Summary
Samenvatting Paragraaf 4.1 t/m 4.7 van BVJ VWO4
- Course
- Level
Paragraaf 4.1 t/m 4.7 van BVJ VWO4
[Show more]
Seller
Follow
linderozemuller
Content preview
PW biologie 5 aprilStof: 4.1 t/m 4.7
H4; Evolutie
4.1 Ontwikkeling van het leven
Geschiedenis van leven op aarde:
● De aarde bestaat ongeveer 4,6 miljard jaar.
● 3,8 miljard jaar geleden ontstonden de eerste eencelligen vormen. (precambrium)
● 670 miljoen jaar geleden verschenen de eerst meercelligen.
● Zo’n 542 miljoen jaar geleden ontstonden gepantserde dieren, geleedpotigen en
stekelhuidigen. Ook vissen ontstonden toen -> eerste fossielen
● Tot het Siluur (tot 416 miljoen jaar geleden)het leven in zee.
● De eerste landplanten ontstonden 400 miljoen jaar geleden, snel daarna landdieren,
vooral geleedpotigen.
● 350 miljoen jaar geleden gewervelden, de amfibieën. Ook grotere planten
ontstonden.
● In carboon (359-299 miljoen jaar geleden) eerste reptielen en insecten maakten de
bloeiperiode door.
● 250 miljoen jaar geleden ontstonden zaadplanten.
● Mesozoicum (trias, jura, krijt samen; 251-65 miljoen jaar geleden) was het tijdperk
van de reptielen. Vooral in het Jura ontstond een grote verscheidenheid aan
reptielen.
● Tijdens de bloeiperiode van sauriërs ontstonden de eerste zoogdieren en vogels.
Deze twee groepen ontwikkelden zich verder in het Cenozoicum (tertiair, kwartair;
65-2 miljoen jaar geleden).
● De oudste fossielen met menselijke kenmerken zijn 5 miljoen jaar oud.
, Ontstaan van organische stoffen:
Voordat het leven ontstond, vond er waarschijnlijk een chemische evolutie plaats. Hierin
werden de stoffen gevormd waaruit de eerste eencellige kon ontstaan. De atmosfeer bevatte
tot 3 miljard jaar geleden geen zuurstof. Deze oeratmosfeer was een mengsel van stikstof
gas, waterdamp, koolstofmonoxide, koolstofdioxide, waterstofgas, ammoniak, methaan en
waterstofsulfide. Door toevoer van energie, kunnen deze gassen ioniseren. Deze ionen
reageren meteen met elkaar. Zo ontstonden uit anorganische stoffen de eerste organische
stoffen. Anorganische stoffen komen zowel voor in levenloze natuur als in organismen.
(koolstofmonoxide, koolstofdioxide, water, keukenzout, zuurstof)
Organische stoffen zijn meestal afkomstig van organismen, en ze hebben meestal
ingewikkeld gebouwde moleculen. (C6H12O6 bijv)
Miller-Urey-experiment: het nabootsen van het ontstaan van organische stoffen uit
anorganische stoffen.
Ontstaan van levende cellen:
Oersoep: door verdamping uit binnenzeeën vond verdikking plaats.
In deze oersoep verenigden kleine organische moleculen zich tot grotere moleculen. Hieruit
ontstonden de eerste cellen. Deze bevatten waarschijnlijk al een vorm van DNA. De vorming
van cellen uit organische stoffen is een voorbeeld van zelforganisatie. (celdifferentiatie en
apoptose ook). Ook is er een theorie dat protobionten zijn ontstaan bij black smokers
(vulkanische schoorstenen). Alle gevonden fossielen ouder dan 1,4 miljard jaar zijn van
prokaryote organismen: eencelligen organismen zonder celkern of andere zichtbare
organellen. Ze waren heterotroof: ze kregen energie uit opname en afbraak van organische
stoffen uit de oersoep. Ongeveer 2,8 miljard jaar geleden ontstonden bacteriën die in staat
waren van fotosynthese: cyanobacterien. Dit waren de eerste autotrofe organismen: alleen
anorganische stoffen nodig.
Ontstaan eukaryoten:
1,5 miljard jaar geleden ontstonden de eerste eukaryoten: cellen met een celkern, dubbele
membranen en organellen. Hoe de ontwikkeling hiervan waarschijnlijk heeft plaatsgevonden
zie je hieronder:
Mitochondriën en chloroplasten zijn ooit vrij levende bacteriën geweest. Ze bezitten beiden
een dubbel membraan. De celdeling loopt bij de mitochondriën en chloroplasten op dezelfde
manier als bij prokaryoten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller linderozemuller. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
69052 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now