Dit document bevat een samenvatting (gebaseerd op Malmberg Biologie Voor Jou (MAX) VWO5) omtrent de onderwerpen hormonen en zenuwstelsel met als inhoud: regelkringen en homeostase; hormonale regulatie; hormonen(-stelsels); zenuwstelsel (onderdelen, werking, functie); Para- en orthosympatisch zenuws...
Samenvatting gebaseerd op Malmberg Biologie Voor Jou (MAX) VWO6 2021; Afbeeldingen afkomstig van Malmberg
Biologie Voor Jou (MAX) VWO6 2021.
Hormonen en Zenuwstelsel
Regelkringen en homeostase
Wanneer er een bepaald evenwicht is dat steeds verandert maar dat uiteindelijk
weer terugkeert naar het normale niveau, spreken we van een dynamisch evenwicht.
Het in stand houden van een dynamisch evenwicht noemen we homeostase.
Homeostatische regelkringen zorgen ervoor dat de omstandigheden in het interne
milieu van een organisme niet te veel schommelen. De normwaarde is bij een sensor
bijvoorbeeld 37 graden, om je lichaam in actie te zetten om meer warmte te
produceren.
Wanneer een toename van het resultaat een remming van het hele proces
veroorzaakt noemen we dit een negatieve terugkoppeling. Een positieve
terugkoppeling is dus als het resultaat van een proces, het proces stimuleert.
Zintuigcellen (receptoren) zijn de sensoren die verandering van de normwaarde in
een organisme waarnemen. De zintuigcellen geven deze info dan door aan
zenuwcellen, die op hun beurt de signalen doorsturen naar de weefsels en organen
(effectoren). Door het aan en uit gaan van de zintuigcellen vindt er dus een
schommeling plaats van bijvoorbeeld zuurstofgehaltes, temperatuur of
glucosewaarden om zo een min of meer constant inwendig milieu te creëren.
Hormonen en hormonale regulatie
De signaalmoleculen (hierdoor vindt communicatie tussen cellen plaats) die
hormoonklieren afgeven, heten hormonen. Sommige hormoonklieren geven de
hormonen af aan het bloed, dat door de hormoonklier stroomt, dit zijn endocriene
klieren. De afgifte van hormonen door cellen van de hormoonklier heet secretie.
Klieren met een afvoerbuis noemen we exocriene klieren. Hormonen zijn alleen
werkzaam in de organen waarvan de cellen hormoonreceptoren voor het hormoon
bezitten: doelwitorganen. De mate van reactie van een doelwitorgaan wordt o.a.
bepaald door de hormoonconcentratie/hormoonspiegel in het bloed en door het
aantal hormoonreceptoren voor een bepaald hormoon in de cellen van het
doelwitorgaan.
, Samenvatting gebaseerd op Malmberg Biologie Voor Jou (MAX) VWO6 2021; Afbeeldingen afkomstig van Malmberg
Biologie Voor Jou (MAX) VWO6 2021.
Sommige hormonen beïnvloeden cellen via genregulatie; het hormoon wordt door de
cel opgenomen en door het cytoplasma gebonden aan een receptoreiwit en ontstaat
een hormoonreceptorcomplex. Het hormoon-receptorcomplex kan via een kernporie
in het kernplasma terecht komen. Hier zorgt het voor de transcriptie van een bepaald
gen (aan-/uitzetten). Het gevormde mRNA-molecuul gaat naar ribosomen waar de
translatie van eiwitten plaatsvindt.
Andere hormonen binden zich aan een receptoreiwit op het celmembraan van een
doelwit cel. Aan de binnenkant van het celmembraan wordt een bepaald
signaalmolecuul gevormd of geactiveerd; de second messenger. De second
messenger geeft dan het signaal in de cel door. Wanneer een signaal via meerdere
schakels in de cel wordt doorgegeven, spreken we van een signaalcascade.
Het hormoonstelsel bestaat uit een aantal hormoonklieren: hypofyse, schildklier,
bijnieren, eilandjes van Langerhans (alvleesklier) en de testes/ovaria.
De hypofyse ligt onder je hersenen in het midden van je hoofd, net onder de
hypothalamus. De hypofyse bestaat uit twee delen: de hypofysevoorkwab en de
Hypofyseachterkwab.
De verbinding tussen het zenuwstelsel en de hypofyse verloopt via neuronen
(zenuwcellen) in de hypothalamus. De neuronen in de hypothalamus produceren
hormonen die via de uitlopers van deze neuronen aan de hypofyse worden
afgegeven. Neurosecretie is dus het vormen van hormonen door neuronen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller semsimons. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.