Procederen in familiezaken
Verzoekschriftprocedures
Twee procedures
- Dagvaarding (art. 78-260 Rv)
- Verzoekschrift (art. 261-291 Rv)
Eén rechtbank, maar
- Kamer voor kantonzaken
- Kamer voor andere dan kantonzaken
Hoe te kiezen? Art. 261 Rv geeft de regels:
- De verzoekschriftprocedure is van toepassing als de wet dat aangeeft (door een
variant op het woord ‘’verzoek’’)
- Het verzoek moet worden ingediend bij de kantonrechter als de wet dat aangeeft
(vuistregel: centen gaan naar de kantonrechter, emoties naar de andere kamer)
Basisideeën
- Er zijn geen partijen, maar een verzoeker en belanghebbenden
- Meer vrijheid rechter dan in dagvaardingsprocedure
- De rechter moet ‘’partijen’’ altijd spreken op de zitting
- Meer gericht op goede oplossing dan op het gelijk van de ene of de andere partij
Relatieve competentie
- Meestal dwingend recht
- Art. 262-270 Rv: woonplaats van verzoeker (262), tenzij een van de volgende
bepalingen een uitzondering geeft
- Let op 265 Rv: als het gaat over kinderen (minderjarigen), is de woonplaats van
de minderjarige bepalend
Formele eisen aan/i.v.m. verzoekschrift (278 Rv)
- Personalia betrokkenen, inclusief de belanghebbenden (vgl. 279 lid 1, facultatief)
- Het verzoek en de gronden daarvoor
- Ondertekening door een advocaat als niet bij kantonrechter wordt ingediend
- Ondertekening door verzoeker of gemachtigde als bij kantonrechter wordt
ingediend
- Griffierecht betalen (282a Rv)
Gang van zaken (279 en 281 Rv)
- Rechter bepaalt dag voor de mondelinge behandeling
- Rechter geeft opdracht aan de griffier iedereen op te roepen
- Tot aanvang behandeling kunnen alle betrokkenen een verweerschrift indienen
(waarvoor wel griffierecht moet worden betaald)
- In het verweerschrift kan een tegenverzoek worden opgenomen
- Verweer mag ook mondeling op zitting
Vanaf de zitting
- Anything goes
- Tussenbeschikking met bewijsopdracht (284 Rv, gebeurt zelden) of aanhouding
voor rapportages of om andere reden
, - Eindbeschikking met vrije beslissing over kosten (289 Rv, kostenveroordeling zijn
grote zeldzaamheid) en uitvoerbaarverklaring bij voorraad (288 Rv, gebeurt
vrijwel altijd, ook als niet verzocht)
(Echt)scheidingsprocedures
Afzonderlijk geregeld in art. 814-827 Rv
Van overeenkomstige toepassing op ontbinding geregistreerd partnerschap door
rechter (828)
Aanvullende eisen verzoekschrift (815 Rv)
- Personalia wederpartij en minderjarige kinderen
- Ouderschapsplan (lid 2)
- Substantiëringsplicht (lid 4)
- Overleggen stukken (lid 5, afschrift huwelijksakte e.d.)
- Escape voor lid 2 en 5 in lid 6
Kan op gezamenlijk verzoek (met vereenvoudigde afhandeling) of eenzijdig verzoek
Eenzijdig verzoek (816 Rv)
- Indienen bij rechtbank
- Binnen 14 dagen door deurwaarder aan ander laten betekenen
- Met aanzegging termijn van minstens zes weken voor indienen verweerschrift
Verdere verloop
- Bij verweerschrift met tegenverzoek: nadere termijn voor verzoeker voor verweer
- Bij verweer of minderjarige kinderen van 12 jaar of ouder: rechter bepaalt zitting
- Behandeling met gesloten deuren
- Verwijzing naar mediator als dat zinvol is (818 lid 2 Rv)
- Heel vaak: afhandeling in stapjes (deels eindbeschikking deels tussenbeschikking)
Voorlopige voorzieningen (821-822 Rv)
- Kan om worden gevraagd bij echtscheidings- of afzonderlijk verzoekschrift
- Mondelinge behandeling binnen drie weken (lid 2, symbolische bepaling)
- Kan betreffen: a) woning; b) afgifte goederen tot dagelijks gebruik strekkend; c)
voorlopige toevertrouwing kinderen en voorlopige kinderalimentatie; d)
‘’omgangsregeling’’; e) voorlopige partneralimentatie
Aandachtspunten voorlopige voorzieningen
- Geen rechtsmiddelen
- Wel verzoek tot wijziging of intrekking mogelijk bij wijziging omstandigheden of
beslissing op onjuiste gegevens
- Ingewikkelde regeling die bepaalt wanneer de voorlopige voorzieningen eindigen
en de definitieve voorzieningen beginnen (826 Rv)
Nevenvoorzieningen (827 Rv)
- Heel praktisch, bijvoorbeeld omdat geen afzonderlijke dagvaardingsprocedure
hoeft te worden gevolgd
- Mogelijkheden: a) partneralimentatie; b) verdeling of verrekening; c) gezag en
omgang kinderen; d) voortgezet gebruik woning max. zes maanden tegen
vergoeding; e) toekenning huurrecht aan een van beiden; f) alles wat voldoende
samenhangt met de echtscheiding
, Andere familiezaken
Geregeld in 798-813 Rv
Beperking van de kringen van belanghebbenden (798 Rv)
- In beginsel alleen degene op wiens rechten en plichten de zaak rechtstreeks
betrekking heeft
- Ook wie betrokken kind een jaar heeft opgevoed
- Naaste familie en betrokkenen bij curatele, onderbewindstelling, mentorschap
Bijzondere eisen verzoekschrift
- Vermelding belanghebbenden
- Als betrekking heeft op kinderen: of het verzoek met het kind is besproken en
wat dat inhield
Afwijkingen bij behandeling
- In alimentatiezaken termijn voor verweerschrift (801 Rv)
- Behandeling met gesloten deuren
- Horen minderjarigen van 12 jaar en ouder (809), maar niet in alimentatiezaken
- Rechter kan advies van de Raad voor de Kinderbescherming vragen (810 Rv)
- Recht van ouders op contra-expertise (810a lid 1 Rv), soms op kosten van de staat
(810a lid 2 Rv)
Bijzondere regels executie
- Recht op doen afgeven van minderjarigen (812 Rv)
- Mogelijkheid inschakelen Openbaar Ministerie (813 Rv)
Afstamming en ouderschap
Afstammingsrecht
Geregeld in titel 11 Boek 1 BW
Het afstammingsrecht regelt niet alleen het ontstaan van afstamming tussen ouder
en kind, maar ook het doorbreken daarvan
Het afstammingsrecht bevat dwingend recht
Belangrijke belangen en beginselen van het afstammingsrecht:
Het belang van het kind om maximaal twee ouders en minimaal 1 ouder (de moeder)
te hebben
Het belang van de biologische afstamming (afstammingsgegevens)
Het belang van rechtszekerheid
Afstammingsrecht: een blik terug in de tijd
Het afstammingsrecht een eeuw geleden
Huwelijk als hoeksteen van de samenleving en als ‘voortplantingsinstituut’
Invloed kerk
Man als hoofd van het gezin, vrouw handelingsonbekwaam
Anticonceptie?
Wettige kinderen en onwettige kinderen (bastaarden)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JustASmallTownGirl. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.