Dit is mijn samenvatting van Slijmvliesafwijkingen en MKA waarbij er oefenvragen zijn toegevoegd met goeie antwoorden. Het tweede college is in het Engels gegeven en dat heb ik correct vertaald naar het Nederlands.
Slijmvliesafwijkingen en MKA samenvatting
College 1: Potentieel maligne slijmvliesafwijkingen
Leukoplakie en lichen planus zijn de premaligne afwijkingen die het meest aangetroffen
worden in het mondslijmvlies. Premaligne afwijkingen die worden in de literatuur met
verschillende termen aangegeven:
- pre-kanker = pre-cancer
- voorloperlaesies = precursor lesions
- premaligne = premalignant
- intra-epitheliale neoplasie = intra epithelial neoplasia
- potentieel maligne = potentially malignant
- epitheliale voorloperlaesies = epithelial precursor lesions
▪ Deze beschrijving van slijmvliesafwijkingen geeft eigenlijk weer dat die
slijmvliezen de potentie hebben om mogelijk in tijd te veranderen in kanker
Dan wordt er nog een verdere splitsing gemaakt tussen precancerous lesion and
precancerous condition:
Precancereuze laesie (= precancerous lesion in Precancereuze conditie (= precancerous
het engels. Het is visueel veranderde weefsel condition in het engels. Een soort
dus die witte plak/witte afwijking van het algemene situatie of onderliggend lijden
mondslijmvlies dat daar de kans groter wordt die geassocieerd is met een significant
geacht dat dit uiteindelijk verandert in verhoogd risico op het krijgen van
mondkanker dan in het normaal slijmvlies wat kanker)
daar omheen zit)
Leukoplakie (= witte afwijking van het Submuceuze fibrose (= fibrosering onder
mondslijmvlies) het slijmvlies waarbij de fibro-elasticiteit
van de orale submucosa gewijzigd wordt)
Erythroplakie (= rode afwijking van het Actinische keratosen (= afwijking (ruw
mondslijmvlies) plekje) dat wel eens op de lip voorkomt
ook onder invloed van de zon die erop
geschenen heeft)
Palatinale laesies bij omgekeerde rokers (= dit Lichen planus
komt voor over het algemeen bij mensen uit
India en daar hebben wij in Europa niet zo veel
mee te maken. Hun steken de sigaret niet met
het filter in de mond, maar met het brandende
gedeelte. Wat daarvan precies de winst is
ontgaat de leraar. Waarschijnlijk krijg je net wat
meer rook of stof binnen die de ervaring nog
prettiger maakt)
Discoid lupus erythematodes
▪ Het verschil tussen ‘precancerous lesion’ en ‘precancerous condition’ is dat bij
de precancerous conditions het weefsel al een bepaald stadium heeft bereikt
dat niet reversibel is waardoor je dit niet kunt behandelen en de
precancerous lesions hebben dat wel (bv. leukoplakie kun je wel weghalen en
, daarmee hoop je ook gelijk dat dan de kans op het ontstaan van kanker daar
verminderd)
Waaruit is die onderscheid van premaligne afwijkingen op gebaseerd:
- De plaats waar kanker ontstaat zou overeenkomen met de plaats van pemaligne
afwijking zit. Echter =
▪ Kanker kan ook ontstaan ter plaatse van een klinisch normaal ogend slijmvlies
▪ Klinisch normaal slijmvlies kan dysplasie of moleculaire veranderingen
vertonen op contralaterale zijde bij patiënt per premaligne afwijking. Er
kunnen dus bepaalde afwijkingen op celniveau/moleculair niveau zijn
waardoor er een mogelijke verandering kan ontstaan die richting kanker zou
kunnen gaan (= potentieel maligne aandoeningen)
Waarom definities?
- Het vergemakkelijken van de uitwisseling van informatie tussen epidemiologen (=
mensen die onderzoek doen naar dit soort aandoeningen en het voorkomen
hiervan), clinici (= alle mensen die in de mondholte bezig zijn) en pathologen (=
mensen die onderzoek doen over de verschil in aandoeningen)
- Evaluatiedoeleinden zodat je goed interventies kan vergelijken om
behandelingsuitkomsten te bepalen en zodoende de prognose kan stellen van die
aandoening
Terminologieën van de leukoplakie definities:
- WHO 1978 = A white patch or plaque that cannot be characterized clinically or
pathologically as any other disease (de belangrijkste opgestelde definitie over
leukoplakie)
- 1st Int Congress on oral leukoplakia 1984 (Malmo, Sweden) = A white patch or plaque
that cannot be characterized clinically or pathologically as any other disease and is
not associated with any physical or chemical causative except the use of tobacco
- 1st Int symposium Uppsala (Sweden), 1994 = A predominantly white lesion of the oral
mucosa that cannot be characterized as any other definable disease
- WHO 1997 = A predominantly white lesion of the oral mucosa that cannot be
characterized as any definable lesion
- WHO Collaborating Centre for Oral Cancer and Precancer 2007 = Leukoplakia should
be used to recognize white plaque of questionable risk having excluded (other)
known diseases or disorders that carry no increased risk for cancer
Terminologieën van de diagnose ‘leukoplakie’:
- Wat bij leukoplakie het onderscheid kan maken en dat kun je eigenlijk bij elke
afwijking wel doen is gewoon heel praktisch door je beeldvorming en anamnestische
gegevens van de patient geef jij een soort voorlopige/provisionele diagnose
leukoplakie (= een overwegend witte afwijking kan bij klinisch onderzoek niet
duidelijk gediagnosticeerd worden als een andere afwijking van de orale mucosa en
als dat zo is dan is eigenlijk een biopsie noodzakelijk). Om een definitieve diagnose
leukoplakie te krijgen betekent dat iedere aetiologische oorzaak anders dan
tabaksgebruik/areca noot (= een bepaalde noot die ze in India veel gebruiken en dat
ook dit soort premaligne afwijkingen kan veroorzaken van de mondslijmvlies door de
, inwerking van de stoffen die erin zitten) moet worden uitgesloten en de
histopathologie verder ook niet een andere specifieke afwijking bevestigd heeft.
Meest voorkomende witte afwijkingen van het mondslijmvlies met hun belangrijkste
diagnostische criterium:
- Discoide lupus erythematodes =
▪ Een vrij scherpe begrensde afwijking/circumscripte laesie met centraal
erytheem (= roodheid) en daar zitten radiaire witte lijntjes omheen dat zich
uit als een soort zonnestraaleffect
- Frictional laesion/mechanische irritatie =
▪ Hierbij is de anamnese van trauma belangrijk en dit is
meestal te zien langs het occlusievlak waarbij vaak de
oorzaak duidelijk aanwezig is zoals poetstrauma.
- Leukoedeem = Je ziet hier een andere vrij scherp begrensde witte afwijking dat een deel van de
▪ Bilateraal wangmucosa dat aangehechte gingiva bedekt en richting de omslagboog gaat rechts in de
bovenkaak. Wat er opvalt is toch weer de amalgaamrestauratie, maar het lijkt
verdwijnt bij rekken van de toch een beetje op een poetstrauma en hier was het idee dat het mogelijk om
wang. Het is raciaal doordat het een bepaalde ruwe manier van poetsen gaat waardoor die witte afwijking is
ontstaan. Ook hier is niks op tegen dat je een voorlopige diagnose leukoplakie
makkelijker te zien is bij mensen stelt. Ze zijn de mogelijke oorzaak te lijf gegaan door de poetsmethode aan te
met een donkere huidskleur dan passen en in dit geval is het goed uitgepakt waardoor de aandoening is
verdwenen. Links zie je dat het gewoon spontaan in regressie gegaan is na het
onder de blanke populatie dus er aanpassen van de poetsmethode en misschien is er ook een andere
schijnt een soort raciaal tandenborstel gebruikt om dit resultaat te behalen. Hier spreken we dan van
een mechanische irritatie ofterwijl een frictional laesion van het mondslijmvlies
predispositie hiervoor te zijn. ter plaatse van de cuspidaat en premolaren regio in de bovenkaak.
Leukoedeem is een witte
afwijking van het wangslijmvlies en is niet een premaligne afwijking als gevolg
kan je dit uit de diagnose van leukoplakie halen.
- Lichenoide laesie =
▪ Op de linker afbeelding kijk je naar de linker
tongrand met een vergelijkbare witte afwijking zoals
bij lichen planus, maar een lichenoide laesie komt
alleen voor bij één zijde in de mond. Er is aan de
voorkant een heel veel wittigere aspect te zien wat uitloopt naar achter
waarbij het wat ijler wordt, maar toch nog wel vrij scherp beschreden. Verder
wat opvalt is dat er een aantal gouden kronen zitten en nog wat amalgaam
restauraties. Het lastige is dat als je hier een voorlopige diagnose op stelt dan
baseer je dat op wat je ziet wat een witte afwijking is dus je noemt het
leukoplakie en dan onderneem je een biopsie door het nemen van een
weefselstukje. Dan ga je kijken of daar ook aanwijzingen zijn voor een
eventueel andere aandoening waarbij je zou kunnen denken aan een
lichenoide afwijking, want er zijn ook vullingen aanwezig. Wat de oorzaak is
hoe daar nou zo’n witte afwijking ontstaat van de amalgaam of goud
restauratie is eigenlijk niet bekent. Er is in het verleden wel eens
gesuggereerd dat daar mogelijk potentiaal verschillen tussen de metalen
zouden kunnen zijn wat een kleine prikkel geeft en daardoor zo een reactie
ontstaat, maar dat is eigenlijk nooit bewezen. Wat hier wel geprobeert is en
dat is altijd natuurlijk lastig, want je denkt ik heb een witte afwijking en dat
kan uiteindelijk kwaadaardig worden dus heb je wel genoeg tijd om te kijken
of daar misschien toch niet een kwaadaardige plaveiselcelcarcinoom gaande
, is daarom neem je een biopsie. Als daar verder geen duidelijke afwijkingen in
te zien zijn die richting een kwaadaardigheid gaan dan kun je altijd kijken of
de oorzaak niet gelegen is in die elementen. Er is toen besloten om die
amalgaam vulling die hier zat te vervangen door een goude
vulling/inlay/kroon en dan zie je toch dat uiteindelijk het klinisch beeld van
die witte afwijking behoorlijk van karakter is verandert en een stuk rustiger is
geworden dus gezien het in relatie stond met die amalgaam restauratie is er
spraken van een contact laesie en dan kun je min of meer eigenlijk de
diagnose leukoplakie laten vervalen en zeggen van we hebben hier te maken
met een lichenoide afwijking gerelateerd aan restauratiemateriaal. Als je zo’n
afwijking hebt geconstateerd en het zit daar dan is het wel belangrijk dat je in
de loop van de tijd vervolgd om zeker te weten dat die hele afwijking
daarmee weg gaat. Er is niks op tegen om die patiënt voor die aandoening 3
of 6 maanden ter controle terug te zien of het niet verder verdwijnt. Hoe lang
je moet wachten tot de afwijking die te zien is op het
linkerplaatje verandert naar wat je op het
rechterplaatje ziet dat is niet in één week tot stand
gekomen. Daar gaan echt weken tot maanden
overheen voordat dat klinisch beeld verandert.
- Lichen planus =
▪ Het heeft een reticulair plaque type dus er is een
lijntjesaspect. Deze lijntjes heten de striae van
Wickham. Lichen planus komt vaak symmetrisch
voor. Ook is de histopathologie vrij duidelijk. Op de afbeelding linksboven kijk je naar de rechter
tongrand en tongrug waar je een witte afwijking
- Linea alba = centraal aan de voorkant en wat meer achterop de
▪ Een witte streep op de lijn van de occlusie en dit tong ziet zitten. Achterop de tong ziet er ook wat
rooiger uit. Als je verder in de mond kijkt blijkt het ook
klinisch aspect is vrij makkelijk te herkennen. op de linkerkant van de tongrug te zitten. Bij dezelfde
- Morsicatio = patiënt zit er ook op de wang witte afwijkingen dat uit
verschillende veldjes bestaat. Hier zie je het reticulaire
▪ Wordt ook wel wangbijten genoemd en is een of lijntjesaspect van lichen planus goed naar voren
irregulaire vollerige witte afwijking dat komen op het wangslijmvlies wat heel typerend is.
anamnestisch vrij makkelijk te
Dit is het beeld wat histopathologisch
diagnosticeren is door te vragen of erbij past waarbij in het bovenste laagje
iemand de gewoonte heeft om op het van het slijmvlies keratine zit en als je
dan wat naar beneden gaat zie je dat
wangslijmvlies te bijten. Op de epitheel zitten met daaronder een
afbeeldingen zie je een ravelig aspect op bandvormig ontstekingsinfiltraat van de
plasmacellen en lymfocyten.
de lijn van occlusie dat aan beide wangkanten voorkomt
van mondhoek tot laatste molaar. Dit is een vrij
klinisch typerend beeld van morsicatio.
- Papilloom =
▪ Een verdikking van het epitheel en het klinisch
aspect ziet er soms een beetje
bloemkoolachtig/wratachtig uit. Hiervan is de
histopathologie van de biopsie vrij kenmerkend.
- Pseudomembraneuze Candidose =
▪ Dit is een vorm die zich als een wittige afwijking presenteerd en dat is
vrij goed herkenbaar door klinisch aspect. Dit is ook afschraapbaar en
komen vaak symmetrisch voor. Op de afbeelding zie je een witte
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ilsevanderelst. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.59. You're not tied to anything after your purchase.
