Summary
Samenvatting Samenleving Verstaan 2
- Course
- Institution
Samenvatting hoofdstuk 3: de keuze voor een parlementaire democratie met scheiding der machten en algemeen stemrecht
[Show more]
Seller
Follow
jennysnels8
Content preview
De keuze voor een parlementaire democratie metscheiding der machten en algemeen stemrecht
Wat is democratie?
=een bestuursvorm en het betekent ‘het volk regeert’. De voltalige bevolking is
soeverein en alle autoriteiten zijn gebaseerd op de instemming van het volk
- Het is een Amerikaanse uitvinding
In Europa hebben ze dit overgenomen na de Frans Revolutie
In Engeland was dit er al eerder, rijken verkozen hun deel v/h parlement
- Europese geschiedenis v/d 19de E = een van de uitgestelde democratie
De massa dwingt beetje per beetje het voorecht van de elite af
VB: NU, migrantenstemrecht
- Voordelen van de democratie
Rechtszekerheid
Verspreiding van respect voor de wet
Burgerlijke vrijheden
Gelijkheid van kansen
Vooruitzicht van materiële rijkdom
Hoe is de democratie ontstaan?
Periode voor de Franse Revolutie = Ancien Régime (oud regeringsstelsel)
Kenmerken Ancien régime
- Economische, sociale, juridische , politieke en culturele verhoudingen die
verschillend zijn van de huidige
- Ongelijkheid tss verschillende bevolkingsgroepen op verschillende gebieden
- Eersterangs- en tweederangs mensen
- 80% v/d mensen leefden op het platteland
- Productiemiddelen = grond en lijfeigenen
- Hoofdzakelijk in de handen van de adel en de clerus
- Rijke leiden de gemeenschap
- Adel en clerus zorgen door recht en de politieke structuur dat hun positie
onaantastbaar is
- Standenmaatschappij
Priester (clerus), krijgers (adel) en derde stand (boeren)
Geboorte en wijding bepalen de positie in de sociale ordening
- Standen w vertegenwoordigt bij de standenvergadering (= voorloper parlement)
- Per stand -> 1 stem
Adel en clerus = 1 groep -> 2 tegen 1
Derde stand = politiek verwaarloosbaar
- Adel en clerus zorgen ervoor dat de horigen de structuur v/d maatschappij zien
als een door God gewilde orde
Redenering is maatschappijbevestigend
In vraag stellen van maatschappelijke orde is godslastering
Hierdoor is de katholieke godsdienst verplicht en unaniem
De bijbel is de enige bron van waarheid
- 80% v/d bevolking was analfabeet
Niet mogelijk om met andere denkbeelden in contact te komen
Opkomen voor hun rechten en kritisch denken is zeer moeilijk
Kritische reflectie en het formuleren van soc. eisen vereist een min. Scholing
Nt in staat de onderdelen tot 1 coherent geheel te verwerken + te verdedigen
, De gevolgen hiervan zijn wat de elite wenst:
- Volgzaam, blind gehoorzaam en slaafse onderdanig is de norm
- De analfabeten zijn politiek, juridisch, economisch en psychisch weerloos
- 18de eeuw: verandering op til
Aanzet in de landbouw: nieuwe machines, nieuwe technieken, nieuwe teelten,
… leiden tot een hogere productie
Industriële Revolutie (midden 18de eeuw:
- Handelskapitalisme bereidt uit
- Paradox
Gaan bestaande orde (eindelijk?) in vraag stellen
Ontwikkelen nieuwe ideologie om overwicht te rechtvaardigen
- Periode van Verlichting en romantiek:
Verlichting: rationele verklaringen voor natuurfenomenen en maatschappelijke
ordening
Romantiek: wereld = organisch geheel dat leeft, plaats voor relationele en
emotionele benadering
- Periode van enorme discussie, ook over politieke filosofie o.a.
Hobbes, Locke, Montesquieu, Voltaire, Rousseau
Nieuwe ideologieën:
- Thomas Hobbes:
‘Absolute monarchie’, rationele grondslag voor macht (ipv ‘Gods wil)
Leer van het sociale contract: onderdanen staan deel van hun macht vrijwillig
af aan de koning
Macht en staatsinrichting wordt vanaf nu beschouwd als een menselijke
creatie en niet langer als iets religieus geïnspireerd/bepaald
- John Locke (1632 – 1704):
Alle mensen hebben van nature recht op leven, vrijheid en eigendom
→ Moeten beschermd worden door staatsmacht die het algemeen belang dient
Macht van de vorst is niet onvoorwaardelijk
→ Vorst kan worden afgezet wanneer hij tekort schiet
VB: Engelse kolonies in Noord-Amerika en Franse Revolutie
Franse Verlichtingsfilosofen (belangrijk bij de popularisering van de verlichte ideeën)
- Montesquieu (1689 – 1755):
Boek: De l’esprit des lois (1748)
→ Stelt het ideaal van een gematigde monarchie voorop
De scheiding der machten: uitvoerende, wetgevende en rechterlijke macht
ideaal van gematigde monarchie geïnspireerd op de maatschappelijke
geledingen in Engeland
- Voltaire (1694 – 1778): verlicht absolutisme, juridische gelijkheid:
Verdedigt verlicht absolutisme
Pleit voor gelijkheid van alle onderdanen tov vorst + voor vrijheid van denken
maar alleenheerser blijft noodzakelijk om welzijn te garanderen en te
beschermen tegen machtsmisbruik
Rechtsgelijkheid
- J.J.Rousseau (1712 – 1778):
Radicaler
Boek: le contract social (1761)
→ Verdedigt volkssoevereiniteit, stelt republiek voor als ideale regeringsvorm
Pleit voor economisch gelijkheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jennysnels8. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
49160 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now