a) Waarom verzekeren?
De mens zal zich verzekeren omdat ze zich willen beschermen tegen talrijke en gevarieerde
gevaren en risico’s (ziekte, ongeval, brand…).
Er zijn 3 beschermingswijzen (anders dan verzekeren):
Preventieve maatregelen Preventieve maatregelen om de realisatie van het
risico te verminderen.
Vb: dragen van een gordel in de auto
Probleem: het is niet omdat jij voorzichtig bent dat
iemand anders voorzichtig is en daardoor een
ongeval veroorzaakt waarin jij betrokken bent
Sparen Sparen om voldoende financiële middelen te
hebben als het risico gerealiseerd wordt.
Vb: intertemporele spreiding van de schade,
sparen voor het geval er brand uit breekt
Maar hoeveel moeten we dan sparen? Heb je al
lang genoeg gespaard?
Kostenspreiding over verschillende Afspreken met een bepaalde groep waarbij we
personen: solidariteit afspreken om ee bepaald bedrag te storten, voor
het geval dat iemand van die groep dat nodig
heeft.
Vb: interpersonele spreiding van de schade
gebaseerd op de solidariteit van of met anderen
Probleem à die beschermingswijzen bieden onvoldoende bescherming
o Preventie: soms ondoelmatig, soms onmogelijk, vaak ondoeltreffend
o Sparen: schade te groot, schade komt vroeger dan verwacht
o Solidariteit: (vrijwillig) of verplicht): heeft slechts betrekking op bepaalde risico’s
1
,Verzekeren is een techniek die berust op een interpersonele en intertemporele spreiding
van 1 of meer risico’s tussen de dragers van een gelijksoortig risico.
à soort van privaatrechtelijk georganiseerde solidariteit
b) De oorsprong van verzekeren
Verzekeren is ontstaan uit de omstandigheden en noden die van de oudheid tot op heden de
menselijke verbeelding hebben getart en uitgedaagd.
Voor Christus
Holbewoners De holbewoners hadden eerst kleine gemeenschappen:
o Mannen à jacht
o Vrouwen à landbouw en zorgen voor de kinderen
Ze wouden een verzekering dat de mannen ’s avonds terug thuis
zouden komen à ze doen aan zoenoeffers aan de Goden
(= dit waren de eerste verzekeringspremies)
Egypte en Babylonië à eerste verzekeringssystemen
De Egyptenaren geloofden in leven na de dood. Dit zorgde
ervoor dat ze de eerste begrafenisverenigingen zouden
oprichten omdat een luxeuze begrafenis soms te duur was
alleen te betalen (gemeenschappelijke kassen) – 2500 v.Chr.
Ze gaven spullen mee in het graf om het goed te hebben in het
hiernamaals.
Hammoerabi (stichter van Babylonië) was de eerste
verzekeringsstichter in 1730 v.Chr.
Hij heeft een zuil gemaakt waar 282 artikelen opstaan.
Vb: karavaantochten à als 1 reiziger bestolen wordt, dan zullen
de medereizigers samenleggen om de gelede schade te
vergoeden (solidariteit voor de hele groep).
Grieken en Romeinen Ze hadden begrafenisfondsen voor minder gefortuneerde
burgers. De rijke Romeinen hadden een testament voorzien bij
hun begrafenisfonds. In dat testament gingen ze levenslange
onderhoudsgelden voorzien voor familie en vrienden. Dit
konden ze doen door de sterftetafels van Ulpianus.
Sterftetafels à levensverwachting van een gemiddelde Romein
inschatten
Ze kenden ook het systeem van leven op bodemerij.
o Dit bestaat vandaag de dag ook nog in ons systeem
o Art. 1964 BW
o à Dit wil zeggen: Een geldschieter betaalt een reder
(=eigenaar schip) een aanzienlijke som geld om het schip
reisklaar te maken. Als de persoon terugkeert moet een
2
, aanzienlijke rente betalen bovenop het uitgekeerde
kapitaal.
Na Christus
Middeleeuwen Eerste gilden: vereniging tegen gevaar van volksverhuizingen en
terreurbenden (vb: vikings).
Men wilde ervoor zogen dat indien men overvallen werd door
terreurbenden, dat men kon rekenen op de solidariteit van de gilden
(andere handelaars).
In de 12e eeuw Lijfrentemodel krijgt hier toepassing.
Vb: Venetië : Montes profani (bergen van barmhartigheid) à steden
in ruil voor een bepaald kapitaal een levenslange rente ging beloven
aan een inwoner van de stad.
Wel weten wat de levensverwachtig was.
e
In de 13 eeuw Verschillende vormen van leningen (woekkerrente)
Paus Gregorius IX 1234: verbod voor christenen om tegen intresten
geld te lenen.
In de 15e eeuw Ontstaan van moderne verzekeringscontracten
o Pandjeshuizen (berg van barmhartigheid)
o Uitzetverzekering m.o.o. huwelijk
Vb: geboortehuizen à wannneer een moeder beviel van de
dochter zeiden ze dat wanneer de dochter de huwbare
leeftijd had bereikt, er een bruidschat zou moeten worden
meegegeven als startkapitaal voor het jonge koppel.
De geboorte van een dochter bracht dus meteen dit
financiële met zich mee. Maar de ‘nonnen’ hadden ervoor
gezorgd dat indien de mensen een bepaald bedrag op
maandbasis of jaarbasis betaald, de bruidschat zal worden
uitbetaald door het klooster in kwestie. De nonnen zorgen er
nadien voor dat de dochters op huwbare leeftijd in het
klooster treden, en niet huwen. à klooster moest de
bruidschat niet uitbetalen.
Eerste levensverzekeringen:
o Eerder een gokspel
Vb: Zal matroos x na verloop van tijd wel terug keren naar
huis
Vb: Wanneer zal de paus overlijden
àHier werden dan bedragen op gezet.
o 1774: Engelse wet: reglementering
Men mocht niet meer gokken op het leven van iemand
anders.
3
, o Levensverzekeringen: Lorenzo Toni à tontinebedingen
We kunnen enkel op ons eigen hoofd levensverzekering
nemen. Je moet een moreel belang hebben.
Eerste schadeverzekeringen o Lombardische zeeverzekering
o 1666: grote brand van Londen à Ontstaan van
premieverzekeringen én niet alleen handelaars
maar ook particulieren gaan zich verzekeren.
Londen brandde plat. Hier kwam het besef dat
particulieren zich ook best verzekeren tegen
kwaad.
o 17e eeuw: Lloyds of Londen
Aristorcratische families die met hun eigen
privépatrimonium een soort van
verzekeringsmaatschappij aanspelen.
Mensen konden langsgaan bij deze
tussenpersonen.
o 19e eeuw: industriële vooruitgang à ontstaan
van ongevallenverzekeringen (voornamelijk:
arbeidsongevallen)
Vanaf de 19e eeuw gebeuren veel ongevallen.
En gezinnen die slachtoffer werden van zo’n
ongeval kregen dan een vergoeding uitbetaald.
o 20e eeuw: auto à
aansprakelijkheidsverzekeringen
Er gebeuren ook veel ongevallen met auto’s. De
snelheden van auto’s waren moeilijk in te
schatten.
Vb: nu de elektrische fiets rijdt veel sneller en
men verwacht dit niet omdat we vertrouwt zijn
met de snelheden van een gewone fiets
Er ontstaan constant nieuwe risico’s.
o Luchtvaart
In vergelijking met vroeger en nu. Er hangen continu mensen in de lucht en dit brengt
verschillende risico’s met zich mee.
Vb: kaaping, ongevallen
à Dus verzekeren
o Kernenergie
Is meer en meer een risico, de mens wil zich indekken.
o Milieurisico’s
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bdp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $15.34. You're not tied to anything after your purchase.