Summary
Samenvatting Globale Uitdagingen voor een Duurzame Samenleving
- Course
- Institution
samenvatting van alle hoorcolleges, slides en extra notities van het vak "Globale uitdagingen voor een duurzame samenleving"
[Show more]
8 reviews
By: jeroenhellemans • 6 months ago
By: laomortelmans • 7 months ago
By: luislanderloo • 8 months ago
By: lukasvrancken • 7 months ago
By: arthurschurmans • 2 year ago
By: kooswerk • 2 year ago
By: marco007 • 2 year ago
Seller
Follow
JenteDG
Reviews received
Content preview
KLIMAAT EN PLANETAIREGRENZEN
INTRODUCTIE
Het Holoceen
= complexe samenleving is ontstaan gedurende een
stabiele klimaatperiode
Huidige geologische tijdvak
Start: na ijstijd, 9000 v.C.
1e agrarische revolutie mogelijk
Overgang van levensstijl: jagen -> landbouw
Grotere bevolking mogelijk
Industriele revolutie => fossiele brandstof verbranding => opwarming aarde
- Welvaart gebracht
- Fossielen sedementeren op zee opp => °olie => olie oppompen => verbranden
- Vegetatie groeit => gecompacteerd => °steenkool
- Fysische impact: zeeniveau, regen
Biologische impact: bosbranden, ecosystemen aan land
Menselijke impact: landbouw, voedselprod, economie
2 GROTE GLOBALE UITDAGINGEN
1) Klimaat schade beperking
= klimaatverandering reduceren > broeikasgassen minderen
> bronnen minderen (bv verbranding)
> putten verbeteren (bv bos dient als put zolang de bomen bestaan)
2) Klimaat adaptatie
= samenleving adapteert zich aan klimaatverandering
WAT VEROORZAAKT KLIMAATVERANDERING
(INTER)GLACIALEN
Temp fluctueerd => warme & koude periodes
1
,Ijskap boren => ijskernen eruit halen => ijs onderin is het oudste => isotope verhoudingen en luchtbellen =>
klimaatverandering achterhalen
Saalien = voorlaatste ijstijd => Utrechtse heuvelrug komt hierdoor
Laatste interglaciaal = 125.000 jaar geleden
- Geen arctisch zee ijs
- Hoog zee level
- Kleine ijskappen
- Veel CO2 in atmosfeer
Pre historie => mens op aarde => CO2 tussen 180-280 ppmv
In 2020: CO2 = 410 ppmv
DUS: dit is exceptioneel!
MAAR: heeft dit gezorgd voor opwarming van de aarde?
JA, want:
1) Atmosferische groei voor 48% door fossiele brandstoffen
2) Meer C13, minder C12
MAAR: planten hebben voorkeur voor C12
Fossiele brandstoffen komen van planten => hebben zelfde lage C13/C12
verhouding => 2% lager dan atmosfeer => CO2 vrij uit die materialen =>
C13/C12 daalt in atmosfeer
MAAR: ecosystemen nemen helft van de CO2 uitstoot op
3) broeikas effect
= toename broeikasgassen in atmosfeer => opwarming
Zon => zonnestraling => aarde opwarmen
Aarde => IR straling => verdwijnt in atmosfeer
= evenwicht = stabiel klimaat
Gassen stijgen => IR absorberen => terugzenden naar aarde
DUS: gassen zijn een deken over de aarde
4) stralingsforcering
= inbalans die ontstaat tussen 2 soorten straling
straling = energieuitwisseling met ruimte
31% zonnestraling gereflecteerd => aarde zendt IR straling uit => evenwicht
behouden
Onevenwicht => aarde koelt af/ warmt op => evenwicht herstelt
Grootste pos forcering > CO2
Groote neg forcering > aerosolen
DUS: als die er niet waren was de opwarming nog erger
Direct: weerkaatsen zonlicht
Indirect: wolken groeien op aerosolen => meer bewolking =>
reflecteren zonlicht
5) antropogene forcering
observatie is enkel te begrijpen als je alles meeneemt
DUS: mens heeft bijdrage erin gehad
2
,OORZAKEN VAN KLIMAATVERANDERING
- Verbranding van fossiele brandstoffen
- Ontbossing
- Vulkaanuitbarstingen
- Milankovic cyclus
= de baan van de aarde rond de zon verandert
- Zonne activiteit
= zon is niet altijd even actief, meten adhv de zonnevlekken
- Platentektoniek
- Variaties in de cirkel van de aarde
= hoe schuiner de as => meer verschil zomer-winter => ijskappen smelten zomer + groeien niet winter
- Aerosolen => reflecteren zonlicht
- Feedbacks van het klimaatsysteem
= ijs albedo terugkoppeling
= koud => veel sneeuw en ijs op aarde => reflecteert zonlicht => geen zon meer voor aarde =>
nog kouder worden => pos feedback loop
KLIMAATDOELSTELLING: OPWARMING < 2°C
PARIJSAKKOORD 2015
- Verdrag VN – internationeel milieu verdrag
- Doel: stabiliseren broeikasgasconcentraties
= gevaarlijke antropogene verstoring van klimaat voorkomen
- Opwarming tov pre-industrieel niveau < 2°C houden
MAAR: liefst 1,5°C
- Obv beoordelingsrapport IPCC
WETENSCHAPPELIJKE BASIS
= opwarming aarde
=> effecten en risico’s
nemen toe
5 redenen tot
bezorgdheid
(RFC’s)
1) Unieke en
bedreigde
systemen
3
, o Ecologische en menselijke systemen beperkt door klimaat
o Koraalriffen, noordpool inheemse bevolking etv
2) Extreme weersomstandigheden
o Risico voor menselijke gezondheid en ecosystemen
o Hittegolven, hevige regenval, droogste
o Bosbranden, overstromingen
3) Spreiding van effecten
o Effecten die groepen onevenredig treffen
o Gevolg van ongelijke spreiding van
fysieke gevaren
4) Geaggregeerd mondiale effecten
o Wereldwijde degradatie
o Verlies van ecosystemen en
biodiversiteit
5) Grootschalige op zichzelf staande
gebeurtenissen
o Abrupt, onomkeerbare
veeranderingen
o Uiteenvallen ijskappen
- Aanpassing is grotere uitdaging bij 2°C dan
1,5°C
- Kwetsbare regio’s krijgen te maken met grote risico’s, zelfs bij 1,5°C
Bv: eilanden hebben als last van overstromingen
DOEL BEREIKEN
KOOLSTOF BUDGET
je wilt kans van 66% (likely) dat 2°C bereikt wordt
Bepaald C budget nodig
We hebben nu al 80% van dat budget gebruikt!
Cumulatief = alles uitgestoten vanaf industrialisatie tot nu
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JenteDG. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.98. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now