Samenvatting bestuursrecht
Het bestuursrecht beschrijft hoe de overheid haar bestuurstaak moet uitoefenen. Bij deze
bestuurstaak moet je bijvoorbeeld denken aan een zwembad bouwen, wegen aanleggen,
milieuvergunningen afgeven, studiefinanciering verlenen, belasting heffen en uitkeringen toekennen.
Besturen is zorgen voor een goede gang van zaken in ons land. Hoe de overheid dat moet doen en
aan welke regels ze daarbij gebonden is, staat in het bestuursrecht.
Bestuursrecht is publiekrecht. Publiekrecht geeft regels voor de juridische verhouding tussen
personen (burgers en bedrijven of instellingen) enerzijds ven de overheid anderzijds.
Nederland heeft een bestuur dat zorgt voor een goede gang van zaken. We spreken van het
openbaar bestuur. Het openbaar is actief op verschillende overheidsniveaus. Zo kennen we een
gemeentebestuur ( het college van burgemeester en wethouders (B&W)), een provinciaal bestuur
(gedeputeerde staten) en een landbestuur (regering).
Algemeen bestuursrecht
In het algemeen bestuursrecht vind je de regels die gelden voor alle verschillende bestuurstaken van
de overheid. Het zijn de regels die altijd gelden, ongeacht met welk deel van bestuurstaak de
overheid bezig is: vreemdelingenzaken, onderwijs, sociale zekerheid.
Bijzonder bestuursrecht
Het bijzonder bestuursrecht richt zich op de inhoud van verschillende bestuurstaken, zoals het
vreemdelingenrecht, het milieurecht, het belastingrecht, de ruimtelijke ordening.
Autonomie
Autonomie is de vrijheid van een entiteit, bijvoorbeeld een individu, organisatie of natie om
zelfstandig beslissingen te nemen.
Medebewind
Medebewind is de plicht van lagere overheden om medewerking te geven aan de uitvoering van
regelingen van de hogere overheid. Zo moet een gemeente bijvoorbeeld meehelpen aan de uitvoer
van de wet op de sociale zekerheid als een persoon daar volgens de rijksoverheid voor in aanmerking
komt.
Legaliteitsbeginsel
het legaliteitsbeginsel houdt in dat bevoegdheden van de overheid altijd hun basis moeten vinden in
de wet. Dat geldt ook voor de bestuursbevoegdheden, Zo mag de overheid burgers alleen een deel
van hun inkomen afpakken als de belastingwetgeving dat toestaat. De overheid mag burgers alleen
verbieden om hun auto in de binnenstad te parkeren als de plaatselijke verordening haar deze
bevoegdheid geeft, en de overheid mag een bedrijf alleen een omgevingsvergunning weigeren als de
Wabo dit toestaat. De regel dat bestuursorganen alleen bevoegdheden mogen uitoefenen als deze
bevoegdheden terug zijn te vinden in de wet, wordt het legaliteitsbeginsel genoemd.
Specialiteitsbeginsel
de overheid mag de bevoegdheid alleen gebruiken voor het doel waarvoor de wet deze bevoegdheid
heeft gegeven.
Regelgeving
De algemene regels van de Awb zijn van toepassing, tenzij de bijzondere wet een eigen regelgeving
heeft. Een hogere regelgeving gaat voor een lagere regelgeving en nieuw gaat voor oud.
, Zoë Alberts
Algemeen bestuursrecht of bijzonder bestuursrecht?
Attributie: een bevoegdheid die rechtstreeks wordt toegekend door de wet.
Delegatie: een wetgevend orgaan draagt zijn wetgevende bevoegdheid over aan een ander
wetgevend orgaan.
Mandaat: de bevoegdheid om in naam van een bestuursorgaan besluiten te nemen.
Algemene beginselen van behoorlijk bestuur (abbb)
Beginselen, ontwikkeld in de rechtspraak en inmiddels grotendeels vastgelegd zijn in de Awb,
waaraan bestuursorganen gebonden zijn bij het nemen van besluiten. Deze beginselen zijn gericht op
een zorgvuldige omgang met de burger.
Fairplaybeginsel: een abbb dat van het bestuursorgaan een eerlijke behandeling en onpartijdigheid
vraagt.
Formeel zorgvuldigheidsbeginsel: een abbb dat van het bestuursorgaan vraagt om alle feiten die voor
het besluit van belang zijn, te verzamelen en zo nodig zelfstandig onderzoek daarnaar te doen.
Materieel zorgvuldigheidbeginsel: een abbb dat van het bestuursorgaan vraag om inhoudelijk tot een
zorgvuldig besluit te komen.
Evenredigheidsbeginsel: een abbb dat van het bestuursorgaan vraagt om alle belangen die bij het
besluit spelen zorgvuldig af te wegen, en geen besluit nemen dat één of meer belanghebbende
onevenredig zwaar treft.
Motiveringsbeginsel: een abbb dat van het bestuursorgaan vraagt om duidelijk uit te leggen waarom
een bepaald besluit genomen is en hoe dit tot stand is gekomen.
Gelijkheidsbeginsel: een abbb dat van de overheid vraagt om burgers in gelijke gevallen gelijk te
behandelen.
Vertrouwensbeginsel: een abbb dat van het bestuursorgaan vraagt om gerechtvaardigd, vertrouwen
dat het zelf bij een burger heeft opgewekt ook gestand te doen.
Rechtzekerheidsbeginsel: een abbb dat van het bestuursorgaan vraagt om de rechtspositie van een
burger niet maar in negatieve zin te wijzigen, en als wijziging noodzakelijk is dat op een zorgvuldige
wijze te doen.
Verbod van willekeur: een abbb dat het bestuursorgaan verbiedt om een besluit te nemen dat het in
redelijkheid niet kon nemen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller zoe26. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.