Summary
4havo, biologie samenvatting hoofdstuk 1: Cellen
- Course
- Level
Een samenvatting over hoofdstuk 1 van biologie in 4havo. Plantaardige en dierlijke cellen, de vier rijken, weefsels, organen, diffusie en osmose.
[Show more]
Seller
Follow
annebelvansteekelenburg
Content preview
Bio h1Hoofdstuk 1
1.1
- cellen zijn de bouwstenen waaruit een organisme is opgebouwd
- overeenkomsten dierlijk en plantencel: celkern, cytoplasma, celmembraan
- dierlijke cel onderdelen = organellen:
celkern: bevind zich erfelijk materiaal, regelt alles in de cel. Bacteriën hebben geen celkern,
DNA zweet rond in cytoplasma
- planten cel onderdelen:
vacuole: 1 of meerdere, blaasje vocht met opgeloste stoffen. Zorgt voor stevigheid
plastiden: korrels
celwand: zit om de cel heen, bestaat uit cellulose
- de vier rijken: planten, dieren, schimmels en bacteriën
- autotrofe: voeden zich met andere organisme of resten daarvan
- heterotrofe: zelfvoorzienend, hebben geen organische stoffen nodig als voeding
- virussen: behoren niet binnen de vier rijken. Is eigenlijk een envelop van eiwit met daarin een korte
streng DNA. Virussen zoeken een gastheercel en dringen daar binnen en gaan zich vermenigvuldigen
1.2
- cel differentiatie: ontwikkelingsproces waarbij cellen in functie en vorm gaan verschillen van
andere cellen
- In schema: cel ► weefsel ► orgaan ► orgaanstelsel ► organisme
- weefsel: een groep cellen met zelfde functie en vorm: spierweefsel, beenweefsel, vulweefsel en
transport weefsel (plant)
- orgaan: een gedeelte van een organisme met dezelfde taak: maag
- orgaanstelsel: de organen die samenwerken om een specifieke taak uit te voeren:
spijsverteringstelsel
1.3 PLANTENCELLEN
- plastiden:
bladgroenkorrels, chloroplasten: voeren fotosynthese (vormen van glucose) uit
gekleurde korrels, chromoplasten: bevatten gele of rode kleurstoffen.
Kleurloze korrels, leukoplasten: zijn kleurloos: zetmeelkorrels
Zetmeelkorrels: zijn leukoplasten maar worden amyloplasten genoemd. Ze zorgen voor
opslag reserve voedsel
Kunnen ook veranderen: bijv. paprika van groen naar rood. Chloroplasten naar chromo-
- celplasma: dunne laag om de vacuole heen.
- vacuole: lijkt door microscoop lege holte (vacuüm=leeg). Kunnen ook kleurstoffen (anthocyaan) in
opgeslagen zijn, ligt aan de zuurgraad (paars, blauw, roze)
- celwand: zit om het celmembraan en is daarom geen organel maar hoort wel bij cel. Bestaat uit
cellulose. Tussen celwanden ligt laagje pectine in de middenlamel
, 1.4 DIERENCELLEN
- lichtmicroscoop (LM): kunnen tot 1500x vergroten
- school microscopen: 600x
- elektronenmicroscoop (EM): vergroot tot 6 miljoen keer
- celkern: binnen de celkern zijn er kernlichaampjes en chromatine zichtbaar.
- ER: stelsel van buizen: bolletjes in het ruw ER zijn ribosomen. ER is via de kern poriën
verbonden aan de celkern. ER transporteert stoffen
- ribosomen: bestaan uit eiwitten en RNA-moleculen. Zorgen voor eiwitsynthese.
- enzymen: de gereedschappen van de cel, opgebouwd uit eiwitten.
- Glad ER: celstofwisseling, de rol is afhankelijk van de cel functie
- mitochondriën: liggen door het cytoplasma heen. Is omgeven door een glad
buitenmembraan, binnen ligt een sterk geplooid membraan. Op het binnen membraan liggen
veel enzymen. Enzymen zorgen voor aerobe dissimilatie (verbranding). Bij de verbranding
wordt glucose afgebroken. Hiervoor word O2 gebruikt en H2O en CO2 gevormd. Energie die
vrijkomt, in de vorm ATP.
- golgisysteem (GS): is een membraan systeem, blaasjes met inhoud afkomstig van ER worden
door golgisysteem opgenomen. Het GS bestaat uit opgestapelde membranen door
afsnoering komen aan de zijkanten nieuwe blaasjes. Veel van deze blaasjes bewegen zich
naar het celmembraan en brengen hun inhoud buiten de cel secretie
- lysosomen: in het GS bevatten sommige blaasjes enzymen deze heten da lysosomen. Deze
zijn betrokken bij afbraak van grote cellen zoals vetten, eiwitten, koolhydraten. Soms lekken
lysosomen, enzymen komen dan in het celplasma het gevolg kan zijn dat de inhoud van de
cel afgebroken wordt en de cel zichzelf oplost suicide bags.
- apoptose = gerichte cel afbraak. Bijv. afbraak staart kikkervisje.
- mitochondriaal DNA: DNA in mitochondriën. Als een cel zich deelt, vermenigvuldigen
mitochondriën zich door zelfstandig te delen mitochondriën in een lichaam allemaal
hetzelfde Mt-DNA. Mt-DNA erf je van je moeder want zit niet in zaadcel alleen in eicel.
1.5
- DNA= Desoxyribonucleïnezuur
- DNA bevind zich in de celkern
- bestaat uit een hele lange draadvormige moleculen die rondom ‘klosjes’ zijn gewikkeld
- de “klosjes” zijn eiwitten histonen
- DNA en histonen samen = chromatine
- Als de cel begint met delen gaan de chromatine sterk oprollen chromosomen
- -
- Per celkern in onze lichaamscellen 46 chromosomen
- Van je vader: 23 chromosomen
- Van je moeder: 23 chromosomen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annebelvansteekelenburg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81849 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now