Summary
Samenvatting arbeids-en organisatiepsychologie
- Course
- Institution
Samenvatting arbeids-en organisatiepsychologie (). Samenvatting van slides + HOC.
[Show more]
Seller
Follow
jaspervanspauwen
Reviews received
Content preview
Inleiding en situeringo Afbakening → Def → 2 rollen centraal (WN & Org.) → 5 tradities volgens Arnold
• Situering A&O-psychologie (producentenpsychologie → mens-arbeid) → 3 onderdelen
o Historische en maatschappelijke evoluties → ontstaan van A&O gevolgd van 5 evoluties:
• Filosofie
▪ Plato → ideale staat → 3 taken waarvoor best geschikt → selectieprocedure
▪ Navarro → grote verschillen → taak staat testing doen → verplichting studeren
• Natuurwetenschappelijke methode (experimenteel/empirische onderzoek)
▪ Observatie → hypothese → toetsen → verwerpen/aanvaarden
▪ Milgram experiment → mensen gevoelig voor autoriteit (WO2 elektroshock)
• Maatschappelijke ontwikkeling/sociale invloeden
▪ Nood aan menselijke psychologie → Daens (industriële revolutie)
• Humanisme
▪ Mens centraal → leven hier en nu, werken niet om naar de hemel te gaan
• Eerste academische ontwikkeling
▪ Wundt → 1ste psychologisch lab (Leibzich) → basale processen → 2 methoden:
experimentele methode & introspectie (zelfreflectie/hoe voel je je?)
• Arbeidspsychologie - consumentenpsychologie → door 2 mensen opgezet:
▪ Dill Scott → psychologie en reclame → gelinkt aan commerciële activiteiten
▪ Münsterberg → psychologie en industriële efficiëntie → empirische selectie (Vb. reactietijd)
o Methodologische invloeden → differentiële psychologie (verschillen tussen mensen)
▪ Galton, Pearson → statistische methoden (kleur ogen, longinhoud, …)
▪ McKeen Cattell, Binet en Simon, Terman, Yerkes → intelligentietest (IQ) → cognitieve skills
▪ Guilford, Catell → persoonlijkheid
o Evolutie van maatschappelijk beeld over de mens in arbeidssituaties → 4 visies:
• <20ste eeuw → WN’s als slaaf → geen eigenmening en zelfbeschikking → tools om doel te bereiken
• Rationeel-economische mens → mensen zijn lui, moet ze controleren en willen incentives
▪ Scientific mngmt (Taylorisme, Fordisme) → staalfabriek productiviteit omhoog en WN beter
▪ Gilbreths time and motion studies → nadien de opgedeelde deeltjes timen
• Sociale mens → mensen hebben ook sociale behoeften
▪ Mayo, Hawthorne effect → per toeval - wat ook deden productie beter → WN wil aandacht
• Naar-ontplooiing zoekende mens → (vorige 2 samen) → WN wil ontwikkelen en bijleren
▪ Hertzberg, tweefactorentheorie: hygiënefactoren (dissatisfiers) & motivatoren (satisfiers)
→ randvoorwaarden/extrinsiek (werkomstandigheden, loon, verlichting, …) → eerst deze
→ Job inhoud/intrinsiek (verantwoordelijkheid, prestatie, erkenning, …) → dan deze
▪ Job design school → uit visie Hertzberg → WN gemotiveerder als werk interessanter maakt
→ Job enlargement (veruiming) → meer taken van zelfde niveau (variatie) → niet Taylor
→ Job enrichement (vereiking) → meer taken van hoger niveau (meer
verantwoordelijkheid)
• Complexe mens → mens heeft niet 1 behoefte, maar verschillende
▪ Maslow, behoeften piramide → 5 gerangschikt, volgende pas relevant als vorige bevredigd
Taylor
• Primaire (voedsel, loon, seks, warmte, …)
• Zekerheid & veiligheid (huis, job, …) Mayo
• Sociale behoefte (collega’s, vrienden, clubs, …)
Hertzberg
• Erkenning & waardering (reputatie, verantwoordelijkheid, …)
• Zelfontplooiing (creativiteit, moraal, …)
▪ McGregor, X & Y theorie → hoe managers staan t.o.v. hun WN’s
→ X = WN lui, wil niet werken, kan niet veel, controle nodig, niet loyaal, tegen verandering,..
→ Y = WN wil werken, verantwoordelijkheid, gemotiveerd, goedwillig en geïnteresseerd,…
, o Betekenis van werk vandaag → werk = zingever → belangrijke plaats in leven
• Individuele verschillen in werkethiek → 2 extremen:
▪ Job involvement = alles doen voor werk, om hemel te verdienen (protestante arbeidsethiek)
▪ Instrumentele arbeidsoriëntatie = werken als instrument om andere leuke dingen te doen
• Onderzoek wat Vlaming belangrijk vindt aan werk (Sociaal, loon, functie & capaciteit)
→ geen generatieverschillen
▪ Niet zelfde voor werklozen → gevolgen vergelijkbaar bij job onzekerheid
• Wat is werken? → Leveren van een prestatie → gaat over proces, niet het resultaat
▪ 3 vormen van prestatie
• Taakprestatie → doen wat in je contract staat
• Contextuele prestatie (organisationeel burgerschap) → extra inspanningen niet tot
takenpakket (vrijwillig, andere helpen, verdedigen van org. ,…)
• Contraproductief gedrag (negatieve vorm van prestatie) → 2 vormen:
→ t.o.v. individuen: intimidatie, pesten, agressie, …
→ t.o.v. organisatie: diefstal, absenteïsme, lange pauze nemen, …
▪ Presenteïsme: aanwezig, maar ziek/niet aan 100% (erger dan absenteïsme)
▪ Verminderen van inspanning: shirking (minimale inzet), social loafing,
free riding, job neglect (verwaarlozing), tardiness
▪ Taakprestatie voorspeld door intelligentie en andere 2 door persoonlijkheid
▪ OBS & CPG geen tegengestelde, maar zaken die samen kunnen optreden → vraag naar OBS
• Intern + controleerbaar → CPG
• Intern + oncontroleerbaar → OBS
• Extern + controleerbaar → OBS
• Extern + oncontroleerbaar → OBS
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jaspervanspauwen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80630 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now