Summary
Samenvatting hoofdstuk 14 natuurkunde 5vwo
- Course
- Level
Samenvatting hoofdstuk 14 natuurkunde 5vwo
[Show more]
Seller
Follow
Tamara10
Reviews received
Content preview
Samenvatting biologie hoofdstuk 14 leerjaar 5Zintuigcellen > gespecialiseerde cellen die reageren op een specifieke prikkel > de
adequate prikkel.
Evenwichtszintuigen > zintuigcellen die reageren op bewegingen
Twee evenwichtszintuigen > bevinden zich in het inwendige deel van je oor >
registreren welke bewegingen je hoofd maakt
Evenwichtszintuigen (beide) > bestaan uit een centraal deel, het vestibulum en drie
halfcirkelvormige kanalen > deze drie kanalen staan in drie vlakken loodrecht op
elkaar langs een x, y en z-as > beide vestibulum en halfcirkelvormige kanalen zijn
gevuld met de vloeistof endolymfe
Maculae > twee kleine zintuigorgaantjes in het vestibulum > geeft informatie over de
stand van je hoofd ten opzichte van de zwaartekracht en over de rechtlijnige
versnelling
Macula > haarcellen (zintuigcellen) in de macula steken met lange ciliën
(zintuigharen) in een geleilaag met daar bovenop een laagje kalksteentjes > massa
kalksteentjes maakt ciliën gevoelig voor de zwaartekracht en de geleilaag krijgt er
een ‘traagheid’ door > merk je als je een beweging start (versnellen) of juist stopt
(vertragen) > ciliën buigen in een bepaalde richting, informatie die de haarcellen
doorgeven aan de hersenen > macula reageren op een snelheidsverandering.
Drie halfcirkelvormige kanalen > geeft informatie over de draaibewegingen van je
hoofd > ze kunnen draaiingen in drie richtingen registreren: ja knikken (bovenkanaal),
hoofd van links naar rechts naar de schouders laten zakken (nou-ja schudden,
achterkanaal) en nee schudden (zijkanaal).
Drie halfcirkelvormige kanalen > elk kanaal heeft aan de basis een knobbel met
daarin haarcellen met lange ciliën > die steken in een geleiachtige massa, de cupula,
die vrij heen en weer kan bewegen met de endolymfe > bij elke draaiing van je hoofd
bewegen de kanalen mee, maar door de traagheid van de vloeistof beweegt de
endolymfe niet direct mee > de cupula en de endolymfe bewegen dus ten opzichte
van de kanalen > de ciliën buigen dan dus en de haarcellen sturen impulsen naar het
evenwichtscentrum in de hersenstam > je neemt waar dat je hoofd draait.
Zintuigcellen > reageren op verandering in prikkelsterkte, zoals verandering in druk,
licht, beweging, geur en temperatuur > het zijn receptorcellen waarmee je informatie
kunt verzamelen.
Mechanoreceptoren > zintuigcellen in de cupula en macula van je
evenwichtsorganen > ze zijn gevoelig voor een mechanische prikkeling, het buigen
van de ciliën > sommige receptorcellen in de huid ook: reageren op druk of rek.
Thermoreceptoren > receptoren in de huid die reageren op
temperatuurveranderingen.
Chemoreceptoren >> zintuigcellen in je tong en neus die reageren op bepaalde
stoffen.
Fotoreceptoren > zintuigcellen in je oog die reageren op licht.
Receptorcellen > hebben, net als neuronen, over hun membraam een rustpotentiaal
> een adequate prikkel leidt in de cel tot een verandering van de
membraampotentiaal door het openen (en sluiten) van ionpoorten > dit gebeurt bij
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Tamara10. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now