Recht en ondernemen
Hoofdstuk 1: first things first
1. Commerciële of niet-commerciële onderneming?
1.1 Onderscheid
Onderneming = personen die een ‘economisch doel’ nastreven, ze leveren goederen of diensten op een bepaalde markt.
Het kan gaan om industriële, financiële, commerciële activiteiten. De personen zijn zelfstandig.
Nastreven van een economisch doel is niet hetzelfde als winst maken. Winst nastreven is geen essentieel element van een
onderneming.
Ondernemingen à beoefenaars van vrije beroepen, commerciële samenwerkingsverbanden, landbouwers,
overheidsondernemingen en coöperatieven, vzw die reizen organiseert
Onderwijsinstelling is geen onderneming, maar het wordt wel een onderneming als ze bv. een sporthal verhuren
Meeste ondernemingen à commerciële ondernemingen: winst bv. restaurants, supermarkt, fabrieken,…
Vrije beroepen à niet-commercieel: winst nastreven niet noodzakelijk bv. advocaten, notaris, architecten, apothekers, vzw,
…
1.2 Definitie van ‘vrij beroep’
Wetboek Economisch Recht = WER = hierin worden 8 voorwaarden gesteld waaraan moet worden voldaan om van een vrij
beroep te kunnen spreken
Beoefenaar vrij beroep = elke persoon die op intellectueel onafhankelijke wijze en onder eigen verantwoordelijkheid een
beroepsactiviteit uitoefent die hoofdzakelijk uit intellectuele prestaties bestaat, voorafgaand de vereiste opleiding heeft
gevolg, tot permanente vorming is gehouden, onderworpen is aan een bij of krachtens de wet opgericht tuchtorgaan en
geen koopmaan is.
FVB = de Beroepsfederatie Vrij beroepen
Verschilt van land tot land
Vrij beroep:
1. Natuurlijk/rechtspersoon (= rechtsvorm)
2. Op intellectuele wijze (onafhankelijke dienstverlening)
3. Eigen verantwoordelijkheid
4. Intellectuele prestaties
5. Vereiste opleiding
6. Permanente vorming
7. Onder tuchtorgaan (deontologie)
8. Geen koopman (= handelaar)
De beroepsfederatie vrij beroepen stelt volgende voorwaarden voorop:
De dienstverlening via intellectuele prestatie
Voorafgaande opleiding en permanente vorming
Persoonlijke verantwoordelijkheid
Onafhankelijke wijze: de beoefenaar handelt daarbij zowel in het belang van zijn/haar opdrachtgever, cliënt of
patiënt, als in het algemeen belang
1
, De beroepsuitoefening is onderworpen aan een deontologie, die in het beroepsstatuut vastgelegd is
à garanderen professionaliteit, kwaliteit en vertrouwensrelatie
1.3 Nieuw begrip ‘onderneming’
Vele hervormingen in het vennootschapsrecht
Één begrip voor à vrije beroepen, landbouw, non profit en de profit sector
Gevolg: 3 categorieën van ondernemingen:
1. Iedere persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefent, inclusief bestuurders en vrije beroepen
Aard en omvang activiteit niet van belang
Zelfstandige, regelmatige en continue basis (geen jaarlijkse rommelmarkt, garageverkoop,…)
Vraag en aanbod bij elkaar brengen à + inkomen
2. Iedere privaatrechtelijke rechtspersoon (bv. maatschap) ook een VZW en stichtingen
Opgelet bij VZW: onbeperkte activiteiten verrichten in functie van hoofddoel
Abdij verkoopt bier
Voetbalploeg die wafels verkoopt
3. Iedere andere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid tenzij ze geen winstoogmerk hebben en geen uitkeringen
doen aan hun leden
Bv. eenmanszaak en maatschap
Maatschap = zelf je beroep uitoefenen samen met een partner, zelfstandig ondernemer zijn samen met een
tandarts, architect,…
Zijn geen onderneming indien:
- Er geen winstoogmerk is
- Geen winstuitkering aan leden of aan personen met beslissende bevoegdheid
Het onderscheid tussen een vereniging en een onderneming gebeurt niet meer op basis van de activiteit maar op
basis van het uitkeren van winst.
2.Een plan… Goed beginnen is half gewonnen!
Opstarten van een onderneming doe je niet zomaar. Je dient enorm voorbereid te zijn door onder meer enorm hard in te
zetten op een duidelijk ondernemingsplan. (H3)
3.Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO)
2015: Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen of Sustainable Development Goals (SDGs) werden aangenomen
door algemene vergadering van de VN voor duurzame ontwikkeling
Gedurende 15 jaar moeten 17 SDGs een actieplan vormen om de mensheid te bevrijden van armoede en de
planeet terug op de koers richting duurzaamheid te plaatsen
2
, 3 dimensies van duurzame ontwikkeling à economisch (Profit), sociale (People) en ecologische (Planet) aspect
SDGs worden onderverdeeld in 5 thema’s à mensen, planeet, welvaart, vrede en partnerschap
MVO:
1. Vrijwillig engagement
2. Zonder eindbestemming
3. Op maat van de organisatie
4. MVO = onderdeel van de core business
5. MVO in overleg/dialoog met stakeholders
Besluit:
Hoofdstuk 2: starten als zelfstandige
1. Kan dat zomaar?!
1.1 Bekwaam zijn
Basisvoorwaarde om te starten als zelfstandige:
1. ‘Bekwaam’ zijn
1. 18 jaar zijn en handelingsbekwaam zijn!
2. Vroeger failliet? Ja, maar ondernemingsrechtbank kan verbieden bij grove fout (3-10j na faillietverklaring).
3. Verbod kan worden ingetrokken in geval van eerherstel
Eerherstel = een veroordeeld persoon of groep krijgt zijn politieke en burgerlijke rechten terug
2. EU-onderdaan zijn of beroepskaart hebben
1. Belg, Zwitser of onderdaan EER (= Europese Economische Ruimte)
2. Anders verblijfsvergunning EN beroepskaart tenzij men vrijgesteld is
3. Vrijgestelden: buitenlandse artiesten en vreemdelingen (onbep. duur in vreemdelingenregister)
, 1.4 Aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds
1.4.1 Wanneer? Dringend!
Aansluiten bij een sociaal verzekeringsfonds:
Als zelfstandige moet men ten vroegste 6 maanden voor aanvangsdatum en ten laatste op de dag voor je start met
de activiteit een verklaring van aansluiting ondertekenen bij een vrij gekozen sociaal verzekeringsfonds
Laattijdig of niet aangesloten à boete van 500 tot 2000 euro (aan RSVZ: Rijksinstituut voor de sociale
zekerheidsbijdragen).
RSVZ berekent de sociale zekerheidsbijdragen die men moet betalen en zorgt voor de uitkeringen als je bv. ziek
wordt
Wanneer niet aansluiten:
1. Journalist, perscorrespondent, reeds als werknemer/gepensioneerd
2. Mandaat in naam van overheid, beroepsorganisatie of vakbond (bijv: VN-man)
3. Mandataris bij vennootschap, onbezoldigd en zelf geen zelfstandige activiteit uitoefent
Wanneer men zich niet inschrijft is men automatisch aangesloten bij de Nationale hulpkas
Mandaat = de bevoegdheid om te handelen in iemand anders zijn naam
Onbezoldigd = niet betaald
Netto = beroepskosten en sociale bijdragen eraf! Dan de belastingen!
o Bijdrageplicht begint vanaf 1ste dag van het kwartaal waarin je je vestigt als zelfstandige.
o Als je tijdig aansluit, krijg je uitstel van betaling voor de eerste 2 kwartalen.
o Het bedrag vind je op de site van het Rijksinstituut voor de Sociale verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ).
o Bijdrage is een percentage van het beroepsinkomen, dat vooraf niet gekend is. Daarom betaal je een voorschot per
kwartaal.
o Je sociaal verzekeringsfonds kent je beroepsinkomen in de meeste gevallen pas na één of twee jaar wanneer dit
door de fiscus wordt vastgelegd, daarom betaal je dus eerst voorlopige bijdragen.
o Bovenop de bijdragen rekent het sociaal verzekeringsfonds een beheersvergoeding aan voor de diensten die ze
verricht
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jillvrysen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.74. You're not tied to anything after your purchase.