Summary
Minor Oncologie basiskennis - volledige samenvatting week 6
- Course
- Institution
Samenvatting van het hoorcollege + de video's van juf Daniëlle en de bijkomende literatuur.
[Show more]
Seller
Follow
esthervanoverdam
Content preview
LiteratuurLinden, R. van der e.a.(2016). Onodig om de arm te ontzien na okselklierdissectie. Nederlands
Tijdschrift voor Geneeskunde33(1):8-47
Okselklierdissectie werd tot eind jaren 90 gedaan na mamacarcinoom om lymfeklierstatus van axilla
te bepalen. Bracht veel complicaties mee: lymfeoedeem.
Momenteel wordt dit niet meer bij alle vrouwen gedaan dankzij de schildwachtklierprocedure. Wel
worden de vrouwen (mogelijk onterecht) geadviseerd om de behandelde arm te ontzien van
bloeddrukmeting, inbrengen van infuus, venapunctie etc. om complicaties zoals lymfeoedeem te
voorkomen. Dit is niet wetenschappelijk onderbouwd.
Na jaren 90 is vinden er meer borst besparende operatie plaats. Daarnaast wordt schildklierdissectie
anders uitgevoerd dan vroeger en dus minder kans op complicaties. Advies om arm te ontzien vervalt
bij patiënten die na een okselklierdissectie ongecompliceerd bleven.
Toch blijft men dit advies krijgen wat leidt tot onnodige onrust en verwarring bij patiënten en
medewerkers in de zorg.
Okselklierdissectie = verwijderen van alle lymfeklieren in de oksel naast de borst.
Lymfeoedeem = vocht en eiwitophoping in de lymfe
Schildwachtklierprocedure = een chirurgische ingreep waarbij de schildwachtklier wordt verwijderd
om te onderzoeken of er uitzaaiingen in de lymfeklieren zitten.
De schildwachtklier is de lymfeklier die als eerst het lymfevocht uit de tumor in de borst opvangt.
Kankercellen kunnen zich verspreiden via lymfevocht. Bij uitzaaiingen komen de kankercellen als
eerste de schildwachtklier terecht. Als daar geen uitzaaiingen worden gevonden is er 95% kans dat er
nergens in het lichaam uitzaaiingen zitten.
Video: mammacarcinoom – Juf Daniëlle
Meest voorkomende maligniteit bij Nederlandse vrouwen.
5% is < 40 jaar, 95% >40 jaar.
Per jaar 17.000 vrouw diagnose borstkanker.
De borst bestaat uit: melkklieren (lobuli), afvoeringen (ductus
lactiferus, melkgangen), bindweefsel en vetweefsel, tepel,
areola (tepelhof, die bultjes op je tepel), ligament van Cooper
(dat je borst op zijn plek houdt), lymfevaten en m. pectoralis
(borstspier).
,Meest voorkomende malignes:
1. Het zit nog binnen het basale membraan = CIS = carcinoma in situ. Dit is een voorstadium van
kanker.
Kan in lobule of ductus plaatsvinden.
- In de lobule (lobulair) = LCIS
- In de ductus (ductaal) = DCIS
2. De cellen breken door het basale membraan. Dit is een invasief ductaal of invasief lobulair
carcinoom.
De cellen uit de melkklier reageren op hormonen (oestrogeen, progesteron en prolactine). Als die
hormonen er niet meer zijn gaan de cellen in apoptose (geprogrammeerde celdood).
Tijdens elke menstruatie stijgt en daalt je hormoonlevel wat betekent dat elke cyclus cellen gaan
delen en daarna weer in apoptose gaan.
Celdeling kans op mutatie kans op typfoutje in DNA kans op kankercellen.
Hoe meer menstruaties een vrouw heeft gehad = hoe meer kans op mammacarcinoom.
Risicofactoren
- Vroege menarge (vroege menstruatie) < 11 jaar
- Late menopauze > 54 jaar
- Nullipariteit (vrouw die nooit is bevallen)
- Oudere leeftijd waarop het 1e kind geboren is
- Te veel oestrogeen (obesitas/overgewicht/medicatie/geslacht/familie/radiotherapie in dat
gebied/ BRCA mutatie dragen/geografisch (westerse wereld is kans hoger/alcohol gebruik
Minder kans op borstkanker wanneer:
- Zwanger op jonge leeftijd
- Vaak zwanger geweest
- Veel borstvoeding gegeven
BRCA 1 en 2
Een mutatie die je autosomaal-dominant overerft (grote kans op overdracht). Hierdoor is de kans op
borst- en eierstokkanker vergroot.
Mannen met borstkanker hebben vaak het BRCA-gen.
P53 mutaties
Tumor suppressor genen = onderdrukken (normaal voorkomen deze kanker). Door de mutatie is dit
uitgeschakeld.
, Her 2/neu mutatie
Proto-oncogen = Dit jaagt de tumor aan
Stadium tumor wordt bepaald door:
- CIS (voorstadium) of kanker
- Als het doorbreekt = lokaal invasief
- Wanneer het structuren in de regio aantast = regionaal invasief
- Metastasen (in bloed en lymfen)
o Vaak naar wervelkolom, hersenen of botten
Bij de diagnostiek wordt er ook altijd gekeken naar hormoonreceptoren op de tumorcellen. Omdat
de kankercellen uit borstweefsel komen is er een kans dat ze reageren op hormonen.
Er wordt dan gekeken naar de Her 2/neu status en de oestrogeen receptor.
Her 2/neu Oestrogeen Progesteron
- + ?
+ +/- ?
- + -
2 x negatief betekent vaak ook dat progesteron negatief is. Dit betekent dan triple negatief = de
cellen reageren helemaal niet meer op hormonen.
Symptomen
- In het begin: GEEN
- Harde pijnloze zwelling
- Borst beweegt anders, omdat het anders vastzit aan de borstspier
- Dimpling of bobbel
- Sinaasappelhuid
o Door zwelling, omdat de lymfeafvloed geblokkeerd is
o Mastits carcinomatose (borstontsteking door kanker)
- Tepelverandering (binnengetrokken tepel of ziekte van Paget (roodheid, jeuk, korstvorming,
tepelafscheiding))
- Soms worden symptomen van metastasen als eerste gevonden: botpijn, hoofdpijn,
benauwdheid.
Diagnostiek
1. Zelf voelen en iets onbekends vinden zoals een bobbeltje.
2. Huisarts controleert
3. Mammografie (wordt ook gedaan bij bevolkingsonderzoek, 50 – 75 jaar, elke 2 jaar)
4. Echo/MRI
5. Biopt
6. Diagnose TNM-classificatie
7:1000 vrouwen krijgt na bevolkingsonderzoek de diagnose borstkanker (CIS of kanker).
Behandeling hangt af van:
- Type tumor
- Stadium
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esthervanoverdam. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.01. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81113 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now