7.2. Een nieuwe grootmacht: Het habsburgse rijk (16de eeuw)
ME → internationaal politiek draaide t.s.s Frankrijk en Engeland (100-jarige oorlog) →
FR won (1453) → verstevigde machtspositie in EU
↓
VME (begin 16de eeuw) nieuwe bedreiging → Habsburgse rijk van keizer Karel 5
Habsburgers
● 15de eeuw altijd iemand uit familie Habsburg verkozen
● niet zo machtig en geen bedreiging voor edelen
● regeerden oorspronkelijk over Oostenrijk
● maken gebruik van nieuwe positie om eigen grondgebied uit te bereiden
Tante Margaretha van Oostenrijk had landvoogdij over Nederlandse gewesten
↓
Karel 5 in 1515 nam bestuur van haar over
↓
1517 Karel vertrok naar Spanje om koningschap op zich te nemen
↓
Margaretha weer landvoogdes van nederlanden
↓
, Rustige periode, de gewesten functioneerde op hun eigen wijze en eigen regels
↓
Stadhouders → vervangers van landheer
7.2.1 De erfenis van Karel
geërfde gebieden van Karel: Spanje, Oostenrijk, De Nederlanden, Sardinië; heilig
Roomse rijk, colonies, Koninkrijk Napels
Karel regeerde over een rijk waarin de zon nooit onderging → Als zon onderging in
Europa, kwam ze op in Spaanse kolonies en Zuid-Midden-Amerika.
Bedoeling van Karel om Europa onder zijn heerschappij tot een groot Christelijk rijk te
verenigen, stelden zich 2 machten op
↙ ↘
Katholieke Frankrijk Islamitische Turkse rijk
Franse koning
- bond strijd aan tegen Karel 5,
- sloot soms bondgenootschappen met protestantse vorsten uit Heilig Roomse rijk, die
tegen Katholicisme van Karel 5 streden en met Turkse sultan.
↓
Met grote moeite kon Karel 5 deze aanval afweren.
↓
Karel miste doortastendheid om de komst van de protestantisme in zijn eigen gebieden te
verhinderen.
↓
Karel 5 deed 1555 troonsafstand ten voordele van zijn zoon en broer.
Uitdagingen waarmee karel 5 geconfronteerd werd
● communicatie problemen
● conflicten met buitenlandse grootmachten Frankrijk en Ottomanen
● binnenlandse conflicten als gevolg van protestantisme
7.2.2 De oplossing: Centrale instellingen
Karel 5 wenste:
● Koninklijke macht te versterken door privileges v/d adel en steden weg te
nemen
● 1 godsdienst: Rooms-Katholiek geloof
→ Inspiratie van bourgondische betovergrootvader Filips De goede → keizerstitel
Karel stelde regenten (vergelijkbaar met regiomanager) aan, elk regenten trouw familielid
dat hem zeker trouw blijft → zijn rijk bleef versnipperd
1531 richtte karel 5 drie centrale instellingen op in !de Nederlanden!
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nicolazgardzinska. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.71. You're not tied to anything after your purchase.