Week 2: Op reis door de regio
Bestaat Latijns-Amerika?
- Gedeelde geschiedenis
- (Geo) politieke overeenkomsten
- Geografische eenheid
- Culturele uniformiteit
De poreuze randen van de regio
Poreuze zones, uitersten, of gelijkenissen?
Er zijn gemene delers maar ook verschillen
- Niet geheel afgebakend
Wat is Latijns-Amerika?
Miami = de grootste hoofdstad van Latijns-Amerika buiten de regio
Geografische kenmerken
- Kernland, hoogland > Indiaans Amerika
- Tropische laaglanden > Afrikaans Amerika
- Gematigde zones > Europees Amerika
Sociale geografie
Historische vorming: commerciële en politieke relaties met de ‘rest van de wereld’ over zee
- Koloniale tijd
- 19e eeuw = lange eeuw, onafhankelijkheidsstrijd
- 20e eeuw
Vorming van Latijns-Amerikaanse regio
Slavernij, plunderingen, migratie
Regio nam een positie in
- Zelf en naar buiten toe
Yankee imperalisme, 20e & 21e eeuw
- VS bemoeide met ‘hun achtertuin’
Bang voor revoluties en volksopstanden
Bang voor communisme
- Bemoeien met regio
Geopolitieke situatie in VS versterken, ten koste van gewone burgers in Latijns-Amerika
Multi polaire wereld > minder dominantie van de VS, grotere rol China en BRICS
- Investeringen China in infrastructuur
LA heeft politiek en economisch banden met andere delen van de wereld
Tijuana / San diego: dubbelmetropool
Grens = dubbelsteden. Worden gesplitst door grens.
Poreuze grens die historisch ontstaan is in de Spaans-Amerikaanse oorlogen > kunstmatige grens.
VS had behoefte aan goedkope arbeid
- Seizoens arbeiders legaal over de grens gehaald om te werken
- Gereguleerde migratie bevorderen
- Leidde ook tot grote stromen migranten die niet terug gingen
- VS – Mexico; Engels en Spaans
- San Diego – Tijuana (‘transfrontier metropolis’)
- Lange geschiedenis van transnationale verplaatsingen
- Grens tussen Alta en Baja California vastgelegd in 1848
- Stichting van de ‘stad’ Tijuana op grondgebied waar ranch Tía Juana ooit begon
- ‘Managed migration’ dmv Bracero treaty 1942-1964
- NAFTA handelsovereenkomst, 1994, lage belastingtarieven
Toeristisch Tijuana, begin 20e eeuw > imago van ‘city of sin’. Alles kan (drooglegging VS), Tijuana werd een
trekpleister voor mensen uit de VS.
Later bevorderingen goederenstroom ipv mensen stroom.
Groei van Tijuana in etappes
- Jaren 1920, ‘Prohibition’ (drooglegging) in de VS, eerste stroom bezoekers, groei entertainment sector,
casinos, bars, prostitutie
- Jaren tijdens en na 2e WO, goedkope landarbeiders nodig in de VS
- Jaren 1990, NAFTA, goedkope (vrouwen)arbeid in maquiladores in MEX
- Jaren 2010, jongere generaties proberen, Tijuana na jaren van geweld weer op te bouwen dmv kunst,
cultuur, stedelijke vernieuwing
De nieuwe generatie werkt aan een beter imago
,Capitalistic influence VS on Tijuana
Geen harde grens = poreus stuk
Mexico’s assemblage industrie
Maquilapolis (2006) – docu
- Geweld tegen vrouwen
- Vrouwen aan het werk in de fabrieken
Ushuaia in Vuurland: grensstad zonder identiteit
- Vuurland is bewust immigratieregio gemaakt
- 2/3 elders geboren
- Veel Chilenen en Bolivianen, maar zelfs ook Dominicanen
Multi etnische regio > daarom geen ‘identiteit’
- Economisch rijke regio
- Van oudsher inheemse groepen, door massale sterfte (koloniale tijd) dun bevolkt.
Typisch van Ushuaia is dat de meeste inwoners niet uit Ushuaia komen.
Hoe karakteriseer je deze stad?
Ushuaia is een stad die worstelt met zijn identiteit.
Immigratie regio > door de overheid gestimuleerd. Mensen werden getrokken door de goed betaalde arbeid.
El paraíso tecnológico? Ushuaia’s assemblage industrie
Over de rug van de Andes – docu
- Interne markt
Monopolie op Argentijnse markt
toen economie aantrekkelijker werd > import
De politieke beslissingen hebben het dagelijks leven aan de rand van de regio’s bepaalt.
Verschil in Gender
- Pay gap
- Vrouwen besloten makkelijker om te emigreren
- Ushuaia > veel belemmeringen, barriere voor vrouwen te groot
Hoe is de economie nu in Ushuaia? Wie werken er nu?
Latijns-Amerika is een continent van tegenstellingen.
Zuid-Amerikaan > hard van buiten, zacht van binnen, net een krab.
Politiek bevochten figuur
Altijd met een lach en altijd gelovig
Ushuaia = de hoofdstad van het einde van de wereld. Fin del mundo
Belastingvrij > Argentinië heeft het belastingvrij verklaard om bedrijven te trekken.
Ushuaia’s assemblage-industrie ontmanteld
- CH1 The new LA
- The fall of neo-liberalism/open global markets
- The fall of neo-developmentalism/statism
Economie, verandering en identiteit
- Economische, politieke, sociaalculturele ontwikkelingen v/a laat 20ste eeuw
- Latijns-Amerika als onderdeel van geglobaliseerde wereld
- Voorbeelden uit Mexico en Vuurand
- Mexico: goedkope arbeid en slechte arbeidsvoorwaarden; productie voor export
- Vuurland: gesloten markt voor binnenlandse afzet; later opengesteld
- Door hele regio: arbeidsmigratie, ‘salir adelante’, culturele veranderingen, zoeken naar nationale en lokale
eigenheid
INTRO
- LA en zijn mensen hebben een diepgaande transformatie ondergaan. De regio is volledig geïntegreerd in
de globalisering. Op planetaire schaal, zowel inclusief als exclusief.
- Technologische modernisering heeft zich snel uitgebreid naar het domein van communicatie en cultuur, de
media globaliseren en leiden tot de verspreiding van internetnetwerken, die vectoren zijn geworden voor
de transformatie van cultuur en het dagelijks leven voor nieuwe generaties.
- Nieuwe identiteiten als resultaat van een complex transformatieproces dat het patriarchaat heeft
uitgedaagd
- Gevangen tussen globalisatie en identiteiten
- Democratische stabiliteit
- Neo-populistische leiders
, - Urbanisatie
- Opkomst van nieuwe vormen van individueel bewustzijn
= The new Latin America
CH1: Globalization of LA
From the crisis of Neoliberalism to the crisis of Neo-developmentalism
• Calderón & Castells (2020) stellen in het hoofdstuk over globalisering dat LA in de 1e decennia van
deze eeuw te maken had met 3 samenhangende crises. Welke?
De crisis van het neoliberalisme, de crisis van het ‘neo-developmentalism’ en de crisis van politieke
institutionele legitimiteit dat voortkwam uit het falen van de modellen.
• Hoe verklaren zij deze 3 crises?
Economische onzekerheid
politieke instabiliteit
Neoliberalisme heeft de ongelijkheid enorm vergroot. Ondanks dat armoede verbeterde, maar het
overlaten van de markt zorgde voor problemen in toegang tot de markt.
Deze ongelijkheid is niet hetzelfde als armoede.
‘Neo-developmentalism’ heeft voor een verschuiving tussen staat en markt veroorzaakt. (wat houdt
dit precies in volgens auteurs?)
Politieke institutionele legitimiteit heeft blijvende conflicten tussen groepen die macht wilden
uitoefenen veroorzaakt. Groep vs. groep = volledige belang raak je kwijt. Zorgt voor wantrouwen.
Om dit proces te begrijpen, is het noodzakelijk aandacht te besteden aan verschillende niveaus van menselijke
ontwikkeling en aan lokale groeicontexten, waarbij ook rekening moet worden gehouden met de aanzienlijke
interne verschillen die voortvloeien uit de specifieke situaties van verschillende landen, dat wil zeggen uit hun
verschillende sociale structuren culturen en instellingen, evenals vanuit hun verschillende relatie tot het
mondiale systeem. De transformatie van Latijns-Amerika is het resultaat van twee tegengestelde
sociaaleconomische modellen, hun opkomst en hun crises.
- LA’s transformatie is het resultaat van 2 tegengestelde sociaaleconomische modellen, hun opkomst en hun
crises.
- Rise & fall van neoliberalisme leidde tot dependency / afhankelijkheid.
- Sociale weerstand en politieke verandering als bron van neo-developmentalism
K: “Latin America has experienced a profound transformation. In order to understand this process, it
is necessary to attend to different levels of human development and to local contexts of growth, while also
bearing in mind the considerable internal differences that result from the specific situations various countries,
that is, from their different social structures, cultures, and institutions as well as from their different
relationships to the global system” (Calderon et al., 2020, p. 4).
A: De auteurs geven een globale omschrijving van de economische en politieke veranderingen in de
Latijns-Amerikaanse regio. De strijd met de wereldwijde crisis en de problematische weg naar democratisering.
Ze introduceren de termen ‘neo-liberalism’ en ‘neo-developmentalism’ die zijn ontstaan in de jaren 0’. Volgens
de auteurs was er sprake van een verschuiving van ‘developmentalism’ naar, ‘neo-liberalism’ naar, ‘neo-
developmentalism. De nieuwe vormen van ‘developmentalism’ zijn tot stand gekomen door sociale weerstand,
ontevredenheid en politieke veranderingen. Er was sprake van een opkomst van nieuwe politiek, vanwege de
eis van erkenning van onderdrukte culturele identiteiten, bovendien concluderen de auteurs dat er ook sprake
is van een opkomst van nieuwe identiteiten mede door modernisatie en nieuwe technologie. Toch is er een
grote mate van ongelijkheid en ontevredenheid. De nieuwe hegemonie van de staat was bovendien gebaseerd
op zwakke politieke instellingen, vooral zwakke politieke partijen. Volgens, de auteurs leidde de controle van
de Verenigde Staten over Latijns-Amerika tot een nieuwe geopolitieke rol voor Latijns-Amerika in de wereld.
Verder wordt gezegd dat de druk van de VS aanzienlijk blijft over de jaren.
V: Hoewel de tekst zich vooral focust op politieke veranderingen in de regio, sluit het toch aan bij het
hoorcollege waarin gesproken wordt over verandering, identiteit en economie. Volgens Calderon et al. (2020)
zijn er grote contrasten tussen de landen in de regio, dit hebben we ook kunnen zien in de hoorcolleges.
Verder is de transformatie van technologie en modernisatie waar Calderon et al. (2020) het over hebben terug
te zien in de documentaire ‘over de rug van de Andes’.
Week 3: Modern land vol tegenstellingen, ontwikkeling, globalisering en uitsluiting in Mexico
- Mexico deelt LA en Noord-Amerika
- Naast de VS = een probleem voor Mexico
Spanning met VS
Stuk land is afgenomen, vandaag de dag ook nog zo gevoeld
"Pobre México, tan lejos de Dios y tan cerca de los Estados Unidos.” – Porfirio Diaz
Welcome to Tijuana: grensstad
Grensstad = fysiek doorstroompunt:
- Mensen: migranten, asielzoekers, gedeporteerden én dagjesmensen
- Goederen en diensten en : legaal & illegaal
- Vervuiling
Economie die gericht is op mensen die tijdelijk komen voor vertier etc.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dechiaraasmus. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.95. You're not tied to anything after your purchase.