Summary
Samenvatting hoofdstuk bekwaamheid (basisbegrippen van het recht)
- Course
- Institution
Samenvatting hoofdstuk bekwaamheid (basisbegrippen van het recht) met uitgewerkte voorbeelden.
[Show more]
Seller
Follow
fraukedeschepper
Content preview
Basisbegrippen van recht: RechtshandelingenAfdeling 1) Inleiding
Handelingen van het rechtssubject kan men opdelen:
➔ Materiële handelingen
➔ Rechtshandelingen
➔ Proceshandelingen
1) Materiële handelingen (Les actes matériels)
⇒ Los van de wil van het rechtssubject leiden deze materiële handelingen ingevolge van bepaalde
rechtsregels tot het ontstaan van rechtsgevolgen (worden dus niet gesteld om rechtsgevolgen
teweeg te brengen)
- vb: menselijke handelingen uit dagelijkse leven (werken, slapen, eten, autorijden etc) →
Hoewel ze niet op rechtsgevolgen gefocust zijn brengen veel van deze handelingen wel
rechtsgevolgen met zich mee ⇒ vb: als je te snel met je auto rijdt kan je een boete krijgen.
Indeling
1) Niet - geoorloofde handelingen
= onrechtmatige daden (Les délits et les quasi-délits)
⇒ Privaat- of civielrechtelijke schadelijke handelingen of inbreuken op rechten,
uitgezonderd contractbreuk, die met of zonder opzet zijn gepleegd en
waarvoor de wet een schadevergoeding oplegt.
2) Geoorloofde handelingen
= quasi - contract (les quasi-contrats) = oneigenlijke contracten
Quasi-contracten ⇒ vrijwillige geoorloofde daden die gesteld worden door een
rechtssubject niet met het oog op het veroorzaken van rechtsgevolgen maar die
wel rechtsgevolgen doen ontstaan
➔ Vb: Onverschuldigde betaling
= Er is sprake van een onverschuldigde betaling van zodra een persoon een
betaling doet of presteert ten aanzien van een andere persoon zonder dat
dit hem toekwam. De ontvanger is ertoe gehouden om deze betaling of
prestatie terug te geven
➔ Vb: Zaakwaarneming = Art. 1372 e.v. Bw
vb: buurman op reis, je ziet dat zijn dak kapot is en je belt een dakwerker
voor hem,
➔ Vb: vermogensvermeerdering zonder oorzaak
vb: Een betaling aan ethias (i.p.v. dienstencheques) waardoor het vermogen
van ethias omhoog gaat zonder dat zij iets doen.
2) Rechtshandelingen (l’acte juridique)
⇒ menselijke wilsverklaringen waaraan het recht rechtsgevolgen verbindt, afgelegd met het doel
deze rechtsgevolgen mee te brengen
➔ het recht laat rechtsonderhorigen de vrijheid om de toepassing van een bepaalde
rechtsregel en de hierin voorziene rechtsgevolgen zelf uit te lokken
◆ als een menselijke handeling dit doel beoogt ⇒ rechtshandeling
, ➔ Rechtshandelingen zijn erg belangrijk
◆ door het stellen van rechtshandelingen bepaalt het individu de juridische
werkelijkheid waarin hijzelf en anderen leven.
◆ Rechtshandelingen laten toe recht en plichten te doen ontstaan en te wijzigen of
veranderingen aan te brengen aan staat en bekwaamheid.
◆ Het recht beschermt het rechtssubject en ook de maatschappij tegen het stellen van
rechtshandelingen die niet aan een aantal geldigheidsvereisten voldoen
3) Proceshandelingen
⇒ handelingen die betrekking hebben op het optreden in rechte als eiser of verweerder
(zie Deel IV = procesrecht)
Afdeling 2) Geldigheid van rechtshandelingen
Geldigheidsvoorwaarden voor een overeenkomst (Art. 1108 Bw)
➔ Toestemming (le consentement)
➔ Bekwaamheid (la capacité)
➔ (bepaald) voorwerp (l'objet)
➔ (geoorloofde) oorzaak (la cause)
Nuanceringen:
➔ Voor personen- en familierecht zijn voorwerp en oorzaak moeilijk toepasbaar (makkelijker
bij vermogensrecht)
➔ toestemming, voorwerp, en oorzaak zijn abstracte begrippen
◆ De functies van de geldigheidsvoorwaarden komen beter tot uiting indien de
beschrijving ervan opbouwt rond de noties:
Algemene geldigheid
➔ Handelingsbekwaamheid
➔ Wils en wilsverklaring
➔ Inhoud van de rechtshandeling
➔ Individuele rechtvaardiging van de rechtshandeling
◆ Conformiteit met geldende dwingende rechtsregelingen
◆ Controle op de geldigheid
A) Geldigheidsvereisten
1) Handelingsbekwaamheid
○ ⇒ Elk rechtssubject is in principe rechtsbekwaam (is titularis van rechten en
plichten) en handelingsbekwaam (kan zelfstandig rechtshandelingen stellen om
zijn rechten uit te oefenen.
■ Mits uitzonderingen (zie personen- en familierecht)
○ Verschil handelingsbekwaamheid en toereken(ingsvat)baarheid
■ Handelingsbekwaamheid = is een geldigheidsvereiste om een geldige
rechtshandeling te stellen
■ Toerekenbaarheid van een fout
, ■ Toerekeningsvatbaarheid (van een persoon) ⇒ het bewustzijn dat
noodzakelijk is opdat een fout aan een schadeverwekker kan worden
verweten en derhalve aanleiding kan geven tot zijn aansprakelijkheid.
2) Rechtshandeling moet beantwoorden aan de werkelijke wil van degene die haar stelt
(toestemming)
2.1) Wilsleer vs vertrouwensleer
○ = wilsleer als basis van de gelding van de rechtshandeling → brengt gevolgen:
■ Rechtshandeling is pas geldig als zij beantwoordt aan de werkelijke wil van
degene die haar stelt (er is dus voldoende bewustzijn nodig)
■ Beantwoord een contract niet aan de werkelijke wil, dan is ze in principe
ongeldig en vatbaar voor nietigverklaring
● vb: Notaris mist in opschrijven en je koopt Noordstraat 90 i.p.v. 9, dit
kan nietig verklaard worden want het is niet de werkelijke wil.
⇒ dit is redelijk gevaarlijk
Gevaarlijkheid = men zou zomaar dingen nietig kunnen verklaren omdat het niet is zoals ze
willen , daarom zijn er correcties:
Correcties op (al te strikte toepassing van) de wilsleer:
➔ Door de wet: De wilsgebreken (dwaling, bedrog, geweld)
➔ Door de rechtspraak:
◆ vereiste van de verschoonbaarheid van de dwaling
◆ De vertrouwensleer of schijnleer (la doctrine de confiance)
● ⇒ (Rechtspraak beslist dat) een wilsverklaring die ongeldig zou zijn
in het kader van de klassieke wilsleer (omdat zij niet beantwoordt aan de
werkelijke bedoelingen van degene die haar aflegde) toch als geldig moet
worden beschouwd indien bij de wederpartij het vertrouwen werd
opgewekt dat het om een werkelijk gewilde wilsverklaring ging
● Vb. Kind wordt geboren, er worden geboortekaartjes ontworpen en
je vrouw wilt daar mooie bijpassende enveloppen bij. Dus je gaat
naar AVA-papierwaren, maar Gerd is kleurenbril en had zich laten
adviseren en kiest voor lichtroze enveloppen. Ze bestellen er 150 bij
AVA-papierwaren, zij bestellen ze bij hun groothandel. De dag na
geboorte gaat hij om enveloppen, maar hij had de verkeerde mee,
maar het was het verkeerde roze. Vrouw boos, Gerd moest terug. Er
bleek en vergissing gebeurd te zijn.
De uitgedrukte wil van AVA was donkerroze, maar de werkelijke wil
was lichtroze. Normaal bij de klassieke toepassing wilsleer: geen
geldige rechtshandeling
Vertouwensleer: tot geldig, want het vertrouwen werd bij de
groothandel gewekt dat het toch om een gewilde wilsverklaring
ging, dus is het een geldige rechtshandeling, dus heeft AVA moeten
betalen aan de groothandel.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fraukedeschepper. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now