Samenvatting: Mondgezondheid &
Maatschappij II:
Health Promoting School:
• Concept streeft ernaar gezondheidspromotie binnen te brengen binnen de context van het
schoolgebeuren
• Niet alleen aandacht in het lesmateriaal
o School zelf moet gezondheid uitstralen
• Doel:
o Leerlingen, medewerkers en samenleving op een duurzame manier te bevorderen
• Focus van individuele gedrag naar de omgeving waarin individu functioneert
Gezondheid:
• Wordt beïnvloed door heel veel verklarende factoren (determinanten) buiten het individu
o Regenboogmodel van Whitehead
▪ Bestaat uit proximale en distale factoren
• Tandarts:
o Focus ligt vooral op de proximale factoren
Downstream of upstream:
• Downstream:
o Interventies die inspelen op proximale factoren
• Upstream:
o Interventies die inspelen op distale factoren
Invloed van de economische markt:
• Keuzes van voeding wordt heel sterk beïnvloed door commerciële belangen
• Commerciële gezondheidsdeterminanten
o Sturen van gezondheid door economische belangen
o Spelen extra grote rol bij kwetsbare mensen die keuze laten afhangen van de prijs
▪ Gezonder eten is vaak duurder
▪ Zie afbeelding
• Noot:
o Promoten van gezonde voeding komt overeen met €500 promoten van ongezonde
voeding
• Invloed ook op scholen en universiteiten
Mondgezondheid en Maatschappij II
, 2
Ottawa Charter:
• Specificatie van 5 brede actieterreinen behorend tot de kern van de gezondheidspromotie
• Creëren van algemeen beleid gericht op de gezondheid:
o Gezondheid hangt af van sociale determinanten
o Ook acties op vlak van economie, onderwijs en tewerkstelling
• Creëren van gezond ondersteunend leefmilieu:
o Gezonde keuze de makkelijkste keuze maken
o Weerstand moet geboden worden tegen mogelijke commerciële belangen
o Belangrijkste determinant in deel sociologie
• Versterken van acties binnen lokale gemeenschappen
o Alle relevante sociale actoren betrokken worden
▪ Vlak van besluitvorming, toepassing en evaluatie
• Ontwikkelen van persoonlijke vaardigheden
o Mensen in staat stellen om controle te hebben over hun eigen gezondheid
• Heroriënteren van de gezondheidszorg
o Zeker zijn dat zorg, praktische en financiële omkadering overeenstemmen met de
reële noden van de bevolking
Definitie van health promoting school:
• Ondersteunt elke pijler van Ottawa Charter, vooral
o Creëren van een gezond ondersteunend leefmilieu
o Ontwikkelen van persoonlijke vaardigheden
• Definitie van WHO:
o Health promoting school is een plaats waar alle leden van de school samen werken
om de studenten een geïntegreerde en positieve ervaring te voorzien, en ook
voorzien van promoten en beschermen van hun gezondheid
o Includeert formele en informele curricula in gezondheid om een veilig en gezonde
omgeving met betrokkenheid van de familie en de grote gemeenschap
Voorbeelden health promoting school:
• Move Tegen Pesten
• Kies Keurig voor een Frisdrankvrije School
• Gezonde Mond
Hoofddoelen van health promoting school:
• Gezondheid van de leerlingen verbeteren
o Maar school bestaat niet alleen uit leerlingen, ook leerkrachten, familie en lokale
gemeenschap
o Health promoting school focust op elke factoren
• Doel is dus gezondheid van studenten, leerkrachten en alle andere betrokken in het
onderwijs te verbeteren door het creëren van een gezonde schoolgemeenschap
• Om doel te halen:
o Beleid van de school zal moeten afstemmen met de gezondheidspromotie
o Samenwerking tussen ouders en lokaal beleid
Mondgezondheid en Maatschappij II
, 3
Resultaten health promoting school:
• Participatie verbetert fysiologische metingen in de gezondheid
• Participatie verbetert het gezondheidsgedrag
• Verbeterde fysiologische resultaten zijn houdbaar
• Socio-economische status is van belang
• Hoog screentime is geassocieerd met minder fysieke activiteit
• Omgevingsveranderingen ondersteunen verbeterde gedragen
• Verschil in geslacht bestaat
• Samenwerking is sleutel tot succes
Health promoting school:
• Water:
o Eerste stap naar een gezondere omgeving om obesitas maar ook andere
gezondheidsproblemen te verminderen
• Fluoridespoelen:
o Vooral cariës voorkomen bij kinderen uit lagere socio-economische status
▪ Hier komt preventief gedrag veelal tekort
• Glimlachen.be:
o Effect:
▪ Positieve impact op kennis en onbehandeld tandbederf
o Geen verschil in impact tussen sociale groepen
▪ Ongelijkheden blijven dus bestaan
▪ Er is een hoge drop-out
o Zie verder
Sleutel tot succes:
• Supportive relationships
• Participatie en autonomie
• Duidelijkheid
Supportive relationships:
• Nood aan goede sfeer tussen alle verschillende actoren op de school
• Goede sfeer
o Omgeving en feestelijkheden op school waar iedereen zichzelf kan zijn
• Vanuit groepsdynamiek gewerkt aan betere schoolprestaties en algemeen welzijn
o Move tegen pesten
Participatie en autonomie:
• Twee schijnbaar tegengestelde begrippen
o Toch perfect met elkaar gerijmd
• Participatie:
o Schoolbeleid wordt best gedragen op alle niveaus
▪ Niet enkel resultaat is van beslissing op beleidsniveau
• Autonomie:
o Niet enkel compliant met de participatie
o Zelf geïnformeerde keuze te maken
Mondgezondheid en Maatschappij II
, 4
Duidelijkheid:
• Hoe duidelijker de gemeenschappelijke visie en hoe duidelijker de afgebakende rol van
iedere schakel, hoe beter de participatie
• Betekent ook dat niemand boven de regels staat
Empowerment:
• Het proces waarbij alle sleutelbegrippen gecombineerd worden en een leidinggevende
anderen in staat stelt om zelf goede keuzes te maken op vlak van gezondheid, gebaseerd op
een gedeelde visie
• Beleid op empowerment:
o Kan enkel maar werken wanneer het op elk niveau kan gedragen worden
o Vanuit de overheid moet er ook voldoende middelen worden vrijgesteld om dit
beleid duurzaam in te bouwen in de schoolwerking
Voorbeelden van concrete maatregelen:
• Bannen van frisdrankautomaten op school
• Water bij de maaltijden
• Gratis groenten en fruit
• ….
Wetenschappelijk onderzoek naar Health Promoting School:
• Inbouwen van gezondheid in gezondheidscurriculum heeft een positief effect kan hebben op
verschillende gezondheidsdomeinen
• Enkel water beleid:
o Belangrijke eerste stap naar een gezondere omgeving om obesitas en andere
gezondheidsproblemen te verminderen
Bereik van dergelijke campagnes:
• Alle leerlingen kunnen bereikt worden
o Onafhankelijk van leeftijd en sociale achtergrond
▪ Dus ook kinderen met minder gezonde omstandigheden thuis
• Beleid met enkel water, melk en gezond eten:
o Verbeteren van de mondgezondheid bij kinderen met een lage socio-economische
status
• Beleid met verplichte fluoridespoelmiddelen:
o Voorkomen van cariës bij kinderen met een lage socio-economische status
• Mechanisme:
o Kinderen die sowieso gezond leven zullen slechts minimale extra gezondheidswinst
bekomen
o Kinderen uit minder begoede milieus kunnen zo een deel van hun structurele
achterstand op vlak van gezondheid inlopen
• Opmerking:
o Gelijkheidsprincipe altijd met nodige omzichtigheid geïnterpreteerd worden
o Valkuilen kunnen positief effect teniet doen en sociale kloof vergroten
Mondgezondheid en Maatschappij II
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dedeny. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.26. You're not tied to anything after your purchase.