Dit is een samenvatting van de gehele Koude Oorlog, alles wat je moet weten voor het VWO eindexamen. Deze samenvatting is inclusief de kenmerkende aspecten die toebehoren aan dit tijdvak en hoe deze aspecten geassocieerd zijn met de historsische gebeurtenissen.
§1: Blokvorming in Europa (1945-1955)
Oude tegenstellingen
De eerste tegenstellingen tussen de VS en Rusland ontstonden in 1917 tijdens WOI. Amerikanen
wilden democratie verspreiden. In Rusland ontstonden communisten, de tegenstanders van
democraten. De communisten verboden alle andere partijen en streefden naar een klasseloze
maatschappij met gelijkheid en geen kapitalisme. In Rusland ontstond een burgeroorlog, waarin het
Rode Leger tegen de ‘witten’ vochten. Rusland won dit en voegde landen zoals Oekraïne en Georgië
toe en in 1922 ontstond zo de Soviet-Unie (SU). Stalin wantrouwde het Westen en sloot een alliantie
met Nazi-Duitsland in 1939.
Potsdam (juli 1945)
De VS en SU gingen mee vechten als bondgenoten in WOII nadat ze beide in 1941 werden
aangevallen. Roosevelt haalde Stalin over om mee te werken met de VN. Ook spraken de drie af dat
de SU gebieden mocht behouden die zij hadden veroverd van de Duitsers. Roosevelts opvolger
Truman vertrouwde Stalin niet. Hij dacht dat Stalin het communisme wilde verspreiden, Stalin dacht
dat Truman het communisme wilde stoppen. In juli 1945 kwamen Truman, Stalin en Churchill naar
Potsdam. Hier wilden ze een vredesregeling afspreken over Duitsland en de nieuwe
machtsverhoudingen in Europa. Het wantrouwen werd tijdens de conferentie alleen maar groter; er
werd een atoombom getest en Truman vertelde over deze atoombom. Stalin dacht dat Truman hem
hiermee wilde intimideren.
De atoombom op Hiroshima ( augustus 1945)
- 9d Het voeren van twee wereldoorlogen
- 9g Verwoestingen door massavernietigingswapens en betrokkenheid van bevolking bij oorlogvoering
- 10a De verdeling van de wereld in 2 ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en dreiging van
een atoomoorlog
De VS vreesde dat de Japanners, die nog niet waren gestopt, duizenden mensen zouden
vermoorden. Op 6 augustus 1945 ontplofte de atoombom boven Hiroshima. Na een tweede
atoombom op Nagasaki gaf Japan zich op 15 augustus 1945 over. Stalin beloofde mee te vechten
tegen Japan, maar de atoombommen maakten dat overbodig. Het Rode Leger viel Japan toch aan en
nam wat eilandjes in. Truman vond dat dit was om het communisme uit te breiden, Stalin dacht dat
de atoombommen werden ingezet om te voorkomen dat hij zijn macht in Azië kon uitbreiden.
, Trumandoctrine
Vanaf 1945 vergrootten de VS en SU de greep op hun invloedssferen, waardoor het wederzijdse
vijandbeeld werd versterkt. Russische buurlanden werden communistisch. Truman vreesde dat Stalin
het communisme naar Griekenland zou uitbreiden, waar de communisten in 1946 een burgeroorlog
begonnen. In maart 1947 zei Truman dat de strijd in Griekenland een wereldwijde strijd was tussen
vrijheid en onderdrukking. De VS moest vrije volken helpen tegen het communisme. Deze
Trumandoctrine leidde tot de containmentpolitiek de politiek; de politiek om het communisme te
voorkomen.
Europa was verdeeld in het Oostblok en het Westen. Berlijn was apart verdeeld. In 1948 sloot Stalin
de toegangswegen naar Berlijn af. De VS voorkwam oorlog door een ‘luchtbrug’ te bouwen. In mei
1949 hief Stalin de blokkade op. In West-Duitsland werd een democratische republiek opgericht: de
Bondrepubliek Duitsland (BRD). In Oost-Duitsland werd de Duitse Democratische Republiek (DDR)
opgericht. Met West-Europese landen sloot de VS een militair bondgenootschap: de NAVO. In 1949
waren de Russen ook in het bezit van een atoombom. Er ontstond een wapenwedloop om de
sterkste kernwapens te creëren.
Marshallplan (1947)
- 10a De verdeling van de wereld in 2 ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en dreiging van
een atoomoorlog
- 10c Eenwording van Europa
Na de oorlog heerste in Europa armoede, wat zorg opwekte bij Amerika, want armoede kon leiden
tot communisme. In juni 1947 werd het Marshallplan gepresenteerd. De VS bood geld en goederen
aan, in ruil voor samenwerking en accepteren van Amerikaans toezicht. De hulp werd aangeboden
aan Stalin, maar werd afgewezen. Stalin verbood Oost-Europese landen de hulp aan te nemen. Het
Marshallplan werkte uitstekend, maar versterkte wel de blokvorming.
De redevoering van McCarthy (1950)
9a Rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie
10a De verdeling van de wereld in 2 ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en dreiging van
een atoomoorlog
Op 9 februari 1950 hield McCarthy een toespraak over communistische infiltranten in de VS. Hij
maakte mensen wijs dat het communisme ook een dreiging vormde voor de VS. In feite waren zijn
uitspraken verzinsels om angst aan te waaien. Veel mensen verloren hun baan omdat ze onterecht
werden verdacht voor het hebben van communistische gedachtes. Het leuk allemaal erg realistisch,
omdat er werkelijk spionnen werden opgepakt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bryan0207. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor $4.74. Je zit daarna nergens aan vast.
