Summary
Samenvatting Recht
- Course
- Institution
Samenvatting van alle powerpoints aangevuld met verdere belangrijke info uit het boek: recht voor officemanagers. Zelf behaalde ik 11/20 in eerste zit.
[Show more]
Seller
Follow
emmavanthoor
Reviews received
Content preview
Recht1. Inleiding tot het recht: algemene inleiding
1.1 verantwoording
Recht is niet enkel een zaak van juristen, maar van ALLE BURGERS
= recht behoort tot de algemene ontwikkeling van de mens.
Iedereen wordt in de loop van zijn leven met diverse takken van het recht geconfronteerd,
voorbeelden:
• Overdreven snelheid > inbreuk op de verkeerswetgeving
• Bij een scheiding moeten de goederen verdeeld worden > gebeurt volgens de regels
van het huwelijksvermogensrecht
• Personenbelasting betalen > fiscaal recht
• Geldige arbeidsovereenkomst indien je gaat werken > de regels van de sociale
wetgeving niet overtreden
RESULTAAT: kennis van het Belgisch recht is onontbeerlijk voor iedereen die in België
woont
De connectie tussen rechtsregels en andere normenstelsels:
1. Moraal
Geheel van normen die de bedrijvigheid van de individuele mens beheersen, en hem leiden
naar geestelijk welzijn. Het bestaat uit algemene richtlijnen die bij niet-naleving
gesanctioneerd worden door een slecht geweten.
Recht Moraal
Streeft naar een ordering van het Gericht op de geestelijke vervolmaking van
maatschappelijk leven de mens als individu
Oorsprong in de gemeenschap Oorsprong in de mens
Ondanks de verschillen, raken recht en moraal elkaar op meerdere punten:
• Wet verwijst regelmatig naar morele begrippen, zoals goede zeden en goede trouw
• Recht houdt regelmatig rekening met de morele of innerlijke gezindheid, zoals bij de
toerekening van strafbare feiten
Conflicten tussen de wet en onze morele normen: abortuswet, euthanasiewet, belastingwet
…
2. Godsdienstige regels
Dit beoogt de eeuwige zaligheid van de mens.
• Regels werden geopenbaard door het Opperwezen = 10 GEBODEN
• Regelt de relatie tussen de godheid en de mens
Godsdienst Moraal Recht
Treft de innerlijke en Treft enkel de innerlijke Treft ook de uiterlijke
uiterlijke gedragen gedragen gedragen
Religie beïnvloedt het recht: vele betaalde feestdagen zijn christelijk-kerkelijke feestdagen
zoals Kerstmis, Onze-Heer-Hemelvaart
• Het recht is principieel neutraal tegenover geloofsaangelegenheden
1.2 het begrip recht
Het omvat een gehaal van gedragsregels en normen:
, • Verbodsbepalingen, gebodsbepalingen, normen die toelating bevatten, organieke
regels
• Dwingend recht, aanvullend recht
• Algemene normen, individuele normen
Het subjectieve recht Het objectieve recht
Geheel van aanspraken die een persoon Geheel van algemeen geldende normatieve
tegenover een ander laat gelden en waaruit regelen opgelegd of ontvangen en
voor die ander plichten ontstaan bekrachtigd door de staat = overheid
waarvan de naleving afdwingbaar is en die
de ordening van het maatschappelijk leven
beogen.
Recht om te trouwen, om eigenaar te zijn
van een bromfiets, om een
schadevergoeding te vorderen …
Gebods- of “je moet” of “je mag niet”
verbodsregels
Toelatingsregels “je mag” > verbod om de uitoefening van deze bevoegdheid te
beperken
Organieke regels regels die iets organiseren, zoals het aantal
volksvertegenwoordigers, de soorten rechtbanken die worden
opgericht
Dwingende bepalingen Moeten nageleefd worden door elke rechtssubject (natuurlijk +
rechtspersoon) bij niet-naleving volgt een sanctie
= REGELS VAN DWINGEND RECHT
Aanvullende Betekend dat ze voor de rechtssubjecten enkel gelden voor
bepalingen zover zij geen andere regeling getroffen hebben. Je hebt dus
de keuze om de aanvullende bepalingen van de wet te volgen
of om een afwijkende overeenkomst te sluiten.
= REGELS VAN AANVULLEND RECHT
Algemene normen Gelden voor alle rechtssubjecten die zich in dezelfde feitelijke
omstandigheden bevinden. In meeste gevallen blijft deze wet
vaag, zodat het aan de rechter is om te bepalen of de wet al
dan niet van toepassing is.
Individuele normen Normen die betrekking hebben op een bepaald rechtssubject
…
2. Inleiding tot het recht: indelingen van het recht
2.2 Privaatrecht – publiekrecht
= onderscheid tussen patrimoniale en extra patrimoniale rechten
,Het publiekrecht
• Objectieve rechtsnormen die het algemeen belang treffen
• Regelt de inrichting, organisatie en werking van de staat, zijn onderdelen en organen
• Bepaalt de rechtsbetrekkingen1 van de staat, zijn onderdelen en organen tegenover
elkaar, de burgers, de andere staten en internationale rechtspersonen
• Voorbeeld: De gemeente verwerft het eigendomsrecht van een stuk grond door
toepassing van de onteigengsprocedure
A. het grondwettelijk of constitutioneel recht
= het recht dat de regels omvat die de vestiging, de structuur en de uitoefening van het
soevereine2 gezag betreffen (staatsrecht)
• Regelt de inrichting van de staatsmachten, hun onderlinge verhoudingen en de
grondrechten die aan de burgers zijn toegekend.
B. het administratief of bestuursrecht
= Het recht dat de regels omvat betreffende de inrichting en de werking van de organen van
de uitvoerende macht (de regering en ambtenaren)
• Bepaalt hoe de staat en zijn onderverdelingen (provincies, gemeenten en openbare
instellingen) functioneren
• Bepaalt de rechtsbescherming die de particulier kan inroepen ten overstaan van
handelingen van het bestuur
o Speciale administratieve rechtbanken: Raad van State, Raad voor
betwistingen (studievoortgangsbeslissingen) en Raad voor
vreemdelingenbetwistingen
• De diverse rechtstakken:
o Onteigening = vastgoedrecht, ruimtelijke ordening en stedenbouw
o Milieurecht
o Energierecht
o Recht op het natuurbehoud
o Ambtenarenrecht
o Mediarecht
o Onderwijsrecht
C. Het strafrecht
1. Materiële strafrecht = beschrijft de strafbare feiten en de eraan verbonden straffen, drie
soorten:
• Overtredingen die beteugeld worden met een politiestraf
• Wanbedrijven die worden gesanctioneerd met een correctionele straf
• Misdaden die bestraft worden met criminele straffen
• EXTRA:
o probatiestraf die uit de verplichting bestaat tijdens de probatietermijn
bijzondere voorwaarden na te leven
o onder elektronisch toezicht plaatsen via een enkelband
Naast de vermelde hoofdstraffen kunnen er ook nog een bijkomende straffen opgelegd
worden, zoals verbeurdverklaring, ontzetting van een recht, werkzaamheden verbieden …
2. Formele strafrecht = bevat de regels over:
• De wijze waarop een onderzoek naar misdrijven gevoerd moet worden
• hoe de procedure voor de bevoegde rechtbank verloopt
• op welke wijze de uitgesprokenstraffen dienen uitgevoerd.
• = Wetboek van strafvordering
1 Juridische verhouding/relatie tussen partijen
2 Degene die de meeste macht hebben
, D. Het fiscaal recht
= het geheel van regels betreffende het heffen en innen van belastingen
• Belastingen (Staat) = eenzijdig opgelegde heffingen die verdeeld worden in directe en
indirecte belastingen
• Gelding van het legaliteitsbeginsel3
Het privaatrecht
= regelt de verhoudingen tussen de burgers onderling
• Voorbeeld: De gemeente koopt een stuk grond
A. het burgerlijk recht
= het “gemeen” privaatrecht dat gemeenschappelijk is voor alle burgers, zonder onderscheid
• = Burgerlijk Wetboek dat uit 9 boeken bestaat (pg. 16)
• Rechtstakken:
o Personenrecht Boek 2
o Goederenrecht Boek 3
o Familierecht Boek 2
o Familiaal vermogensrecht of relatievermogensrecht Boek 2
o Verbintenissenrecht Boek 5
o De meest voorkomende contracten (koop, huur, lening) Boek 6
B. Het internationaal recht = IPR
= regelt voor grensoverschrijdende gevallen de bevoegdheid van de Belgische rechters en
de aanwijzing van het toepasselijk recht
• Elke staat heeft zijn eigen IPR dat de collisieregels bevat → bepalen volgens welk
intern recht een conflict opgelost moet worden
• Internationale verdragen = uniformiseren ten dele het IPR en hebben voorrang op het
nationale recht
o Verdrag van Den Haag
o Verdrag van Rome
Gemengde takken
A. ondernemings- en economisch recht
= bevat een aantal regels die nauw aansluiten bij het publiekrecht waarbij het ingrijpen van
de overheid geregeld wordt en sluit ook nauw aan bij het privaatrecht doordat het de vrije
rechtsbetrekkingen in verband met ondernemers regelt. = Wetboek van economisch recht
B. Het vennootschapsrecht
= regelt de oprichting, structuur, werking en verantwoordelijkheden van vennootschappen en
hun organen.
C. Het burgerlijk procesrecht
= bevat de regels betreffende de organisatie van het rechterlijke macht, de bevoegdheid der
rechtbanken en de rechtsplegingsprocedure in verband met privaatrechtelijke geschillen
D. Sociaal recht
1. Arbeidsrecht
• Normen die de individuele en collectieve relaties tussen werknemers en
werkgevers regelen
• Privaatrechtelijk = dwingend
3Betekend dat een persoon alleen gehouden kan worden aan wetsbepalingen die al bestond op het
moment dat die persoon datgene doet waarop die wet betrekking heeft. Dit voorkomt dat de wetgever
met terugwerkende kracht regels kan opleggen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmavanthoor. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.58. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64450 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now