Deze samenvatting bevat de slides aangevuld met notities (bij het deel psychologie bijna haar exacte woorden).
Bij deze samenvatting is NIET naar het handboek 'wie is homo sapiens' gekeken.
Gedrag en maatschappij
WERKCOLLEGES EN HOORCOLLEGES
1E BACHELOR HANDELSINGENIEUR
,Psychologie
PAGINA 1
,Hoorcollege 1: Gedrag 25 februari 2022
1.INLEIDING
Menselijke impact heeft een zeer grote invloed op de verschillende gebeurtenissen dat aan het gebeuren zijn in de
wereld.
- Klimaatverandering
- Verlies aan biodiversiteit voedt uitbraak van invasieve soorten (geen toeval met covid, …)
gevolg van onze monocultuur waarbij we allemaal heel dicht bij elkaar gaan wonen
= We hebben weinig dingen om trots op te zijn, want deze veranderingen zijn het gevolg van onze aanwezigheid op
de aarde
= We moeten ons constant aanpassen aan de nieuwe ontwikkelingen (vb. van coronavarianten)
PROBLEEM: wereldbevolking blijft exponentieel groeien
De industriele revolutie die hebben we betaald met een prijskaartje; als kennis een vooruitgang kan boeken, kan
onwetendheid hem niet oplossen.
Het is daarom dat we kennis en maatschappij op elkaar moeten afstappen zodat we niet in de tweede val van Isaac
trappen; dat de wetenschap sneller kennis opdoet dan de maatschappij
= hiervoor moet een mentaliteitsverandering zijn; hiervoor kan de sociale wetenschappen helpen (kennis
opbouwen)
DEF. Sociaal dilemma = dilemma tussen persoonlijk voordeel en collectief belang. Wanneer teveel mensen uit
eigenbelang handelen, verliest iedereen.
je kan NOOIT in je eigen voordeel en het collectieve belang samen doen (vb. klimaatbestrijding)
VOORBEELD SOCIAAL DILEMMA: democratie
- Voorschriften en wetten komen tot stand via vertegenwoordiging van de maatschappij.
- Wanneer onvoldoende mensen deelnemen aan publiek debat (via stemrecht), riskeren de voordelen van de
democratie ondermijnd te worden door machtsmisbruik van enkelen.
- Democratische maatschappij kan niet bestaan zonder burgerzin.
= creëert een bijkomend dilemma; elke burger moet een rationeel standpunt innemen (op basis van
gegronde correcte feiten) en verdedigen
= daarom is wetenschap nodig
Denk terug aan ‘don’t look up’: je moet weten waarom je een kant kiest boven een andere en verwacht dit ook
van de leider
2.HET VAK GEDRAG EN MAATSCHAPPIJ
Het vak is opgedeeld in 2 onderdelen
1. Inleiding tot de gedragswetenschappen (= een studie van de verscheidene drijfveren en factoren en de die
het gedrag beïnvloeden; vaak sociaal geconstrueerd)
2. Inleiding tot maatschappijwetenschappen of ‘samenlevingskunde’ (= een studie van het sociaal handelen
van mensen binnen maatschappelijke patronen en structuren)
→ Beide delen zijn nodig om de Homo sapiens te begrijpen; zowel strategisch (op zichzelf gericht), economisch als
sociaal
PAGINA 2
, ‘We are a social beast occupying a congnitive niche’ = perfecte def. van dit vak
alles wat we doen heeft te maken met bewust denken
3.HOMO SAPIENS: EEN BIJZONDER PARADOX
Kenmerken van Homo Sapiens
- Intelligent - Sociaal
- Zelfzuchtig - Hulpvaardig
- Strategisch - Meevoelend
Omdat we denken hebben we de grootste hersenen (relatief met lichaamsgewicht), maar het is dus door onze
hersenen dat we een complex gedrag hebben.
Complex gedrag is nodig om ons aan te passen aan andere omstandigheden
BIJZONDER = de combinatie van verstand en sociaal zijn dat ons een enorme capaciteit heeft gegeven om samen te
werken op een bewuste manier (=uniek in de dierenwereld).
Wij kiezen met wie en voor hoelang we gaan samenwerken
MAAR we zijn ook uniek in onze capaciteit om destructief te zijn (we zijn waarschijnlijk de kwaadaardige wezen )
4.WIE IS DE HOMO SAPIENS?
• Paradoxaal
• Onevenaarbaar succes in biomassa, flexibiliteit, creativiteit, maar ook een neiging tot geweld, destructie, …
• Grote ecologische voetafdruk
= want we willen de wereld naar ons hand zitten
= hiermeer moeten we verder dus waarschijnlijk het moeilijkste
5.GESCHIEDENIS
5.1 Gedragswetenschappen zijn een huwelijk tussen rationalisme en empirie
Rennaissance psychologen en filosofen hebben een brug gemaakt tussen ratioalisme en empirie
Empirisme; Data verzamelen ( met data en feiten ben je weinig mee)
Rationalisme; een theoretisch kader rond de data en informatie
= hieruit kunnen we dan hypothese uit afleiden
+ testen en daarmee gedrag voorspellen en sturen
5.2 Oorsprong gedragswetenschappen: interessen voor bewustzijn
5.2.1 Strucuralisme (W. Wundt)
• Experimentele analyse v.d. onderdelen van het bewustzijn
• Systematische, objectieve observaties van bewuste ervaringen
5.2.2 Functionalisme (W. James)
• Onderzoekt functie v.h. bewustzijn
• Invloed van het Darwinisme; het bewustzijn heeft overlevingswaarde
= Alle eigenschappen van mensen en dieren bestaan in functie van het overleven (facineerde de
evolitietheorie)
PAGINA 3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller josefienj03. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.
