEDING .......................................................................................................................................................................16
2.5.3. ZINDELIJKHEID..........................................................................................................................................................................17
2.6. Besluit ........................................................................................................................................................................ 17
2.7. De bestuurde ouder ( nog eens checken ) ................................................................................................................. 18
2.7.1. THE PARENTING TURN .............................................................................................................................................................18
2.7.2. 100 jaar later ............................................................................................................................................................................19
2.7.3. De teloorgang van de heilige drievuldigheid ............................................................................................................................19
2.7.4. Het gezin aan het begin van de 21ste eeuw ............................................................................................................................20
2.7.5. opvoedingsondersteuning .......................................................................................................................................................22
3. WAT IS GEZINSPEDAGOGIEK?: VAN VERDEELDE NAAR GEDEELDE OPVOEDINGSVERANTWOORDELIJKHEID .................... 24
3.1. Wat is gezinspedagogiek? ......................................................................................................................................... 24
3.1.1. 1. De studie van de gezinsopvoeding .......................................................................................................................................24
3.1.2. De studie van de constructies van het gezin ............................................................................................................................25
3.1.3. Het gezin als maatschappelijk (politiek construct) ...................................................................................................................25
3.1.4. Een reflexieve gezinspedagogiek .............................................................................................................................................26
3.1.5. Theoretische kaders .................................................................................................................................................................26
3.1.6. Gezinspedagogiek als ethische wetenschap ............................................................................................................................28
4. DIVERSITEIT VAN GEZINNEN ....................................................................................................................................................... 29
5. GEZINSONDERSTEUNING IN VLAANDEREN ..................................................................................................................................... 40
5.1. Regelgeving in Vlaanderen........................................................................................................................................ 40
5.1.1. opvoedingsondersteuning vs. Opvoedingshulp .......................................................................................................................40
5.1.2. regelgeving in vlaanderen vandaag..........................................................................................................................................42
5.2. Huis van het kind ....................................................................................................................................................... 42
5.2.1. Aanbodsvormen .......................................................................................................................................................................43
5.3. werkingprincipes ....................................................................................................................................................... 44
5.3.1. Proportioneel universalisme ....................................................................................................................................................44
5.3.2. PU in de huizen van het kind ....................................................................................................................................................45
5.4. Sociale cohesie .......................................................................................................................................................... 45
5.4.1. Sociale steun en ontmoeting ...................................................................................................................................................45
5.4.2. sociale cohesie .........................................................................................................................................................................46
2
, 5.4.3. doctoraatsonderzoek ...............................................................................................................................................................46
5.4.4. Diversiteit aan invullingen en verwachtingen ..........................................................................................................................47
6. INTERVENTIES ......................................................................................................................................................................... 48
6.1. Inleiding ..................................................................................................................................................................... 48
6.2. TRIPLE P ..................................................................................................................................................................... 48
6.2.1. Evidence based ........................................................................................................................................................................49
6.3. Instapje – peer home visitors .................................................................................................................................... 51
6.4. Evidence based practice ............................................................................................................................................ 52
6.4.1. ontstaan ...................................................................................................................................................................................53
6.4.2. EBP en opvoedingsondersteuning ...........................................................................................................................................54
6.4.3. demografisch defecit ...............................................................................................................................................................56
6.4.4. De niet zo evidente evidence base ..........................................................................................................................................57
6.4.5. conclusie ..................................................................................................................................................................................58
6.5. Sociale steun ............................................................................................................................................................. 59
6.5.1. ontmoetingsplaatsen ...............................................................................................................................................................60
6.6. Ouders als onderzoekers ........................................................................................................................................... 65
7. OUDERSCHAP EN OPVOEDINGSONDERSTEUNING BINNEN K&G ......................................................................................................... 67
7.1. K&G binnen het agentschap opgroeien .................................................................................................................... 67
7.1.1. Ontstaan k&g is in 1919 ...........................................................................................................................................................67
7.1.2. Kolonies voor zwakke kinderen ...............................................................................................................................................67
7.1.3. van Nwk naar k&g ....................................................................................................................................................................69
7.2. Effecten van preventieve gezondheidszorg ............................................................................................................... 70
7.2.1. op kindersterfte .......................................................................................................................................................................70
7.2.2. op dodelijke kinderziektes .......................................................................................................................................................70
7.3. Agentschap opgroeien .............................................................................................................................................. 71
7.3.1. Missie van opgroeien ...............................................................................................................................................................71
7.3.2. Visie van opgroeien ..................................................................................................................................................................71
7.3.3. drie kernopdrachten ................................................................................................................................................................71
7.3.4. TWEE SOORTEN DIENSTVERLENING ........................................................................................................................................72
7.3.5. De kernopdrachten van Opgroeien vertaald naar de dienstverlening van Kind en Gezin ......................................................72
7.4. Lokale teams van kind en gezin ................................................................................................................................. 72
7.4.1. doelstellingen voor de lokale teams IHKV preventieve dienstverlening ..................................................................................73
7.4.2. werknemers .............................................................................................................................................................................73
7.4.3. Aanbodsvormen van de preventieve dienstverlening .............................................................................................................74
7.5. Focus op opvoedingsondersteuning en ouderschap ................................................................................................. 76
7.5.1. Ouderschap als overkoepelende term .....................................................................................................................................76
7.5.2. Inzoomen op ‘ouderschap’ ......................................................................................................................................................77
7.5.3. Infant Mental Health ................................................................................................................................................................77
7.5.4. Innemen van een IMH-Perspectief ..........................................................................................................................................78
7.5.5. bijzondere opvoedingssituaties ...............................................................................................................................................78
7.5.6. Nieuw in Opgroeien ‘team jonge kind’ (jan 2022) ...................................................................................................................79
8. PLEEGZORG ONDER DE LOEP ...................................................................................................................................................... 80
8.1. Geschiedenis van de uithuisplaatsing ....................................................................................................................... 80
8.1.1. conclusie ..................................................................................................................................................................................82
8.2. Pleegzorg Vlaanderen in beeld en in cijfers ............................................................................................................... 83
8.2.1. over pleegzorg gesproken ........................................................................................................................................................83
8.2.2. Pleegzorg Vlaanderen ..............................................................................................................................................................83
8.2.3. PLEEGZORG IN BEELD...............................................................................................................................................................84
8.2.4. Pleegzorg in cijfers ...................................................................................................................................................................85
8.2.5. Pleegzorg internationaal ..........................................................................................................................................................86
8.3. Pleegzorg in multiperspectivisme .............................................................................................................................. 86
8.3.1. pleegkind als sleutelfiguur .......................................................................................................................................................86
8.3.2. ROL VAN DE PLEEGZORGER .....................................................................................................................................................87
8.3.3. DE BIOLOGISCHE OUDERS ALS MEDE-OPVOEDER ...................................................................................................................88
8.4. De eigen kinderen van pleegzorgers ......................................................................................................................... 92
8.4.1. Eigenkinderen als deel van het pleeggezin ..............................................................................................................................93
3
, 8.5. Gedeeld ouderschap .................................................................................................................................................. 96
8.5.1. ouderschap uitgedaagd............................................................................................................................................................96
8.5.2. Verdeeld ouderschap: wat leren we uit studies van/naar afzonderlijke perspectieven? ........................................................96
8.5.3. Discussie en Besluit: Pleegzorg als jeugdhulpmaatregel ..........................................................................................................98
9. EEN THUIS VOOR EEN KIND ...................................................................................................................................................... 100
9.1. Adoptie .................................................................................................................................................................... 100
9.2. Wat vooraf ging ...................................................................................................................................................... 100
9.2.1. Basisprincipes: .......................................................................................................................................................................101
9.3. Aanbevelingen......................................................................................................................................................... 101
9.4. Afstammingscentrum .............................................................................................................................................. 101
10. ECHTSCHEIDING..................................................................................................................................................................... 102
10.1. Korte situering ......................................................................................................................................................... 102
10.2. Kinderen en scheiding wat zegt de wetenschap ..................................................................................................... 102
10.3. Reflecties op onderzoek .......................................................................................................................................... 103
10.3.1. Hoe kijken we naar kinderen? ..........................................................................................................................................103
10.3.2. wat leren kinderen ons .....................................................................................................................................................103
10.4. Beste scenario ......................................................................................................................................................... 105
4
,1. OPENINGSLES SCHEPEN DECRUYNAERE
Schepen Elke Decruynaere
→ Stadsvlucht: elk jaar verlaat een volledige schoolbus kinderen de stad om nooit meer terug te
keren: moeite om te kijken wat er onder die globale cijfers zit
→ Wie dan? 1 groep valt op, gezinnen met jonge kinderen. Ze hebben meer ruimte nodig. Dat willen
we keren, we zijn ervan overtuigd dat de stad niet enkel vergrijsd maar ook vergroend.
1.1. WAAROM INVESTEREN IN KINDVRIENDELIJKE STAD?
→ Nochtans is het beeld over de stad niet altijd rooskleurig. Zeker in Vlaanderen is er decenialang
een anti-stedelijk beleid gevoerd. Mensen werden aangemoedigd om buiten de stad te gaan
wonen, een eigen huisje met tuintje te verwerven op het platteland. Resultaat? Vlaanderen is
een groot verstedelijkt gebied geworden. Met alle gevolgen van dien voor de open ruimte.
Vandaar de betonstop en aandacht voor het klimaat: ironische omwille van propere lucht gaan
mensen op het platteland gaan wonen om dan met de auto naar de stad te komen en daar bij te
dragen tot het probleem ipv de oplossing.
→ Er zit een politieke reden achter, men was bang voor socialisme. Men moedigde aan om een
eigen huis te gaan bouwen, ook de mobiliteit werd zo georganiseerd dat mensen buiten de stad
gingen wonen. Resultaat vandaag: rommel, lelijk land (ruimtelijke ordening). Luchtkwaliteit
heeft te maken met ruimtelijke ordening, anti stedelijk beleid.
→ Daarom moedig beleid nodig om dit te keren. Vandaar bvb ook nu de LEZ , eerder in Antwerpen
omwille van de luchtkwaliteit. Willen we onze steden terug leefbaar maken, dan moeten we
ingrijpen.
Moedig beleid is nodig. We moedigen aan dat mensen niet met de auto naar de stad komen.
Er was veel protest, maar uiteindelijk zijn de Gentenaars wel gelukkiger, dit is nodig als we een
kindvriendelijke stad willen maken.
1.1.1. WAT WILLEN DE KINDEREN ZELF?
Inspraakprojecten:
1. minder auto’s
2. meer groen
3. meer plaats om te spelen
En hun ouders →betaalbaar wonen
Dit schuiven zij naar voren wat ze willen in de stad. Als we een beleid willen voeren dat aangenaam moet
zijn om te leven voor kinderen moeten we hier. Dit is de reden waarom lage emissizone invoeren en
plaats maken om te spelen in de stad.
5
, Op 10 jaar tijd zijn de woonprijzen verdubbeld in Gent, slachtoffer van ons eigen succes. Stad doet het
goed, studenten komen studeten en op kot zitten en nadien blijven plakken. Dit heeft zijn effect op de
woonprijzen, gevraagd aan Gentenaars: wat zoeken jullie van woning in de stad? Ze willen een woning
met een klein tuintje, waar je kinderen kan buiten laten spelen en genieten van de zon.
MAASEIKPLEIN
→ Maar ik geloof dus in de maakbaarheid van de samenleving. En dit is wat we met het
stadsbestuur proberen doen: transformatie van onze stad. Zie hier: van parking tot parkje.
→ Leefbaarheid neemt voelbaar toe. Vraagt een grote verandering, maar de moeite waard.
De parking wordt een groen pleintje. Deze lente moet het een plek zijn waar gezinnen en studenten van de
stad moeten kunnen genieten. Zo zijn we de stad aan het omvormen. Van een plek met veel vuile lucht en
beton naar een plek waar wonen, werken, maar ook spelen is.
1.1.2. TROEF: IN ONZE STAD TREF JE DE HELE WERELD
De toekomst zal globaal zijn, of zal niet zijn.
Geen betere voorbereiding dus op de wereld van morgen.
→ Er is een goede voorbereiding op de wereld van morgen. Wij zullen beter voorbereid zijn aan
hun loopbaan, ze beschikken over interculturele competenties. Het is ook een economisch
voordeel, bij de meeste jobs moet je contacten hebben met de ganse wereld is het een voordeel
dat je geen hindernissen meer ziet en dat die internationalisering je natuurlijke habitat is. Die
diversiteit van onze stad is een troef.
Wortels in migratie
- 150 nationaliteiten
- 34 procent heeft een migratieachtergrond van de Gentenaars.
- 52 procent van de kinderen tot 9 jaar heeft een migratieachtergrond.
- 33 procent heeft het Nederlands niet als moedertaal. Troef of handicap? Kan beide.
1.2. DE BAND TUSSEN SCHOLEN EN STAD
Gent
Er is een zeer uitgebreid aanbod van scholen. Freinetscholen, Daltonscholen, Steinerscholen, ongelofelijk
uitgebreid aanbod.
Op vlak van cultuur ook, als kinderen de schoolpoort uitlopen zien ze een openluchtmuseum. Ze zien
letterlijk de geschiedenis door een stadswandeling te maken. Troef voor kinderen die opgroeien in Gent.
Creative city: als je talent hebt, heb je in Gent een hele biotoop. Economisch vlak: aantal werklozen daalt.
Er zijn veel troeven.
Maar ook…
6
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sitta. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.99. You're not tied to anything after your purchase.
