Summary
Samenvatting Didactiek 1
- Course
- Institution
Duidelijke en volledige samenvatting voor het vak DIDACTIEK 1 in het eerste jaar kleuteronderwijs
[Show more]
Seller
Followbomortier
Reviews received
Content preview
Didactiek 1Inhoud
1 Op zoek naar goed kleuteronderwijs...................................................................4
1.1 Het kleuteronderwijs..................................................................................... 4
1.2 Didactiek van het kleuteronderwijs...............................................................4
2 Start van het didactisch handelen: het kind, de context, de doelen....................5
2.1 Focus op de beginsituatie.............................................................................. 5
2.1.1 Een kindgerichte onderwijsvisie..............................................................5
2.1.2 De beginsituatie m.b.t. de doelgroep......................................................5
2.1.3 De beginsituatie achterhalen..................................................................6
2.1.4 Flexibel omgaan met de beginsituatie....................................................6
2.2 Focus op doelen............................................................................................ 6
2.2.1 De functie van doelen............................................................................. 6
2.2.2 Model van didactisch handelen: samenhang kind en doelen.................8
2.2.3 Doelen zijn cultuur- en tijdsbepaald........................................................8
2.2.4 De verschillende soorten doelen in het Vlaams onderwijs......................8
3 Mesoniveau: focussen vanuit ZILL op de harmonische ontwikkeling van het kind
............................................................................................................................. 10
3.1 Betekenis ‘ZILL’........................................................................................... 10
3.2 Harmonische ontwikkeling..........................................................................10
3.2.1 Persoonsgebonden ontwikkeling...........................................................10
3.2.2 Cultuurgebonden ontwikkeling..............................................................11
3.3 Het ordeningskader: ontwikkelvelden, ontwikkelthema’s, generieke doelen,
leerlijnen en ontwikkelstappen..........................................................................11
3.4 Ontwikkelvelden en ontwikkelthema’s van dichtbij bekeken......................12
3.4.1 Binnen de persoonsgebonden ontwikkeling..........................................12
3.4.2 Binnen de cultuurgebonden ontwikkeling.............................................12
4 Microniveau: de leerplandoelen vertalen naar concrete doelen........................12
5 Het scheppen van een uitdagende ontwikkelingsomgeving..............................13
5.1 Aan de slag met ZILL: onderwijsarrangementen ontwerpen.......................13
5.2 Startpunt: kind, context en doelen..............................................................13
5.3 Inhouden..................................................................................................... 13
5.4 Fasering....................................................................................................... 13
5.4.1 Introductie............................................................................................. 14
5.4.2 Midden: instructiefase...........................................................................14
5.4.3 Afronden en afsluiten............................................................................ 14
, 5.5 Werkvormen en groeperingsvormen...........................................................14
5.5.1 Spel....................................................................................................... 14
5.5.2 Werk...................................................................................................... 14
5.5.3 Het schuifjesmodel................................................................................ 15
5.5.4 Werkvormen.......................................................................................... 16
5.5.5 Instructievormen................................................................................... 16
5.5.6 Interactievormen................................................................................... 16
5.5.7 Opdrachtvormen................................................................................... 16
5.5.8 Samenwerkingsvormen.........................................................................17
5.5.9 Vragen stellen....................................................................................... 17
5.5.10 Groeperingsvormen............................................................................ 17
5.6 Leerkrachtstijl.............................................................................................. 17
5.6.1 De ontwikkelingsondersteunende leerkracht........................................17
5.7 Organisatie.................................................................................................. 20
5.7.1 Ruimtelijke organisatie..........................................................................20
5.7.2 De groep leiden..................................................................................... 20
5.7.3 Vooraf nadenken over grenzen en deze tijdig duidelijk maken aan de
kleuters.......................................................................................................... 20
6 Didactische handvatten als didactische aanbevelingen....................................22
6.1 Activiteit...................................................................................................... 22
6.2 Integratie..................................................................................................... 22
6.3 Concreet-aanschouwelijk werken................................................................22
6.4 Geleidelijkheid............................................................................................. 24
6.5 Individualiseren – differentiëren..................................................................24
6.6 Kleuterinitiatief............................................................................................ 24
6.7 Motivatie..................................................................................................... 24
6.8 Interactie..................................................................................................... 24
6.9 Werkelijkheidsnabij onderwijs.....................................................................24
6.10 Sfeer en klasklimaat.................................................................................. 25
7 Het model van didactisch handelen samengevat..............................................25
8 Een activiteitenvoorbereiding opstellen............................................................27
8.1 Administratieve gegevens...........................................................................27
8.2 Beginsituatie m.b.t de doelgroep................................................................27
8.3 Beginsituatie m.b.t de context....................................................................27
8.4 Doelen selecteren....................................................................................... 27
8.5 Opbouw van de klassikale activiteit............................................................27
8.6 Ruimtelijke organisatie en materiaal...........................................................27
2
, 8.7 Taalvaardigheden........................................................................................ 27
9 Een thema of belangstellingscentrum opbouwen..............................................27
9.1 Waarom thematisch werken........................................................................28
9.2 Het stappenplan om een thema of belangstellingscentrum op te bouwen en
te evalueren...................................................................................................... 28
9.3 Werken zonder thema................................................................................. 29
10 Enkele activiteiten uitgelicht: de onthaalactiviteiten.......................................30
10.1 Het vrij onthaal.......................................................................................... 30
10.2 Het geleid of klassikaal ochtendonthaal....................................................30
10.3 Het geleid middagonthaal.........................................................................30
10.4 Doelen van het onthaal............................................................................. 31
11 De ontwikkeling van jonge kinderen................................................................31
11.1 Ontwikkeling en leren................................................................................ 31
11.2 Ontwikkelingsprocessen als fundament voor leerprocessen.....................31
11.3 Invloed van het onderwijs op de ontwikkeling van het kind: 3 verschillende
benaderingen.................................................................................................... 31
11.3.1 Kinderen ontwikkelen zichzelf.............................................................31
11.3.2 Ontwikkeling moet gestuurd worden..................................................32
11.3.3 De constructivistische opvatting.........................................................32
12 Stimuleren van ontwikkeling van jonge kinderen............................................32
12.1 De ontwikkelwijzen van jonge kinderen....................................................32
12.2 Link met ZILL en de eigen ontwikkelwijzen van kleuters...........................32
12.3 Link met fundamenteel leren....................................................................32
13 Twee denkkaders als basis.............................................................................. 33
13.1 Ervaringsgericht onderwijs (E.G.O) als eerste belangrijk denkkader in het
kleuteronderwijs................................................................................................ 33
13.2 Ontwikkelingsgericht onderwijst (O.G.O) als tweede belangrijk denkkader
in het kleuteronderwijs...................................................................................... 34
13.2.1 Activiteitenaanbod.............................................................................. 35
13.2.2 Het pedagogisch en didactisch handelen............................................35
13.2.3 Observeren, registreren en evalueren................................................35
14 Competentiegericht leren in het hoger onderwijs...........................................35
3
, 1 Op zoek naar goed kleuteronderwijs
1.1 Het kleuteronderwijs
Wat betekent ‘In praktijk vinden we heel wat verschillende visies die
uitmonden in heel verschillende visies die uitmonden in heel
verschillende aanpakken die kunnen verschillen van school tot school
en van klas tot klas’?
Onder de noemen ‘kleuteronderwijs’ kan men een veelheid aan ideeën
en werkwijzen terugvinden. De verantwoordingen van de zaken die
men met de kleuters doet, lopen erg uit elkaar.
VB: Er zijn leidsters die ernstig werk maken van voorbereidingen en er zijn er
die weigeren hun agenda in te vullen; sommige kleuterleidsters benadrukken
sterk het beeldend werken, anderen zweren meer bij wat ze taalactiviteiten
noemen. Er zijn kleuterleidsters die de belangstelling van de kleuters volgen,
anderen volgen een ‘handboek’. Zo zijn er nog verschillen op vlak van
omgang, leiding nemen, klasinrichting, …
Waarom proeft men de nood aan een referentiekader van waaruit de
her en der gebruikte methoden kunnen worden besproken en
geëvalueerd?
Om te weten welke werkwijzen die men in het kleuteronderwijs toepast,
eigen zijn aan goed kleuteronderwijs
Om te weten hoe je als kleuterleidster aan het werk gaat om aan goed
kleuteronderwijs te doen
1.2 Didactiek van het kleuteronderwijs
Wat is de definitie van didactiek?
Didactiek is de leer over de wijze waarop de kleuterleidster hulp kan
bieden bij het ontwikkelingsproces van kleuters.
Waarom is didactiek een denkkader en hoe dien je dit te gebruiken?
Didactiek biedt geen voorgeschreven vaststaand receptenboek maar is
opgebouwd uit een denkkader die uit verschillende didactische
kapstokken bestaat die opgebouwd zijn van vele generaties ervaringen
van onderwijsmensen.
De kapstokken kunnen je helpen om al doende te weten komen tijdens
de praktijk welke elementen voor jou van belang zijn om tot goed
onderwijs te komen
Twee denkkaders zijn meest geschikt bij het kleuteronderwijs:
- Ervaringsgericht onderwijs
- Ontwikkelingsgericht onderwijs
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bomortier. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.08. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75323 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now