Summary
Samenvatting hoofdstuk 13 biologie 5vwo
- Course
- Level
Samenvatting hoofdstuk 13 biologie 5vwo
[Show more]
Seller
Follow
Tamara10
Reviews received
Content preview
Samenvatting biologie hoofdstuk 13De hersenen vormen een erg belangrijk deel van het zenuwstelsel. Het zenuwstelsel
bestaat uit twee delen: een centraal en een perifeer deel. Het centrale zenuwstelsel
(CZS) bestaat uit de neuronen (zenuwcellen) van de hersenen en die van het
ruggenmerg met hun ondersteunende cellen. Het perifere zenuwstelsel bestaat uit
zenuwen, bundel uitlopers van neuronen die zintuigen verbinden met het CZS en het
CZS met spieren en klieren. De hersenen en het ruggenmerg hebben beide een licht
en een donker gedeelte. De donkere kleur komt van de grijze stof afkomstig van de
cellichamen van de miljarden neuronen. De lichte kleur van de witte stof komt van
myeline, een witgele vetachtige stof. De cellichamen liggen aan de buitenzijde en de
uitlopers met myeline aan de binnenzijde in de hersenen. In het ruggenmerg is dit
andersom. Het ruggenmerg ligt beschermd in het wervelkanaal en is omgeven door
drie ruggenmergsvliezen. De hersenen liggen beschermd in de scheden en zijn
omgeven door drie hersenvliezen. Tussen de twee binnenste hersenvliezen stroomt
hersenvloeistof, wat extra bescherming geeft tegen schokken en een afvoerroute is
voor afvalstoffen. Er is een bloed-hersenbarrière om de hersenen ondere andere te
beschermen tegen ongewenste stoffen, die selectief stoffen doorlaat via actief
transport. De ruimtes tussen de endotheelcellen van de haarvaten zijn erg klein door
verbindingen, tight junctions. Astrocyten, zogeheten gliacellen, steuncellen met veel
uitlopers die een vrijwel gesloten kring rondom de haarvaten vormen, spelen een
belangrijke rol bij de uitwisseling van stoffen tussen het bloed en het hersenvocht. De
grote hersenen nemen het grootste deel in van hersenmassa. De grote hersenen
bestaan uit twee helften, die met elkaar verbonden zijn via de hersenbalk. Grote
aantallen neuronen uit allerlei delen van de hersenen geven hun informatie aan
elkaar door. Dat gebeurt in het grijze deel, de hersenschors. Alle informatie uit de
omgeving gaat via zintuigen, zenuwen, ruggenmerg en hersenstam naar de grote
hersenen die de informatie verwerken. De grote hersenen zorgen ook voor onder
andere logisch redeneren, je wil, het bewustzijn, de geheugenfuncties en de emoties.
De informatie die je hoort gaat vanuit je gehoor in de vorm van impulsen via
hersenneuronen naar de sensorische centra in de schors die bij het zintuig horen. In
het primaire gehoorcentrum komen de impulsen vanuit je gehoor binnen en vindt
bewustwording plaats, je hoort geluid. Door het geluid te koppelen aan
geheugeninformatie in het secundaire gehoorcentrum, kun je het geluid
interpreteren. Elk type zintuig heeft een eigen primair en secundair gebied in de
schors van de linker- en de rechterhersenhelft. Hoe omvangrijker en complexer de
informatiestromen zijn, des te groter de sensorische centra. De hersenschors bevat
sensorische en motorische schors. Primaire sensorische schors ontvangen
informatie uit zintuigen. De primaire motorische schors, kleine gebieden met
neuronen, sturen allemaal een eigen groep spieren aan. Een groot deel van de
primaire schors wordt zorgt ervoor dat lichaamsdelen nauwkeurige beweringen (tong
spreekt en hand) kunnen uitvoeren. De primaire motorische schors is verbonden met
gebieden in de secundaire motorische schors. De secundaire sensorische schors
interpreteert, vergelijkt en slaat informatie op die vanuit zintuigen binnenkomt. Door
de motorprogramma’s uit de secundaire motorische schors kun je bewegingen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Tamara10. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now