,1 Wat is opvoedingsondersteuning versus
gezinsondersteuning?
1.1 Definities opvoedingsondersteuning
Vandemeulebroecke (1999): Het geheel van maatregelen, voorzieningen en structuren en
activiteiten die erop gericht zijn de mogelijkheden van het (primaire) opvoedingsmilieu aan
te spreken, te verrijken en/of te optimaliseren ten einde kinderen en jeugdigen optimale
opvoedings- en ontwikkelingskansen te bieden
o Vooral het primaire opvoedingsmilieu aanspreken
Maar ook secundair, bv. School, kan ook
Vandemeulebroecke et al. (2004, p. 29): OO is op intentionele wijze steun bieden aan ouders
(ouderfiguren) bij hun opdracht en taak als opvoeders
o Kan vele vormen aannemen, CLB, lezingen op school…
o Men wilt de opvoeding verrijken en optimaliseren om zo goede ontwikkelingskansen
te bieden aan de jongeren
1.2 Uitgangspunten
1. Erkenning van belang van opvoeding in gezinsverband voor kinderen, volwassenen en
samenleving
o Opvoeding is nodig
o Samenleving speelt hier een rol in
Verwacht van ouders dat ze hun kinderen socialiseren om zo te kunnen
functioneren in de maatschappij
Maar moet ook een kader aanbieden waarbinnen de ouders de kinderen
kunnen opvoeden
2. Erkenning pedagogische verantwoordelijkheid, verlangen en bekwaamheid van ouders om
relatie met kind op verantwoorde wijze vorm te geven
o Ouders moeten verantwoordelijkheid nemen en we gaan ze niet dwingen om
gebruik te maken van die opvoedingsondersteuning
Het moet uit vrije wil zijn omdat ze goede ouders willen zijn
3. Erkenning dat ouders bij het gewone opvoeden vragen en onzekerheden hebben en recht
op steun
o Bv. Van anderen horen hoe zij bepaalde dingen aanpakken
4. Recht van gezinnen op aandacht van de samenleving voor de realisatie van
randvoorwaarden voor opvoeding
o Randvoorwaarden: eten, verwarming, huisvesting…
Maatschappij zou er voor moeten zorgen dat dit een basis is, ouders zouden
zich daar geen zorgen over moeten maken
1.3 Werkingsprincipes
1. Ondersteuning dagelijkse opvoedingsvragen; geen intensieve en specifieke interventie
o Geen specifieke interventies – dit is eerder de echte hulpverlening
Zit eerder bij gewone opvoedingsvragen en opvoedingsspanning
1
, 2. Werken vanuit een groeimodel
o Versterken van wat al in de kiem aanwezig is, wat de ouders al doen
Waarin kunnen we hen ondersteunen en helpen
We gaan ervan uit dat ouders experten zijn over hun eigen kind
Sluit aan bij offensief preventiemodel: competenties en vaardigheden doen
toenemen en versterken
Het dient niet om problemen te gaan vermijden (= defensieve
preventie)
3. Vraaggestuurd werken
o Vraag komt vanuit de ouder
4. Geloven in en aansluiten bij sterktes ouders
5. Dialoog over opvoeden met en tussen ouders bevorderen
o Belangrijk principe van decreet preventieve opvoedingsondersteuning
6. Ruim en gedifferentieerd aanbod, rechtstreeks en vrijwillig toegankelijk
o Drempels weghalen om daaraan deel te nemen
Diversiteit aanbieden zodanig elke ouder de kans ziet om daar beroep op te
doen
7. Maatschappelijke knelpunten en noden signaleren aan beleid
o EXPOO vangt signalen op en geeft tekens aan de overheid waar we meer op moeten
inzetten
1.4 Schema
Gezinsondersteuning is het koepelbegrip
waar opvoedingsondersteuning kan onder
vallen
o Bv. Relationele therapie, hulp bij
het huishouden (=
gezinsondersteuning)
Opvoedingsondersteuning is verwant aan
de groene kaders
o Sociale ondersteuning,
omgevingsfactoren…
1.4.1 Definitie gezinsondersteuning
Gezinsondersteuning Vandemeulebroecke (1999 & 2000): ‘Het geheel van alle
(beleids)maatregelen en –voorzieningen die gericht zijn op het bevorderen van het welzijn van
gezinnen en gezinsleden, waarbij activiteiten gericht op de voor de opvoeding relevante
contextfactoren (bijvoorbeeld partnerrelatie, sociaal-economische situatie, woonsituatie, …),
naast opvoedingsondersteuning deel uitmaken van gezinsondersteuning’
Besluit: gezinsondersteuning is ‘koepelbegrip’
2
, 1.5 Theoretisch kader OO
Opvoeden is als zichzelf sturend
waar je een evenwicht hebt tussen
protectieve en bedreigende factoren
Transactioneel
Ingebed in een context
Te veel bedreigende factoren: kans
dat de balans verstoort is en er nood
is aan opvoedingsondersteuning
o Door de ondersteuning
kunnen ze het normaal terug
aan
o Uiteindelijke doel:
ontwikkelingskansen van
kinderen vergroten
1.6 Functies van opvoedingsondersteuning
Hermanns (1995):
o Preventie
o Voorlichting
o Advisering
o Signalering
Vandemeulebroecke (2000):
o Continuüm – vooral over het verrijken van ouders, niet om problemen te gaan
vermijden:
Het aanspreken en verrijken (gewone opvoedingssituatie):
Education/Support
Preventie (opvoeding onder druk): enrichment
Als de opvoeding al een beetje onder druk staat
Optimaliseren (problematische opvoedingssituatie of opvoedingscrisis):
intervention
Geen OO meer
Kritiek op OO omdat sommige vonden dat het te veel bevoogdend/te weinig
emancipatorisch?
o Professionals gaan uitleggen wat je moet doen dit is het niet
o Ouders worden gesteund door bv. Iets te vertellen over het gedrag dat past binnen
een ontwikkelingsfase (= voorlichting)
o Advisering: je gaat samen met de ouders een traject aan waarbij je de ouder zelf tot
een aantal conclusies laat komen en eigen keuzes laat maken
Sturende kan zijn dat je een aantal opties gaat voorleggen, waaruit de ouder
kan kiezen
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hanneboons1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.15. You're not tied to anything after your purchase.