Summary
Samenvatting Forensisch Welzijnswerk
- Course
- Institution
Dit is mijn zelfgemaakte samenvatting, op basis van de powerpoint en mijn uitgebreide notities!
[Show more]
Seller
Follow
studentecrimi
Reviews received
Content preview
Forensisch Welzijnswerk 2021-2022Les 1: Van sociaal probleem naar (forensisch) welzijnswerk
★ Inzicht in het ontstaansproces van sociale problemen
‘Sociaal probleem’ = abstract gegeven zoals armoede, daderschap, …
Onze visie op maatschappelijke problemen is vanuit de Westerse Europese samenleving,
dat is een actieve welvaartsstaat en verzorgingsstaat.
Toepassing op forensisch welzijnswerk:
- sociaal probleem = deviant gedrag
- wat wordt als deviant gedrag beschouwd? Wat is een risicosamenleving? (Beck)
Constructie van een sociaal probleem in verschillende stappen:
1) Probleemomschrijving – wat wordt gezien als sociaal probleem?
Kenmerken
○ sociale oorzaak/karakter
○ maatschappelijke aandacht/draagvlak = erkenning door de samenleving (deel)
○ als het onwenselijk wordt geacht → probleemdefinitie?? vb. vrouwenbesnijdenis
○ er moet of kan iets gedaan worden
⇒ proces van ontdekking/bewustzijn is een constructieproces dat niet neutraal is
2) Maatschappelijke actie – na bewustzijn van een sociaal probleem (iets onwenselijk)
- uitdenken en legitimeren van de oplossingsvoorstellen
- discrepantie wegwerken tussen probleem en aanvaardbaar
⇒ de oplossing hangt samen met de visie op het sociaal probleem
deze bepaalt sociaal politieke keuzes, sociaal beleid en de welzijnszorg
Ook de maatschappelijke actie is dus niet neutraal, er zijn verschillende opties voor
probleemoplossing (repressie – hulpverlening) → impliceert een waardeoordeel
vb. kindermisbruik: kind weghalen – oplossen met het gezin
1
,Toepassing op armoede (European Values Study)
Wat is de eerste oorzaak van armoede?
→ persoonlijke pech
→ luiheid
→ sociale onrechtvaardigheid
→ onderdeel van de moderne samenleving
maar de opinie over de oorzaken ≠ opinie over de oplossingen
vb. luiheid maar we gaan helpen als oplossing, pech door corona maar toch ieder voor zich
‘sociale kwetsbaarheid’
= wanneer men niet beschikt over voldoende hulpbronnen om op eigen kracht de
moeilijkheden en tegenslagen te overwinnen en het leven op een gewenste manier
vorm te geven (meer dan armoede)
- ladder met verschillende gradaties van sociale kwetsbaarheid
hangt samen met het soort hulp om volwaardig leven te leiden
wordt bepaald door zelfredzaamheid, ernst, duur van de problemen
- cascadesysteem: proces in stappen waarbij men kan zakken naar onder
kan tijdelijk zijn bij bv. een moeilijke periode zoals corona
Analyseschema over oorzaken van sociale problemen
= theoretisch proces tussen probleem & interventie, in praktijk meerdere modellen
Perceptiemogelijkheden:
● Niveau van de oorzaak: micro – meso – macro
● Aard van de oorzaak: intern, schuld – extern, ongeval
2
, ★ Verklaringsmodellen: hoe ontstaan sociale problemen
Niveau Aard
Intern Extern
Micro ⇒ Individueel schuldmodel ⇒ Individueel ongevalmodel
individu door persoonlijke tekorten door persoonlijke ongevallen
Meso ⇒ Institutioneel schuldmodel ⇒ Institutioneel ongevalmodel
groepen door de structuur en het functioneren door factoren en actoren uit de
van groepen, instituties, … omgeving
Macro ⇒ Maatschappelijk schuldmodel ⇒ Maatschappelijk ongevalmodel
samenleving door de samenlevingsordening door de veranderingen in de
samenleving
Zes verklaringsmodellen:
1. Individueel schuldmodel = oorzaak ligt bij de mensen zelf door persoonlijke tekorten
○ Individuen zijn onaangepast aan de samenlevingsnormen – afwijkend gedrag
○ Focus op de houding, motivatie en eigen verantwoordelijkheid
○ ‘non-deserving poor’ = mensen die werkloos zijn omdat ze geen moeite doen
Kritieken:
- self-fulfilling prophecy: verwachtingen van bepaalde gedragspatronen leiden ernaar
- halo / horn-effect: veralgemenen op basis van één kenmerk vb. mooi dus ook slim
- eenzijdige selectie van negatief gedrag
2. Individueel ongevalmodel = oorzaak bij persoonlijke tegenslagen
○ Maatschappelijk achterblijven → niet aanpassen aan veranderingen
○ Focus op individuele tegenslagen zoals genetische verklaringen
○ ‘deserving poor’ = mensen die werkloos zijn omdat ze onvoldoende
geschoold zijn, we kunnen ze wel helpen
Kritieken:
- blinde vlekken: men negeert druk van de samenleving & verklaart inspanningen niet
- te statisch: aandacht voor gebeurtenis (micro) maar niet voor druk samenleving (meso)
- waarom worden sommige inspanningen niet beloond?
3
, 3. Institutioneel schuldmodel = oorzaak bij inrichting en functioneren op twee vlakken
→ groepen en gemeenschappen: afwijkend cultuurpatroon of gedrag
door geen of verkeerde socialisering vb. slechte opvoeding
afwijkende waarden/normen in de gemeenschap vb. wijken
→ instituties en organisaties: kunnen sociale problemen veroorzaken
door selectiemechnaismen vb. inclusie- of exclusiecriteria bij hulpverlening
door drempels te bepalen vb. school verwacht laptops, wachtlijsten, …
4. Institutioneel ongevalmodel = oorzaak bij proces waarop groepen reageren
○ Reactieprocessen creëren maatschappelijke breuklijnen tussen groepen
○ wij – zij: stereotypering, stigmatisering + onvoldoende beleidsaandacht
○ voorzieningen voor de middenklasse-structuur (voorwaarden, kloof)
Kritieken:
- het is louter een correctie: niet in staat om fundamentele probleem op te lossen
5. Maatschappelijk schuldmodel = oorzaken bij maatschappelijke structuren
○ Maatschappelijke ordening (economische structuur) zorgt voor structurele
uitsluitingsprocessen die leiden tot sociale problemen
○ Ontwikkelen van een eigen cultuurpatroon: ‘cultuur van het zwijgen’ (Freire)
= leven in maatschappelijk isolement, onderdrukking – type interventie
(berusting en apathie) zorgt voor meer onderdrukking
Kritieken:
- kritiek op verzorgingsstaat, het leidt tot perverse effecten vb. bureaucratisering,
vervreemding, overconsumptie, mattheüseffect, zorgafhankelijke burgers
6. Maatschappelijk ongevalmodel = oorzaken bij tijdelijke of conjuncturele
maatschappelijke veranderingen vb. crisis, oorlog, demografische veranderingen
○ Maatschappelijke achterstelling of deprivatie (tijdelijk)
Kritieken:
- geloof in de tijdelijkheid van de situatie
- te voluntaristisch: met juiste interventies lossen we sociale problemen op
- gaat uit van doorsnee mensen → sociale ongelijkheid door mattheüseffect
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studentecrimi. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.00. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now