Paragraaf 1
Alles wat je eet of drinkt heten voedingsstoffen
Voedingsmiddelen bevatten 6 groepen voedingsstoffen die gebruikt kunnen worden door het
lichaam als brandstof of bouwstof
6 groepen voedingsstoffen:
Eiwitten (proteïnen)
Eiwitten zijn lange ketens van tientallen tot duizenden aminozuren. Deze ketens worden in het
verteringsstelsel afgebroken tot afzonderlijke aminomoleculen en opgenomen in het bloed. Via het
bloed wordt het naar de lever getransporteerd en van daaruit wordt het naar alle organen in het
lichaam gestuurd. Deze losse aminomoleculen worden in het lichaam weer gesynthetiseerd tot
eiwitten door eiwitsynthese.
In het lichaam komen 20 verschillende amiozuren voor waarvan er 12 zelf gemaakt kunnen worden
door het lichaam. De overige acht kunnen niet zelf gemaakt worden en moeten dus via
voedingsmiddelen ingenomen worden.
Eiwitten reguleren bijna alle processen in je lichaam.
- transport van stoffen
- overbrengen van signalen tussen cellen
- eiwitten kunnen worden gebruikt als brandstof door ze om te zetten in glucose
koolhydraten (sachariden)
koolhydraten zijn de belangrijkste brandstof in je lichaam omdat hier bij verbranding veel energie vrij
komt. Bij een overschot aan koolhydraten wordt er een klein deel omgezet in glycogeen door middel
van het hormoon insuline dat als reservestof wordt opgeslagen in de lever. Het grootste deel wordt
omgezet in vet dat wordt opgeslagen onder de huid en om organen heen. Koolhydraten kunnen ook
worden gebruikt als bouwstenen bij bijvoorbeeld DNA in de vorm van desoxyribiose of bij ATP in de
vorm van ribose.
Voedingsvezels zijn koolhydraten die niet kunnen worden afgebroken door enzymen van de mens
maar wel door enzymen van bacteriën die leven in de dikke darm. Deze vezels bevorderen de
darmwerking en de stoelgang en ze kunnen zorgen voor een verzadigd gevoel.
, Vetten (lipiden)
Vetten zijn moleculen die bestaan uit glycerol en daaraan vast 3 vetzuurmoleculen. Vetzuren kunnen
verzadigd of onverzadigd zijn.
verzadigd: alle bindingsplaatsen van het c-atoom zijn bezet door waterstof moleculen
onverzadigd: niet alle bindingsplaatsen zijn bezet door waterstofatomen dus worden er
dubbele bindingen gemaakt tussen 2 c-atomen
je lichaam kan zelf glycerol en vetzuur aken waardoor je dit maar weinig via voedingsmiddelen innen
hoeft te krijgen. Er zijn enkele onverzadigde vetten die je wel via voedingsmiddelen me binnen
krijgen. Dit zijn de essentiële vetzuren. Een overschot aan vet wordt opgeslagen onder de huid en
rondom de organen.
Vetten worden door het lichaam vooral gebruikt als brandstof maar kunnen ook worden gebruikt als
bouwstof. Vetten kunnen worden gebruikt bij het bouwen van membranen.
Water
Mensen bestaan voor ongeveer 60% uit water en dit halen we voornamelijk uit dranken, groeten en
fruit. Water wordt in het lichaam gebruikt als bouwstof voor lichaamscellen en het is een
oplosmiddel voor allerlei andere stoffen. Water bepaald de osmotische waarde van de vloeistoffen in
het lichaam. Water wordt ook gebruikt als transportmiddel. en wordt door het te laten verdampen
gebruikt om je lichaamstemperatuur te regelen.
Mineralen (zouten)
Mineralen zijn anorganische stoffen. Verschillende mineralen zorgen voor verschillende processen in
het lichaam. Zo zorgen calcium en fosfor voor harde botten en tanden en kalium en natrium voor de
geleiding van impulsen in zenuwcellen.
Er zijn ook mineralen die maar in kleine hoeveelheden in ons lichaam aanwezig hoeven te zijn. Dit
zijn chroom, fluor, jodium en ijzer en deze stoffen worden spoorelementen genoemd.
Spoorelementen zijn vaak bestandsdelen van enzymen en hormonen.
Vitaminen
Vitaminen zijn organische stoffen en zijn net als spoorelementen bestandsdelen van enzymen en zijn
dus nodig o stofwisselingprocessen goed te laten voorlopen. Deze stoffen worden aangegeven met
de letters A, B, C, D en K. vitamine B wordt weer aangegeven met cijfers (B1 – B6). Vitamine K is de
enige vitamine die aangemaakt kan worden in het lichaam. Dit gebeurt in de dikke darm. De rest van
de vitamines moeten worden ingenomen door middel van voedingsmiddelen.
Sommige vitamines zijn in voedselmiddelen aanwezig als provitamines. Met deze stoffen kan je
lichaam zelf vitamines vormen. Een voorbeeld is vitamine D. Provitamine D in je lichaam kan met
behulp van zonlicht worden om gezet in Vitamine D.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sambartels525. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.33. You're not tied to anything after your purchase.