Summary
Samenvatting organisatiepsychologie 2022
- Course
- Institution
- Book
samengevat aan de hand van de powerpoints en het handboek
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: maartenvranken23 • 1 year ago
Seller
Follow
charoncardinael
Reviews received
Content preview
organisatiepsychologieHoofdstuk 1: introductie in de organisatiepsychologie ........................................................................................................................ 4
1.1. Wat is organisatiepsychologie? ............................................................................................................................................. 4
wat is een organisatie: ..................................................................................................................................................................... 4
De organisatiepsychologie als wetenschap: ................................................................................................................................. 5
1.2. De economische omgeving van organisaties ...................................................................................................................... 6
1.3. Historiek van de organisatiepsychologie .............................................................................................................................. 6
1.3.1. Voorgeschiedenis: ........................................................................................................................................................... 6
1.3.2. Het scientific management:........................................................................................................................................... 6
1.3.3. De human relations beweging:..................................................................................................................................... 7
1.3.4. Het revisionisme:............................................................................................................................................................. 7
1.4. De hedendaagse organisatie: ................................................................................................................................................ 8
1.4.1. Het virtueel bedrijf: ......................................................................................................................................................... 8
1.4.2. Mensgerichte organisatie: ............................................................................................................................................. 8
1.4.3. Kennisonderneming: ....................................................................................................................................................... 8
1.4.4. Geautomatiseerd bedrijf:................................................................................................................................................ 8
1.4.5. Klantgerichte organisatie: .............................................................................................................................................. 9
1.4.6. Globalisering: ................................................................................................................................................................... 9
1.4.7. Pluriform personeelsbestand: ....................................................................................................................................... 9
1.4.8. Drang naar innovatie: ..................................................................................................................................................... 9
Hoofdstuk 3: motivatie ........................................................................................................................................................................... 10
3.1. wat is motivatie,.......................................................................................................................................................................... 10
3.2. bekrachtigingstheorieën versus motivatie 3.0:...................................................................................................................... 11
3.3 inhoudelijke theorieën: ............................................................................................................................................................... 12
3.3.1. hiërarchisch model: ............................................................................................................................................................ 12
3.3.2. de X- en Y-theorie :............................................................................................................................................................ 14
3.3.3. de tweefactorentheorie : ................................................................................................................................................... 14
3.3.4. de visie van Mcclelland:..................................................................................................................................................... 15
3.4. procestheorieën: ......................................................................................................................................................................... 15
3.4.1. doelstellingstheorie: ........................................................................................................................................................... 15
3.4.2. de rechtvaardigheidstheorie: ............................................................................................................................................ 16
3.4.3. de verwachtingstheorie: .................................................................................................................................................... 17
3.5. zelfdeterminatietheorie: ............................................................................................................................................................. 18
Hoofdstuk 4: motivatie van theorie naar praktijk: .............................................................................................................................. 19
4.1. Management by objectives: ...................................................................................................................................................... 19
4.2. herontwerp van taken:............................................................................................................................................................... 19
1
, 4.2.4. taakkenmerkenmodel: ....................................................................................................................................................... 20
Job diagnostisc survey: .................................................................................................................................................................. 20
Richtlijnen voor taakverrijking: ...................................................................................................................................................... 21
4.3. Alternatieve werkvormen / flexibele werkregelingen: ........................................................................................................... 21
4.4. Bevorderen van werknemersbetrokkenheid: ......................................................................................................................... 21
Motivatie checklist: ......................................................................................................................................................................... 22
Hoofdstuk 7+8: groepsgedrag & teams in organisaties:................................................................................................................. 23
7.4. Kansen en bedreigingen in groepen: ...................................................................................................................................... 23
7.4.2. Lijntrekken / social loafing: ............................................................................................................................................... 23
7.5. Besluitvorming in groepen: ....................................................................................................................................................... 23
7.5.2. Voordelen en nadelen van beslissen in groep: ............................................................................................................. 23
7.5.3. groepsdenken ..................................................................................................................................................................... 24
8.1. belang en populariteit van teams: ........................................................................................................................................... 24
Groepen vs. Teams:............................................................................................................................................................................ 24
8.2. wat is een team?........................................................................................................................................................................ 25
8.3. soorten teams: ............................................................................................................................................................................ 25
8.3.1. adviserende teams: ............................................................................................................................................................ 25
8.3.2. zelfsturende teams: ........................................................................................................................................................... 25
8.3.3. projectteams: ...................................................................................................................................................................... 26
8.3.4. actieteams: .......................................................................................................................................................................... 26
8.3.5. virtuele teams:..................................................................................................................................................................... 26
8.4. de groepscohesie in een team:................................................................................................................................................ 26
8.5. teamrollen van Belbin: ............................................................................................................................................................... 27
8.6. Effectieve teams: robbins .......................................................................................................................................................... 27
8.7. niet effectieve teams: ................................................................................................................................................................. 28
Hoofdstuk 9: leiderschap ....................................................................................................................................................................... 29
9.1. Leiden vs. managen: .................................................................................................................................................................. 29
9.1.1. Leiders vs. Managers: Bennis: ......................................................................................................................................... 29
9.2. Visies op effectief leiderschap: ................................................................................................................................................. 29
9.2.1. Leiderschap als karaktertrek: ........................................................................................................................................... 30
9.2.2. Leiderschap als algemene gedragsstijl: .......................................................................................................................... 30
9.2.3. situationele benadering: .................................................................................................................................................... 30
contingentietheorie: ....................................................................................................................................................................... 31
Pad-doel theorie: ............................................................................................................................................................................ 32
Situationeel leiderschapsmodel: .................................................................................................................................................. 32
9.3. Hedendaagse visies: .................................................................................................................................................................. 33
9.3.1. Transactioneel leiderschap: .............................................................................................................................................. 33
9.3.2. Charismatisch leiderschap: ............................................................................................................................................... 33
Hedendaagse visie: ........................................................................................................................................................................ 33
Hoofdstuk 11: de organisatiestructuur ................................................................................................................................................ 34
2
, 11.1. wat verstaan we onder de organisatiestructuur? ............................................................................................................... 34
11.2. Elementen van de organisatiestructuur: .............................................................................................................................. 34
11.2.1. arbeidsdeling: ................................................................................................................................................................... 34
11.2.2. afdelingsvorming: ............................................................................................................................................................. 35
11.2.3. Hiërarchische aspecten van structuur: ......................................................................................................................... 38
11.2.4. centralisatie en decentralisatie in de organisatie:....................................................................................................... 38
11.3. typologie van organisatieregimes: ........................................................................................................................................ 38
11.3.1. het pioniersregime: .......................................................................................................................................................... 39
11.3.2. het bureaucratisch regime:............................................................................................................................................. 39
11.3.3. het flexibel regime: .......................................................................................................................................................... 39
11.3.4. het hyperflexibele regime: .............................................................................................................................................. 39
Hoofdstuk 12: de organisatiecultuur: .................................................................................................................................................. 40
12.1. wat verstaan we onder organisatiecultuur? ........................................................................................................................ 40
12.2. typologie van organisatieculturen: ........................................................................................................................................ 41
12.2.1. de ‘goden’-typologie: ...................................................................................................................................................... 41
12.2.2. de typologie van Deal & Kennedy: ............................................................................................................................... 42
12.2.3. indeling op basis van zeven primaire kenmerken: ..................................................................................................... 43
12.2.4. dichotomie tussen sterke en zwakke organisatieculturen: ....................................................................................... 43
12.3. functies, voordelen en nadelen van een sterke organisatiecultuur: ................................................................................ 43
12.3.1. functies van een organisatiecultuur: ............................................................................................................................. 43
12.3.2. voordelen van een sterke organisatiecultuur: ............................................................................................................. 43
12.3.3. nadelen van een sterke organisatiecultuur:................................................................................................................. 44
12.4. hoe ontstaat een organisatiecultuur? ................................................................................................................................... 44
12.4.1. oorsprong van de organisatiecultuur: de oprichter .................................................................................................... 44
12.4.2. in stand houden van de organisatiecultuur: ................................................................................................................ 45
12.5. hoe wordt cultuur overgedragen?......................................................................................................................................... 46
12.8. organisatiecultuur en nationale cultuur: ............................................................................................................................... 46
12.8.1. low-context versus high-context cultuur: ..................................................................................................................... 46
12.8.2. zes onderscheidende kenmerken van nationale cultuur ........................................................................................... 46
3
, Organisatiepsychologie kan omschreven worden als
De wetenschappelijke studie van het gedrag in organisaties
o Multidisciplinaire studie → het individuele gedrag en dat van groepen in organisaties beter gaan
begrijpen
- Hoe kunnen we medewerkers optimaal
presteren?
- Welke aspecten van het werk zorgen ervoor
dat medewerkers gemotiveerd zijn?
- Welk type leiderschap levert de beste
resultaten?
- …
Personeelsbeleid Organisatiepsychologie
“human resource management” “organizational behavior”
Nadruk op technieken, systemen, procedures in verband met Nadruk op gedrag en psychologische processen
- Rekrutering - Motivatie en tevredenheid
- Selectie - Communicatie
- Assessment - Leiderschap en ‘management skills’
- Prestatiemanagement - Groepsprocessen en teamwork
- Functie-evaluatie - Conflicten en onderhandelingen
- Loopbaanmanagement - Stress
- Verloning - Macht, beïnvloeding
- Promotie, overplaatsing, … - Veranderingsprocessen
Linken organisatiepsychologie → klinische psychologie
“wie zien een verschuiving in de redenen die mensen de stap naar therapie doen zetten. Waar tot de jaren ’90 de
oorzaken vaak in de familiale sfeer zaten, ligt de oorzaak van de klachten nu steeds vaker in het werk”
een organisatie bestaat uit twee of meer mensen die op een bewuste manier samengebracht worden om bepaalde
doelstellingen te realiseren, en met het oog op deze realisatie wordt een specifieke structuur ontwikkeld.
= een systematische studie van de impact van individuen, groepen en structuren op gedrag binnen organisaties
Een organisatie volgens Robbins:
Een bewust gecoördineerde sociale eenheid van twee of meer personen die op een betrekkelijk continue basis
functioneert om een gemeenschappelijk doel of serie van doelen te realiseren. Zij wordt gekenmerkt door formele
rollen die het gedrag van haar leden definiëren en vormgeven.
4
,DUS: wat is een organisatie?
Twee of meer mensen werken samen
Is gericht op het realiseren van doelstellingen/nastreven van waarden
o Doelstellingen worden geformuleerd in het mission statement (= een verklaring waarin wordt aangeduid
welke zaken de organisatie nastreeft)
Specifieke taakverdeling en structuur
Coördinatie / gezagsrelaties zijn nodig
Is gericht op continuïteit
Een multidisciplinaire wetenschap
Sociale psychologie, algemene psychologie, antropologie, sociologie, politicologie, …
DOEL:
Verklaren
o Bv. hoe komt het dat absenteïsme in ziekenhuis X zo hoog ligt? Ligt dit aan de hoge werkdruk,
conflicten, geen vertrouwen, … ?
Voorspellen
o Bv. hoe zullen medewerkers reageren op reorganisatieplannen? Hoe kunnen we deze veranderingen zo
goed mogelijk communiceren?
Bijsturen
o Bv. cultuur van innovatie en creativiteit installeren
Deterministische uitspraken (typisch voor Probabilistische uitspraken (typisch voor
natuurwetenschappen) menswetenschappen)
Bv. zwaartekracht - Frustratie leidt tot agressie in geval van …
- Meest efficiënte type leider is afhankelijk van de
omstandigheden
- Belang van contingentievariabelen →
tegengestelde van noodzakelijkheid, causaal
verband
Een organisatie is niet noodzakelijk een bedrijf
Er is een groeiend belang van OG in ziekenhuizen, scholen, sociale sector, stedelijke overheden, hulpverlening,
politie, psychiatrische instellingen, …
Inhaalbeweging tov bedrijfsleven door groeiende nood aan een ‘zich organiserende samenleving’
➔ modern managementdenken in de sociale
sector
5
, Niet kennen
Adam Smith:
Grondlegger van de hedendaagse economie, grondlegger van vrije markt denken → ‘de onzichtbare hand’
The Wealth of Nations
Productie kan verbeterd worden indien alle medewerkers een beperkte taak moeten uitvoeren
Comparatieve voordelen (p.26)
o Ontstaan door de samenwerking van mensen met een verschillend competentieprofiel
Efficiëntiewinst
o Arbeidsverdeling
Taken worden toegewezen in de richting van de laagste opportuniteitskost
o = taken toewijzen aan de persoon die hier over de beste vaardigheid beschikt, hierdoor wordt de
productie geoptimaliseerd
F. Taylor → principles of scientific management:
Organisaties dienen op een wetenschappelijke wijze geleid te worden
Mens als ‘homo economicus’ → van nature lui en enkel denken te prikkelen met financiële stimuli
o Invoeren van prestatieloon
Arbeid kan alleen efficiënt worden aangewend als er wetenschappelijke methodes worden gebruikt
Wetenschappelijke bedrijfsvoering:
o Horizontale taakverdeling → het verdelen van complexe taken in subtaken die elk uitgevoerd worden
door verschillende medewerkers
o Verticale taakverdeling → een medewerker behoort ofwel tot het management ofwel tot de uitvoerende
groep → scheiding van planning en uitvoer
Hij had oog voor de interindividuele verschillen tussen mensen → sommige medewerkers waren beter geschikt
voor het werk dan anderen
o Daarom selectie van medewerkers → op deze manier kunnen de meest geschikte medewerkers
aangeworven worden
Smith & Taylor → gevolgen voor werknemers:
Vervreemding
Onmenselijke omstandigheden
Staking
…
6
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller charoncardinael. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50155 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now