Summary
samenvatting aardrijkskunde Examenstof
- Course
- Level
Hoofdstuk 1 tot 5 + begrippen
[Show more]
Seller
Follow
lottekraaijveld
Reviews received
Content preview
AardrijkskundeHoofdstuk 1 t/m 5
1
,Hoofdstuk 1
1.1
Globalisering: het begrip
Het proces waarbij op een groot aantal terreinen de verwevenheid tussen gebieden en
samenlevingen op aarde toeneemt. Globalisering heeft met aardrijkskunde te maken, omdat het
proces invloed heeft op de inrichting en de functie van gebieden.
Technologische vernieuwing stimuleert de globalisering
Globalisering word mogelijk gemaakt door informatie- of communicatie- en transporttechnologie.
Beide technologieën hebben ontwikkelingen meegemaakt.
Reis- en vervoerstijden zijn gedaald, alles gaat sneller.
Transport en communicatie is goedkoper geworden.
Infrastructuur is verbeterd.
Tijd-ruimtecompressie
Door multinationale ondernemingen is de globalisering aanzienlijk verbeterd. Er ontstaat een
mondiaal netwerk tussen de landen. De relatieve afstand tussen landen neemt af. De ontwikkeling
van de tijd-ruimtecompressie. wereld wordt steeds kleiner -> global village. Ongelijke ontwikkeling
van transport- en communicatiemiddelen.
Globalisering of Mondialisering Proces waarbij de verwevenheid tussen gebieden en
samenlevingen op aarde toeneemt. Economische
globalisering of internationalisering en culturele
globalisering zijn hier twee belangrijke aspecten aan.
Transporttechnologie Technische voorzieningen die samenhangen met vervoer
van goederen en mensen.
Informatie- of Alle technieken die het mogelijk maken informatie van het
communicatietechnologie ene punt naar het andere punt te verspreiden.
Multinationale onderneming (MNO) Groot bedrijf met vestigingen in meerdere landen.
Tijd-ruimtecompressie Proces waarbij de relatieve afstand tussen plaatsen door
de moderne transport- en informatietechnologie daalt.
Multinational: ‘Think global, act local’
Door val van Sovjet-Unie en China stapt in de WTO (wereldhandelsorganisatie) is de vrijemarkt
economie de leidende economie geworden -> productie en uitwisseling van goederen wordt
belangrijker en gebieden worden economisch steeds hechter (alleen als je een goede ligging hebt).
MNO’s vragen zich af of ze nog in de goede landen gevestigd zitten, wordt geleid door ->
arbeidsmarkt, bereikbaarheid, belastingvoordelen en politieke stabiliteit.
Grenzen vervagen
Vrijhandel wordt gestimuleerd omdat strenge controles bij de grenzen en globalisering niet
samengaan. Tariefmuren (kosten om te importeren) en importquota (maximale hoeveelheid aan
import) is niet meer te spraken. Vrijhandel komt eerst in handelsblokken.
De productieketen wordt uitgerekt
De producten worden niet meer in 1 regio gemaakt maar over meerdere gebieden verspreid om
meer winst te kunnen behalen, omdat de productiekosten dan lager worden. Arbeidsintensieve
delen van het productieproces gaan bv. naar de lagelonenlanden. de productieketen van goederen
wordt steeds meer verdeeld over meerdere gebieden -> veel wereldhandel.
WTO Overlegorgaan waarin ruim 140 landen wereldhandelsverdragen
vastleggen, met als doel liberalisering van de wereldhandel.
2
, Hoofdstuk 1
Vrijemarkteconomie Economisch systeem waarbij bedrijven bepalen wat waar geproduceerd
wordt. De prijs komt tot stand door vraag en aanbod en de rol van de
overheid is gering.
Vrijhandel Handel waarbij zo weinig mogelijk handelsbelemmeringen zoals
invoerrechten bestaan.
Productieketen de route die een product aflegt van idee of grondstof tot dienst of
eindproduct.
1.3
De triade bedreigd?
Er zijn 3 economische kerngebieden Noord-Amerika, EU en Japan en zij beheersen de
wereldeconomie -> triade. Hun mondiaal netwerk wordt bedreigd, want invloed semiperiferie landen
(bv India) neemt toe -> global shift.
De ruimtelijke gevolgen van globalisering
geografische gevolgen
o Nieuwe internationale arbeidsverdeling (de taken in de productieketen) worden
verdeeld over verschillende landen). verschil in loon speelt een rol.
o Er worden niet alleen maakindustrie verplaatst maar ook markten.
o Van uitschuiven naar doorschuiven. Uitschuiven is de maakindustrie de 1 e keer in op
een andere plek neerzetten. doorschuiven is dat de uitgeschoven industrie weer
taken geeft aan andere bedrijven dus het weer verplaatst wordt.
o Mno’s beperken zich tot hun core business. Alle andere activiteiten worden gestopt
of ingehuurd. ze werken met onderaannemers.
o Globalisering is overal merkbaar.
o Economische globalisering leidt vaal tot grotere sociale en regionale ongelijkheid.
Meedoen of niet?
Aan globalisering doen alleen landen mee die voor internationale bedrijven interessant zijn in de
handel. Zo kan er een groot verschil ontstaan, in een continent of zelfs land, tussen gebieden die wel
of niet meedoen aan globalisering. Regionale ongelijkheid gaat samen met sociale ongelijkheid.
lagere inkomensgroepen voelen zich achtergesteld, hun banen worden overgenomen door robotten,
uitschuiving en concurrentie van de lagelonenlanden.
Triade netwerk Het geheel van verbanden tussen de 3 belangrijkste economische
machtsblokken ( VS, Japan, EU) in de wereld.
Global shift Een (mogelijke) verschuiving van het economische en politieke
zwaartepunt in de wereld, bijvoorbeeld van de landen rond de
Atlantische Oceaan naar de gebieden rond de Grote Oceaan.
Nieuwe internationale De manier waarop tegenwoordig de agrarische, industriële en
arbeidsverdeling dienstverlenende activiteiten in het wereldsysteem verdeeld zijn.
1.4
Culturele globalisering
Veel grote steden lijken op elkaar door dezelfde cultuurelementen. Globalisering draagt bij aan de
homogenisering van de materiële cultuurelementen. Immateriële kenmerken hebben ook invloed op
het leven van de mensen, maar veranderen minder snel.
Moderne media: de grote platmaker?
De informatietechnologie en de sociale ontwikkeling hebben een enorme ontwikkeling gemaakt.
iedereen kan overal van op de hoogte zijn en blijven. de richting van de informatiestromen is
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lottekraaijveld. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50064 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now