1.1. Inleiding
‘open been’
Meestal bij patiënten tussen 70 en 80 jaar
Chronische wonde
o Maanden tot jaren
o Recidieven
Hervallen vaak
1.2. Definitie
Chronische wonde aan het onderbeen
o Veneuze insufficiëntie
o Arteriële insufficiëntie
o Gemengde vorm (zowel veneuze en arteriële)
1.3. Prevalentie
Cijfers variëren afhankelijk van bron
Tussen 0,3% en 1% van de populatie
Boven 80 jaar 45%
Hoe ouder hoe meer risico
2 tot 3x meer bij vrouwen
1.4. Fysiopathologie
1.4.1. Veneus ulcus cruris
Chronische veneuze insufficiëntie:
o Stuwing in veneuze circulatie door:
Afname spierpomp
Disfunctionele kleppen
Verhoogde veneuze druk en verminderde veneuze drainage
o Ontwikkelt in:
Oppervlakkig veneus systeem
Diepe veneus systeem
Perforerend systeem
o Belangrijkste oorzaken:
Reflux in de venen door onvoldoende werkingen wan de kleppen (varices)
Obstructie van de venen (trombose)
Slecht functioneren kuitspieren (parese)
1
,1.4.2. Arterieel ulcus cruis
Verminderde arteriële doorbloeding
o Door:
Atherosclerose
Hypertensie = hoge bloeddruk
o Vernauwing bloedvaten
Hypoxie = tekort zuurstof in de weefsels
Te weinig nutriënten
Afsterven van weefsels en necrose
o Soms door:
Obstructie door stollingsstoornissen
Cholesterolembolie
Vasculitis
o Soms meerde tegelijk
1.5. Klinische tekenen
1.5.1. Veneus probleem
1.5.1.1. Oedeem
Verhoogde capillaire druk waardoor vocht uit bloedbaan treedt
In eerste instantie overname door lymfebanen, na verloop van tijd
overbelast
Essentieel symptoom!
1.5.1.2. Varices
Oppervlakkige venen met slechte sluitende kleppen
Bloed stroomt door zwaartekracht naar beneden
Opstapeling van afvalstoffen
Symptomen:
o Zware, vermoeide benen
o Oedeem
o Pijn
o Nachtelijke krampen
o Onrustige benen (restless legs)
Na verloop van tijd huidveranderingen of zelfs wonden
1.5.1.3. Hyperpigmentatie
Bruine verkleuring door uittreden en afbraak van erytrocyten
Vrijkomen van ijzer waardoor huid bruin verkleurt
1.5.1.4. Hypostatisch
eczeem
Door oedeem:
o Rode, glanzende huid
2
, o Soms blaren
Ontstaan door eiwitten die uit bloedbaan lekken, waardoor ontstekingsreactie ontstaat
Na verloop van tijd dunne en kwetsbare huid
1.5.1.5. Induratie
Plaatselijke verharding van weefsel door vorming van bindweefsel
1.5.1.6. Corona phlebectatica paraplantaris
Veneuze ectasieën aan de mediale voetrand
Door verhoogde veneuze druk
‘ankle flare’
1.5.1.7. Atrofie blanche
Depigmentatie geeft witte kleur
Verdwijnen van capillairen in de huid
Zeer kwetsbare gebieden
1.5.1.8. Lipodermatosclerose
In gevorderd stadium
Littekenvorming in onderhuids bindweefsel sclerose en inkrimping van
weefsel
Vooral t.h.v. enkel
‘flessenhalsfenomeen’
Gemakkelijk ontstaan van ulceraties
1.5.1.9. Uitzicht van de wonde
Kan groot zijn
Meestal oppervlakkig
Wondbed meestal geel en rozerood
Veel wondvocht (door oedeem)
Geen afgelijnde wondranden
1.5.1.10. Pijn
Vooral tijdens verbandwissels
Meestal licht tot milde pijn
Pijn kan ook wijzen op infectie/allergie
Pijn neemt af bij hoogstand been
1.5.1.11. Lokalisatie
Meestal rondom de enkel
Tussen enkel en kuitspier
1.5.2. Arterieel probleem
1.5.2.1. Arteriële pulsaties
Arteriële pulsaties onderbeen en voet moeilijk/niet palpeerbaar:
o A. Pedis Dorsalis
o A. Tibialis Posterior
3
, 1.5.2.2. Huidafwijkingen
Koude voeten
Rood bij neerhangen
Wit bij omhooghouden
Platte rust: vlekkerige huis, vooral aan de tenen
Soms oedeem
Dunne, droge huid
Beharing sterk verminderd tot afwezig
1.5.2.3. Lokalisatie
Slecht doorbloede plaatsen
Onderhevig aan druk – en schuifkrachten
Voetrug, voetrand, scheenbeen
TENEN en HIEL
1.5.2.4. Uitzicht van de wonde
Meestal diep
Wondbodem: geel tot zwart
Weinig wondvocht
Afgelijnde wondranden
1.5.2.5. Pijn
Veel pijn!!
Vooral ’s nachts = als benen neerliggen
Minder pijn bij afhangen been
1.6. Risicofactoren
1.6.1. Veneuze insufficiëntie
Risicofactoren voor het ontstaan van klepdysfunctie
o Obesitas, tromboseflebitis, beentrauma, trombofiele aandoeningen
Risicofactoren voor het ontstaan van spierdysfunctie
o Sedentaire levensstijl, langdurig rechtstaan, oudere leeftijd, veranderd of
schuifelend gangpatroon, musculoskeletale aandoeningen of ingrepen die een
negatieve invloed hebben op de kuitspier
Factoren die een negatieve invloed hebben op de genezing
o Diabetes, roken, malnutritie, plots gewichtsverlies, medicatie
Factoren die een negatieve invloed hebben op de behandeling
o Weinig activiteit en mobiliteit, hartaandoeningen, hartfalen
Voorgeschiedenis van veneus ulcus
o Ulcus in de voorgeschiedenis dat meer dan 6 maand bestaan heeft
Voorgeschiedenis van behandeling
o Wanneer chirurgie, geneesmiddelengebruik en compressietherapie niet helpen om
het ulcus te doen genezen, moet bekeken worden of er geen verkeerde diagnostiek,
maligniteit of gemengde pathologie aanwezig is
Zorgen van de patiënt en te verwachten problemen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MaxineVanDamme. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.30. You're not tied to anything after your purchase.