Biologie (BIO)
Boek: Nectar
Niveau: vwo bovenbouw
Hoofdstuk: hoofdstuk 1, gedrag
Dit is een handige samenvatting over hoofdstuk 1 van het boek Nectar (4de editie). Onderwerpen die in deze samenvatting worden genoemd zijn: gedrag, prikkels, soorten van leren, associatief leren.
De begrippen z...
Summary chapter 6 species and populations - Nectar biology 4 vwo
All for this textbook (1)
Written for
Secondary school
VWO / Gymnasium
Biologie
4
All documents for this subject (5514)
Seller
Follow
bentevandalen
Reviews received
Content preview
Biologie hoofdstuk 1
Biologie §1.1
Gedrag is alles wat dieren of mensen doen en laten. Bij gedragsonderzoek gaat het niet om
de karaktertrekken of gevoelens van dieren, hier kijken ze naar reacties van dieren in
verschillende situaties. Gedrag is aangepast aan de leefomstandigheden.
Het paringsgedrag kent een vast patroon (bij bijv. varkens): knorren van beer → produceert
speeksel → sterk ruikende urine → duwt met de neus tegen de zijkanten van de zeug (blijft
tijdens paring met de poten tegen de zijkant duwen) → zeug blijft stilstaan → paring kan
succesvol verlopen.
Inwendige prikkels zijn prikkels die van binnenuit komen – hormonen, honger- en dorst
gevoel. Uitwendige prikkels komen van buitenaf – bewegingen, geur, geluiden.
Paringsgedrag ontstaat door een combinatie van in- en uitwendige prikkels, motiverende
factoren. Elk van deze prikkels verhoogt de motivatie, de bereidheid om een gedrag uit te
voeren. Zodra de motivatie hoog genoeg is en boven de drempelwaarde (de hoogte van de
motivatie die nodig is om tot bepaald gedrag over te gaan, de respons (reactie van een dier
op prikkels)) komt, is de zeug bereid tot paren.
Binnen elk type gedrag zijn met elkaar samenhangende onderdelen te onderscheiden,
gedragssystemen, zijn op te splitsen in aparte eenheden, gedragselementen.
Gedragselementen komen vaak in een vaste volgorde voor, de gedragsketen.
Door wilde varkens te observeren brengen onderzoekers het natuurlijke gedrag van
varkens in kaart. Ze onderzoeken ook welke functie een bepaald gedrag heeft – overleven
van het individu, overleven van de soort – voortplanten, verzorgen.
Dierwelzijn: ‘kwaliteit van leven van dier’, wordt gemeten aan o.a.:
Stress gedrag
Abnormaal gedrag
Gezondheid
Succesvolle voortplanting
Verbetert wanneer dieren natuurlijk gedrag kunnen vertonen.
Biologie §1.2
Ethogram: een lijst met objectief en nauwkeurig beschreven gedragselementen. Protocol:
tellen hoe vaak iets gebeurt in een bepaalde tijd hoe vaak een gedragselement voorkomt.
Gedragsonderzoek is objectief: zonder oordeel vooraf. Een subjectieve omschrijving is
antropomorf, het is gebaseerd op menselijke emoties. De tak van wetenschap die
onderzoek doet naar diergedrag is de ethologie. Veel gedragsonderzoek is beschrijvend
onderzoek.
Sleutelprikkel = een essentiële prikkel, waarop altijd hetzelfde gedrag volgt.
Experimenteel onderzoek = de omstandigheden veranderen doordat een persoon het doet.
Supernormale prikkel = een versterkte sleutelprikkel waarop een versterkte reactie volgt.
Wie de moeder is van een dier, leren de meeste zoogdieren in een korte, gevoelige periode
vlak na de geboorte. Een dergelijke vorm van leren in een gevoelige periode heet
inprenting. Associatief leren: een bepaalde prikkel koppelen aan een andere prikkel.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bentevandalen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.33. You're not tied to anything after your purchase.