H15: lymfestelsel
- opgebouwd rond eigen vaatstelsel of lymfevatenstelsel
- doel: overtollig weefselvocht (ontstaan door uitsijpeling van bloedvaten) terug naar
de bloedcirculatie af te voeren
- opgebouwd uit fijn netwerk dat star bij een blind lymfecapillair die samenvloeit in
grotere lymfevaten
- lympha (lymfe): vocht dat deze vaten afvoert
→chylus: thv de darm kan het vocht melkachtig wit kleuren door
hoge
concentratie van vetten bij de spijsvertering
- met de lymfe worden allerlei stoffen meegevoerd (afspiegeling van wat er
in de weefsels afspeelt)
→ ongebruikte voedingsstoffen, afvalstoffen, afbraakstoffen,
ziekteverwekkers, tumorale cellen, …
- analyse van lymfevocht geef informatie van wat er stroomopwaarts in de weefsels
gebeurt
- het lymfestelsel is de thuis van de leukocyten (witte bloedcellen)
(afweercellen van het lichaam)
→ zij zoeken signalen die aantonen dat er iets fout is om in actie te
kunnen
treden
⇒ lymfestelsel is dus belangrijk in het immuunsysteem
- de lymfocyten (type witte bloedcel) clusteren zich in meerdere
lymfefollikels die zich organiseren in lymfeknopen (checkpoint)
→ lymfocyten worden er voortdurend in contact gebracht met
stoffen die
vanuit weefsels aangevoerd worden
→ worden geactiveerd als de stoffen bedreigend zijn
→ activatie wordt herkend door zwelling van lymfeknopen
- de lymfeknopen horen tot de secundaire lymfoïde organen (plaats waar mature
lymfocyten op activatie wachten)
- primaire lymfoïde organen: plaatsen waar immature lymfocyten getraind en
geselecteerd worden op het herkennen van lichaamsvreemde stoffen
A) lymfevaten
- enkel de grootste lymfevaten krijgen een eigen naam
- lymfecapillairen zijn klein en omlijnd door endotheel
- lymfecapillairen bevinden zich in het subepitheliale bindweefsel van huid
en slijmvliezen en in bindweefsel van de parenchymateuze organen
→ afwezig in epitheel en parenchym van grote klieren, beenweefsel,
, hyalien kraakbeen, cornea en zenuwweefsel
- ze beginnen blind dus vaste bestanddelen kunnen door de intercellulaire spleten van
het endotheel binnendringen
- lymfevaten hebben een dunne wand en vertonen veel 1- of 2-slippige kleppen
- lymfestroom ontstaat onder uitwendige druk, veroorzaakt door spiercontracties,
darmperistaltiek, polsslag en ademhalingsbewegingen
- lymfevaten nabij hart: lymfe wordt afgezogen door zuigkracht veroorzaakt
door bloedvloei in grote venen
→ cor lymphaticum: lymfe hart → kunnen ook lymfe vooruit stuwen
(niet bij
zoogdieren)
zie specifieke lymfevaten: tekeningen goodnotes
B) lymfeknopen = lymphonodus
1) algemeen
- omkapseld en georganiseerd lymfoïd orgaan
- de vasa afferentia (=aanvoerende lymfevaten) bereiken de lymfeknoop via convexe
zijde en doorboren bindweefselkapsel op verschillende plaatsen
- in de lymfeknoop vloeit de lymfe in de ruime sinussen waartussen lymfefollikels
gelegen zijn (massa's van lymfoïd weefsel)
- de vasa efferentia (=afvoerende lymfevaten) verlaten de hilus van de
lymfeknoop
→ bij varken: lymfe stroomt binnen in omgekeere richting
- de meeste lymfeknopen zijn grijsgrauw en hebben spekkig uitzicht
- bij herkauwers en varken: komen bloedrode lymfeknopen voor langs de
grootste bloedvaten
⇒ lymphonodi hemales/ splenoide lymfeknopen (bloedlymfeknopen)
→ hun sinussen zijn met bloed doorstroomt
→ geen afferente en efferente lymfevaten (zoals bij milt)
- bij varken en rund: lymfeknopen vaak groot
→ kunnen verkleinen door ouderdom (involutie
→ worden groter bij ontsteking
- bij paard: veel clusters van kleine lymfeknopen
- bij carnivoren en evenhoevigen: lymfeknopen liggen solitair of met beperkt aantal bij
elkaar
- bij vogels: geringe aantellen (komen enkel bij anseriformes voor)
- bij reptielen: geen lymfeknopen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noagoyvaerts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.