Summary
Samenvatting Burger en het recht 1ste jaar bachelor semester 2
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van de gehele leerstof januari - juni van het vak de burger en het recht. Gegeven door Catharina Swartele.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followlisagoyens
Content preview
De burger en het rechtDeel 1 – Personen en familierecht
- Inlieiding
- Het begrip persoon – rechtssubject
- De mens (begin en einde)
- De mens en zijn gezin (afstamming)
- De mens en zijn identificatie (naam, gender, geslacht, woonplaats en nationaliteit)
- De bescherming van de mens
o Algemeen personenbeschermingsrecht (politieke en burgerlijke rechten)
o Bijzonder personenbeschermingsrecht (handelingsonbekwaamheid)
Deel 2 – Verbintenissenrecht
- Het begrip en soorten verbintenissen
- De bronnen van verbintenissen
o Rechtshandeling
o Overeenkomst als bron van verbintenissen
o De onrechtmatige daad als bron van verbintenissen
DEEL 1 – PERSONEN EN FAMILIERECHT
Inleiding
Juridische omschrijving personen en familie recht
Is en tak van het burgerlijk recht. Volgt de levensloop van mensen van hun geboorte (zelfs al
voordien) tot aan hun overlijden (zelfs nog nadien)
Personenrecht: regelt het statuut van personen en hun plaats in de samenleving
Familierecht: regelt de plaats van personen binnen drie persoonlijke verhoudingen, die
we familiale betrekkingen noemen:
- Partnerrelaties
- Relatie ouders – kinderen
- Verwantschap – de relatie met bloedverwanten (andere dan kinderen) en
aanverwanten
Het begin van de persoon
Het begrip persoon
Geen wettelijke definitie voor ‘een persoon’. Het is een houder van rechten en plichten met
betrekking tot de eigen persoon, andere personen, goederen of verbintenissen.
- Natuurlijke persoon – mens
- Rechtspersoon – juridische constrcutie
o Vb. OCMW, Staat, etc. elke andere entiteit dan de natuurlijke persoon van
wie het recht een deelnemer aan het rechtsverkeer maakt
- Rechtspersoonlijkheid – rechtssubject (= de houder van rechten en plichten)
,Over personen, dieren en voorwerpen.
Een rechtsobject (=voorwerpen): een object waarop rechten worden uitgeoefend of ten
aanzien waarvan plichten gelden
- Vb. je bent eigenaar van je jas (je mag die dragen, verkopen, verbranden, etc.)
- Vb. een slaaf was vroeger een rechtsobject
- Een dier is geen rechtssubject, maar een rechtsobject
Juridische persoonlijkheid: het geheel van rechten en plichten waardoor het rechtssubject
kan deelnemen aan rechtsverkeer
Rechtssubject (=personen) : is een drager van (subjectieve) rechten en plichten, deze bezit
met andere woorden juridische persoonlijkheid of rechtspersoonlijkheid.
In het rechtssysteem zijn alle menselijke wezens personen, ze hebben rechtspersoonlijkheid.
Rechtspersoonlijkheid vindt haar uitdrukking in:
1. De staat van de persoon (zijn rechtstoestand als enkeling, in de familie en in de natie)
2. De bekwaamheid van de persoon (de geschiktheid van de persoon om rechten te
hebben en die uit te oefenen)
Juridisch gezien zijn er 2 soorten rechtssubjecten. In het recht bestaan 2 categorieën
personen:
1. De natuurlijke of fysieke persoon
ALLEEN levende mensen alsook het jonge kind, de demente bejaarde, de geesteszieke, enz.
zijn natuurlijke personen en drager van rechten en plichten (ongeacht of zij hun rechten
kunnen uitoefenen
Dieren, planten en levenloze voorwerpen hebben geen rechtspersoonlijkheid. Dieren
worden bij ‘zaken’ ingedeeld. Dieren zijn objecten van het recht, geen rechtssubjecten.
Embryo en het lijk hebben geen rechtspersoonlijkheid maar wel een bijzondere
rechtsbescherming (zij zijn geen ‘zaken’)
2. De rechtspersoon
Zijn instellingen, stichtingen en groeperingen van individuen of kapitalen, die zoals de fysieke
personen, houder zijn van bepaalde rechten en bekwaamheden. Rechtsperonen hebben
rechten en plichten, kunnen overeenkomsten sluiten en kunnen geïdentificeerd worden
door: naam, woonplaats en nationaliteit.
Rechtspersonen zijn een creatie van het recht en hebben geen fysieke bestaan.
Rechtspersonen beschikken enkel over vermogensrechten.
- Eigendomsrecht
- Recht om contracten af te sluiten
Door hun aard hebben rechtspersonen geen familierechten
- Recht om te huwen
, - Te adopteren
De natuurlijke persoon
Met de natuurlijke persoon bedoelen we alleen levende mensen dus niet dieren, bomen, Al,
levende – niet embryo, lijk, etc.
Dieren
Art 3:38 (nieuw) BW derde categorie van entiteit naast persoon en voorwerp, Maar Art 3:39
BW de regels met betrekking tot de lichamelijke goederen zijn van toepassing:
- Praktisch weinig nut
- Symbolische betekenis
- Toekomst?
o Invulling vanuit eigen belangen van het dier
o Rechtspersoonlijkheid geven?
, Andere dragers van leven …
Lucht, aarde, water, planten, bomen, etc.
- Objectiefrechtelijke bescherming – meer aandacht sinds de SDG’s (sustainable
developments goals) van de VN (Verenigde naties)
o Objecten ten aanzien waarvan plichten gelden
- Quid rechtspersoonlijkheid?
o Subjecten met eigen rechten en plichten?
Een Al is een Artificiële intelligentie
Met alleen levende mensen bedoelen we dus ook niet embryo/foetus. Een foetus is geen
persoon met een juridisch statuut. Het is in principe wel een voorwerp maar tal van
objectiefrechtelijke beschermende regels.
Hetzelfde geldt voor een dode lichaam. Het dode lichaam behoort ook tot niemand.
Alle mensen uitzondering
Gedeeltelijke rechtsonbekwaamheid
Volledige rechtsonbekwaamheid is uitgesloten
Alle levende mensen zijn rechtsbekwaam, met andere woorden bekwaam om rechten en
plichten te hebben, zijn met andere woorden rechtssubjecten.
Het is verboden mensen volledig rechtsonbekwaam te maken:
- Burgerlijke dood werd in 1831 in de grondwet verboden (dit is een straf waarbij men
door de overheid als dood werd beschouwd. Juridisch gezien bestond de persoon
niet meer en werd ziijn natuurlijke persoonlijkheid ontnomen)
- Slavernij is verboden
Gedeeltelijke rechtsonbekwaamheid kan wel
Iemand bezit slechts een gedeelte van de rechten en de plichten, met andere woorden
niet alle rechten en plichten. In het kader van een specifieke context:
- Vreemdelingen in bepaalde situaties
- Sommige strafrechtelijk veroordeelden worden ontzet uit de burgerlijke en politiek
rechten
De natuurlijke persoon – het begin
Het begin is de geboorte.
Rechtspersoonlijkheid:
- Begin: levend en levensvatbaar geboren
- Einde: overlijden
3 voorwaarden moeten vervuld worden
1. Moet geboren worden= afscheiding van het kind van de moeder door het
doorsnijden van de navelstreng
2. Moet levend geboren worden= het kind moet geademd hebben
3. Moet levensvatbaar zijn= de noodzakelijke, functionerende organen bezitten om
zelfstandig te kunnen leven
Vaststelling moet egbeuren door de medische wereld
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisagoyens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.60. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80467 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now