Akerberg Fransson
Uitlegging ne-bis-in-idembeginsel in het Unierecht
• Art. 4 Protocol nr. 7 bij het EVRM
• Art. 50 Handvest
Feiten
Åkerberg Fransson is op 9 juni 2009 opgeroepen om te verschijnen voor het Haparanda
tingsrätt, met name om zich te verantwoorden voor ernstige belastingfraude. Hij wordt
ervan beschuldigd dat hij in zijn belastingaangiftes voor de belastingjaren 2004 en 2005
onjuiste inlichtingen heeft verstrekt, waardoor de schatkist ontvangsten in de vorm van
inkomstenbelasting en belasting over de toegevoegde waarde (btw) is misgelopen ten
bedrage van 319 143 SEK voor het belastingjaar 2004 (waarvan 60 000 SEK btw) en
307 633 SEK voor het belastingjaar 2005 (waarvan 87 550 SEK btw). Åkerberg Fransson
wordt ook ervan beschuldigd dat hij de werkgeversbijdragen voor de referentietijdvakken
van oktober 2004 en oktober 2005 niet heeft aangegeven, waardoor de instellingen van
sociale zekerheid ontvangsten ten bedrage van respectievelijk 35 690 SEK en 35 862 SEK zijn
misgelopen. Volgens de akte van inbeschuldigingstelling is sprake van ernstige strafbare
feiten omdat het om aanzienlijke bedragen gaat en de inbreuken zijn gepleegd in het kader
van een stelselmatige criminele activiteit op grote schaal.
Bij beslissing van 24 mei 2007 heeft het Skatteverk (Zweedse belastingadministratie)
Åkerberg Fransson voor het belastingjaar 2004 als boete aangeslagen voor 35 542 SEK aan
belasting over zijn bedrijfsinkomsten, 4 872 SEK aan btw en 7 138 SEK aan
werkgeversbijdrage. Bij dezelfde beslissing heeft het Skatteverk hem ook voor het
belastingjaar 2005 aangeslagen voor 54 240 SEK aan belasting over zijn bedrijfsinkomsten,
3 255 SEK aan btw en 7 172 SEK aan werkgeversbijdrage. Over die bedragen was rente
verschuldigd. Tegen die boetes is geen beroep ingesteld bij de bestuursrechter. De termijn
daartoe is verstreken op 31 december 2010 voor het belastingjaar 2004 en op 31 december
2011 voor het belastingjaar 2005. Aan de beslissing waarbij de fiscale sancties zijn opgelegd,
lagen dezelfde feiten, te weten het verstrekken van onjuiste inlichtingen, ten grondslag als
die waarop het openbaar ministerie de strafzaak in het hoofdgeding baseert.
Rechtsvraag
Voor de verwijzende rechter rijst de vraag of de vordering tegen Åkerberg Fransson moet
worden afgewezen op grond dat hij in het kader van een andere procedure voor dezelfde
feiten reeds is bestraft, zodat anders het verbod van dubbele bestraffing dat is neergelegd in
artikel 4 van Protocol nr. 7 bij het EVRM en in artikel 50 van het Handvest zou worden
overtreden.
Overweging
Toepassing van het in artikel 50 van het Handvest neergelegde ne-bis-in-idembeginsel op
strafvervolging wegens belastingfraude zoals aan de orde in het hoofdgeding, veronderstelt
dat de maatregelen die reeds tegen de verdachte zijn getroffen bij een definitief geworden
beslissing, strafrechtelijke maatregelen zijn.
, In dit verband moet om te beginnen erop worden gewezen dat artikel 50 van het Handvest
niet eraan in de weg staat dat een lidstaat voor dezelfde feiten, te weten niet-nakoming van
aangifteverplichtingen op btw-gebied, een combinatie van fiscale en strafrechtelijke sancties
oplegt. Om te garanderen dat alle btw-ontvangsten worden geïnd, en daardoor de financiële
belangen van de Unie te beschermen, zijn de lidstaten immers vrij in hun keuze van de op te
leggen sancties. Het kan dus gaan om bestuurlijke sancties, strafrechtelijke sancties of een
combinatie van beide. Slechts wanneer de fiscale sanctie een strafrechtelijke sanctie is in de
zin van artikel 50 van het Handvest en definitief is geworden, staat deze bepaling eraan in de
weg dat voor dezelfde feiten strafvervolging wordt ingesteld tegen dezelfde persoon.
Vervolgens zij eraan herinnerd dat drie criteria relevant zijn om te beoordelen of fiscale
sancties strafrechtelijke sancties zijn.
1. De juridische kwalificatie van de inbreuk in het nationale recht;
2. De aard van de inbreuk; en
3. De aard en de zwaarte van de sanctie die aan de betrokkene kan worden opgelegd
Rechtsregel
1. Het in artikel 50 van het Handvest neergelegde ne-bis-in-idembeginsel staat er niet
aan in de weg dat een lidstaat voor dezelfde feiten, te weten niet-nakoming van
aangifteverplichtingen op btw-gebied, achtereenvolgens een fiscale sanctie en een
strafrechtelijke sanctie oplegt voor zover — hetgeen ter beoordeling van de
nationale rechter staat — de eerste sanctie geen strafrechtelijke sanctie is.
2. Het Unierecht regelt niet de verhouding tussen het op 4 november 1950 te Rome
ondertekende Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de
fundamentele vrijheden en de rechtsordes van de lidstaten en bepaalt evenmin
welke gevolgen de nationale rechter moet verbinden aan een conflict tussen de door
dat verdrag gewaarborgde rechten en een regel van nationaal recht.
Het Unierecht staat in de weg aan een rechterlijke praktijk die aan de verplichting voor de
nationale rechter om een bepaling die in strijd is met een door het Handvest van de
grondrechten van de Europese Unie gewaarborgd grondrecht buiten toepassing te laten, de
voorwaarde verbindt dat deze strijdigheid duidelijk uit de bewoordingen van het Handvest
of de daarop betrekking hebbende rechtspraak blijkt, aangezien deze praktijk de nationale
rechter de macht ontzegt om, in voorkomend geval in samenwerking met het Hof, volledig
te beoordelen of die bepaling verenigbaar is met het Handvest.
Melloni
Geen toepassing van hogere nationale grondrechtenbescherming op EU-
aanhoudingsbevel dat voldoet aan lagere Handvestbescherming
Wanneer voldaan is aan de beschermingsvereisten van een Europees aanhoudingsbevel
mogen daaraan geen extra eisen worden gesteld op basis van nationale grondrechten. Dat is
in strijd met de voorrang van het Unierecht.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JustASmallTownGirl. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.