Summary
Samenvatting Strafuitvoeringsbeleid
- Course
- Institution
Samenvatting van 49 pagina's voor het vak Strafuitvoeringsbeleid aan de HoGent
[Show more]
Seller
Follow
STUDENTHOGENT98
Reviews received
Content preview
StrafuitvoeringsbeleidDEEL I: INLEIDING
Hoofdstuk 1: Afbakening van het onderwerp
In de ruimere zin van het woord omvat strafrecht materieel als het formeel strafrecht.
1. Materieel strafrecht Geheel van rechtsregels waardoor bepaalde menselijke
gedragingen strafbaar worden gesteld & gesanctioneerd.
a. M.a.w. het materiaal strafrecht omschrijft de strafbare gedragingen. De
toepasselijke straf of maatregel.
b. Geeft de algemene beginselen aan over de strafbaarheid van feit & dader.
Omtrent de straftoemeting en de modaliteiten ervan.
c. Voorbeeld algemene regels over daderschap, poging, deelneming…
2. Formeel strafrecht Aangeduid met de term strafvordering. Geheel van de procedurele
spelregels volgens welke het materieel strafrecht wordt toegepast. Beschrijft de vorm
waarin het materieel strafrecht moet worden toegepast.
a. M.a.w. het formeel strafrecht bepaalt de regels die moeten worden nageleefd
om het materieel strafrecht te doen functioneren.
b. Voorbeeld Binnen welk termijn kan ik beroep aantekenen? Zo mag men geen
huis binnentreden en onderzoeken zonder huiszoekingsbevel.
Het materieel strafrecht richt zich in eerste instantie tot de burgers in vorm van
verbodsbepalingen. Bestraft normenschendingen. Kan beschouwd worden als een sociaal
controlemechanisme een middel waarmee de maatschappij sociaal ongewenste gedragingen
controleert. Vergelijken met de andere regels die ongewenst gedrag onder controle trachten te
brengen zoals deontologische regels, arbeidsreglementen…
Formeel strafrecht richt zich tot de overheid belast met de toepassing van de regels van het
strafprocesrecht.
Het materieel strafrecht realiseert zich in de samenleving doorheen het formeel strafrecht.
Hoofdstuk 2: Bronnen van het strafrecht
1. De grondwet
Bevat een reeks bepalingen die het strafrecht, zowel materieel als formeel, rechtstreeks
aanbelangen.
Fundamentele rechten De oude grondrechten, de nieuwe grondrechten in 1994.
Bepalingen over de rechterlijke macht die belangrijk zijn voor het strafrecht Rechtelijke macht
wordt uitgeoefend door Hoven en rechtbanken. Rechtelijke organisatie in het algemeen steunt
op grondwettelijke basis.
2. De wet
Betekenis van het begrip Met wettelijk wordt in de eerste plaats verwezen naar akten die
uitgaan van de wetgevende macht. In België zijn er verschillende wetgevers Elk van deze mag
strafbepalingen uitvaardigen.
Federale wetgever wetten.
Gemeenschappen en Gewesten decreten.
,Het Brussels Gewest Ordonnanties.
Menselijke gedragingen en handelingen die niet toelaatbaar zijn worden door wetten, decreten
en/of ordonnanties in het strafrecht opgenomen. Duidelijk dat strafrecht evolueert en
gewijzigd, aangepast en/of aangevuld wordt door maatschappelijke veranderingen. Sommige
van deze wetswijzigingen vloeiden rechtstreeks voort uit de aanbevelingen van parlementaire
onderzoekscommissies.
Voorbeeld Niet opgeloste moordaanslagen van De Bende van Nijvel, zaak Dutroux…
Dit alles leidde tot een wijziging wat bedrog de wijze waarop het vooronderzoek in strafzaken
wordt georganiseerd. Doel Rechtspositie van verdachte en slachtoffer te verbeteren en
grotere openheid tot stand te brengen.
Momenteel 2 nieuwe wetten Potpourri I en II verschillende wijzigingen aangebracht zijn
burgerlijke procesrecht en rechtelijke organisatie (Potpourri I) en strafrecht en strafvordering
(Potpourri II). De wet Potpourri I is gekomen om aantal procedures binnen burgerlijk
procesrecht te versnellen. Daardoor kan het onderzoek naar de Bende van Nijvel 10 jaar langer
duren.
De wet als bron van het Materieel Strafrecht:
- Strafwetboek Boek 1: Algemene beginselen inzake misdrijven en hun bestraffing.
Boek 11: Opsomming van de afzonderlijk misdrijven en hun sanctie. 1867.
- Complementaire wetten Dit zijn de wetten die zich buiten het strafwetboek hebben
ontwikkeld. Ze vullen het strafwetboek aan. Wetten die tot stand zijn gekomen onder
invloed van het positivisme en het nieuw sociaal verweer. Voorbeeld
Jeugdbeschermingswet, wet op bescherming maatschappij…
- Bijzondere wetten Wetten die de strafbepalingen omvatten die niet in het
strafwetboek staan:
o Wetten die dateren voor 1867.
o Wetten die technische materies regelen. Zoals verkeerswetgeving.
o Wetten die zich tot bepaalde categorieën personen richten. Zoals militair
strafwetboek.
o Reglementen die van toepassing zijn op plaatselijke of regionale toestanden,
zoals provinciale & gemeentelijke verordeningen waarin strafbepalingen zijn
opgenomen.
De wet als bron van het Formeel Strafrecht:
- Wetboek van strafvordering van 1808 Werd grondig aangepast in 1998. Dit gebeurde
door de Wet Franchimont. Voortaan is het opsporingsonderzoek wettelijk geregeld en
wordt het gerechtelijk onderzoek meer transparant en tegensprekelijk. Bestaan aantal
regels die erop toezien dat het vooronderzoek duidelijker wordt zowel voor dader als
voor slachtoffer. Slachtoffer kan dossier inkijken.
- Complementaire wetten Gerechtelijk wetboek van 1967: regelt organisatie en
bevoegdheden van parketten en strafgerechten. Jeugdbeschermingswet: regelt
bevoegdheden van jeugdrechtbanken. Wet verzachtende omstandigheden: onderzoek
gerechten en procureur des Konings krijgen hierdoor mogelijkheid om verzachtende
omstandigheden toe te passen.
, - Bijzondere wetten Deze wetten regelen bijzondere materies of hebben betrekking op
bijzondere categorieën personen. Er bestaat aparte militaire strafrechtspleging, met
aparte rechtscolleges en een eigen magistratuur.
3. Het internationaal recht
Geld voor zowel materieel als formeel strafrecht.
- Het volkenrecht Volkenrechtelijke regels die van belang kunnen zijn voor het
strafrecht zijn onder meer de regels inzake immuniteiten & voorrechten. Hierover
bestaan 2 verdragen, beide opgemaakt te Wenen. Het ene diplomatieke de
voorrechten en immuniteiten. Tweede consulaire voorrechten en immuniteiten.
Personen die van deze voorrechten genieten, kunnen in België ofwel niet vervolgd
worden ofwel zijn de mogelijkheden tot vervolging aanzienlijk beperkt. Deze regels geld
t.o.v. ministers en diplomaten.
- De mensenrechten De belangrijkste teksten zijn het EU Verdrag voor de Rechten van
de Mens en de Fundamentele Vrijheden.
- Het internationaal strafrecht
, DEEL II: MATERIEEL STRAFRECHT
Hoofdstuk 1: De strafwet
1. Legaliteitsbeginsel
!! Geen misdrijf, geen straf zonder wet!! Objectiviteit van rechter garanderen.
Volgens dit principe kan enkel de wet gedragingen strafbaar stellen een mensrecht dat in
geen enkele omstandigheid, ook niet in geval van oorlog of noodtoestand, kan worden
opgeschort of beperkt.
Een gedraging kan dus enkel gestraft worden op voorwaarde dat zij het voorwerp uitmaakt van
een voorafgaandelijke wettelijke strafbaarstelling enkel de wet kan de materiële rechtsbron
zijn van misdrijven en straffen.
DUS als er geen wet bestaat die een beschrijving geeft van een handeling die als strafbaar
benoemd wordt (delictsomschrijving) dan kan er geen misdrijf zijn, laat staan dat er dan een
straf kan worden opgelegd. De straffen moeten OOK in een wet vermeld staan. De rechter kan
geen misdrijf en straf uitvinden.
! Belangrijk De wet moet al bestaan vooraleer de rechter die kan toepassen!
Hieruit volgen 2 andere beginselen:
2. Interpretatie van de strafwet
De rechter mag de strafwet enkel interpreteren NIET uitbreiden De rechter kan enkel de
strafwet toepassen op gedragingen die, hetzij uitdrukkelijk (letterlijke interpretatie), hetzij op
impliciete wijze (teleologische interpretatie) door de wetgever geviseerd zijn.
De rechter mag buiten de tekst van de wet zoeken naar de wil van de wetgever en de tekst
derwijze te interpreteren da hij met de bedoelingen van de wetgever overeenstemt.
De wetgever is VERPLICHT zich te richten naar de tekst die zicht het strafwetboek bevindt. Hij
mag zelf geen eigen interpretatie geven aan de wettekst en zeker geen toevoegingen
aanbrengen.
Er zijn 3 interpretaties mogelijkheden:
- Letterlijke interpretatie van de strafwet De strafwet moet in de eerste plaats letterlijk
worden geïnterpreteerd. Wanneer de tekst van de wet duidelijk is, moet er NIET worden
geïnterpreteerd. De woorden moeten begrepen worden volgens hun taalkundige en
normale betekenis.
o Men kijkt letterlijk naar de woorden die in een wettekst staan en gaat men geen
uitbreiding van deze inhoud toepassen.
- Teleologische interpretatie van de strafwet Als de tekst niet duidelijk is mag de
rechter buiten de tekst zoeken naar de bedoelingen van de wetgever. Hij mag hierbij
geen nieuwe regels scheppen Er moet voldoende zekerheid zij omtrent de wil van de
wetgever en het feit moet onder de wettelijke definitie kunnen worden ondergebracht.
o De rechter heeft de mogelijkheid om te zoeken naar de bedoeling van de wet en
dit door de voorbereidende stukken en begeleidende teksten te raadplegen.
Geeft bijkomende informatie zodat de rechter een beter oordeel kan vellen. Hij
mag de maatschappelijke ontwikkelingen in rekening brengen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller STUDENTHOGENT98. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.56. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77764 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now