Class notes
Taal - diagnostiek
- Course
- Institution
Samenvatting van lesnotities en cursus
[Show more]
Seller
Followjoliendyckmans
Reviews received
Content preview
1. Taalontwikkelingstoornissen: indeling en definities1.1 Wat is een taalontwikkelingsstoornis?
Video – Hidde & Dries
- Kind maakt van snoepje foepje, kan bepaalde woorden niet juist uitspreken.
- De mama maakt zich zorgen over de taalontwikkeling van het kind.
- Het kind geeft de indruk dat hij jonger is dan dat hij eigenlijk is.
- Het is geen fysieke beperking, waardoor het vaak onopgemerkt blijft.
→ Verwerving van mondelinge taal is opvallend trager en moeizamer
Definitie van ASHA (American Speech-Language-Hearing Association)
- Significant (betekenisvol, ernstig) tekort in de ontwikkeling (wat is al voorbij) en gebruik (hoe is het op dit
moment) van taal in al zijn modaliteiten
- Problemen met taalbegrip en/of taalproductie in de verschillende taaldomeinen (morfologie, semantiek,
syntaxis, pragmatiek)
Als taalbegrip gestoord is, zal de taalproductie ook vaak fout lopen
- Mogelijk voor het leven (bij een verstoorde ontwikkeling)
- Symptomen kunnen veranderen doorheen de tijd (kan van taaldomein veranderen)
Significant tekort = het niet tijdig behalen van de taalmijlpaal op een bepaalde leeftijd.
Overzicht van de Gereviseerde Minimum Spreeknormen (2007)
Leeftijd Minimum spreeknorm
0-12 maanden Het kind ontwikkelt (non-)verbale taalvoorwaarden:
• Huilen, lachen en kraaien;
• Oogcontact;
• Spelen met de lippen, de tong en het verhemelte;
• Spelen met de stem;
• Luisteren naar de stem van een ander en kijken naar het mondbeeld;
• Brabbelen in een steeds gevarieerder patroon;
• Imiteren;
• Beurtnemen.
12-18 maanden Het kind begrijpt opdrachten met twee woorden.
Het kind kan één of meer lichaamsdelen aanwijzen.
Het kind kan veel en gevarieerd brabbelen met af en toe een herkenbaar woord.
18-24 maanden Het kind gebruikt 5 tot 10 woorden.
2-2;6 jaar Het kind begrijpt zinnen met drie woorden.
Het kind gebruikt tweewoorduitingen waarbij de woordopbouw nog onvolledig is.
2;6-3 jaar Het kind gebruikt driewoorduitingen waarbij de woordopbouw nog onvolledig is.
3-3;6 jaar Het kind gebruikt drie- tot vijfwoorduitingen.
Ongeveer de helft van wat het kind zegt, is verstaanbaar.
3;6-4 jaar Het kind vertelt spontaan wel eens een verhaal.
50-70% van wat het kind zegt, is verstaanbaar.
, 4-5;6 jaar Het kind kan een verhaal navertellen aan de hand van plaatjes.
Het kind gebruikt enkelvoudige zinnen waarbij nog problemen met meervoudsvormen en
vervoegen mogen bestaan.
75-90% van wat het kind zegt, is verstaanbaar.
> 5;6 jaar Het kind gebruikt goed gevormde, ook samengestelde zinnen.
Het kind is goed verstaanbaar.
Het taalgebruik is concreet.
*examen: is er een significant tekort?
1.2 Prevalentie van taalontwikkelingsstoornissen
Geeft aan hoeveel kinderen met een taalontwikkelingsstoornis er zijn op een bepaald moment.
Prevalentiecijfer varieert in de literatuur afhankelijk van de gebruikte definitie en methodologie (bv. leeftijd,
testinstrumenten en criteria…)
- 5-10% van de schoolgaande kinderen heeft een taalontwikkelingsstoornis
- 7% heeft dyslexie
- Taalontwikkelingsstoornis en dyslexie komt even vaak voor
1.3 Indeling van taalontwikkelingsstoornis
Primaire taalontwikkelingsstoornis = staat op zichzelf: geen duidelijke verklaring voor de taalachterstand, is niet te
verklaren vanuit problemen in een ander ontwikkelingsdomein.
Secundaire taalontwikkelingsstoornis = gevolg van een of meerdere problemen in een ander ontwikkelingsdomein.
Bv. Een kind met een verstandelijke beperking heeft vaak ook een taalontwikkelingsstoornis OF gehoorstoornis
1.3.1 Primaire taalontwikkelingsstoornissen = TOS
2 aspecten die in alle definities terugkomen:
1. Er is een achterstand in de taalverwerving
2. Er is geen duidelijke verklaring voor deze achterstand
- Diagnose op basis van uitsluitingscriteria
→ aantonen dat er geen tekort is in de andere ontwikkelingsdomeinen en dus de achterstand hier niet het
gevolg van is
- Comorbiditeit mogelijk (= twee stoornissen die op dezelfde moment voorkomen)
Terminologie
- Internationaal: Developmental Language Disorder (DLD)
- Nationaal: Taaltontwikkelingsstoornis (TOS) (= primaire taalontwikkelingstoornis)
Prevalentie
- 7%
- 3 keer vaker voor bij jongens dan bij meisjes
,1.3.1.1 Vertraagde taalontwikkeling (VTO)
- 1/2 van de kinderen heeft een probleem van voorbijgaande aard
- Achterstand in de taalontwikkeling waarbij het niveau overeenkomt met het niveau van een jonger kind
- Harmonisch profiel, gelijkmatige uitval (= alle taaldomeinen hebben een gelijke vertraging)
- Meer tijd nodig dan leeftijdsgenoten om hetzelfde taalniveau te bereiken
- Taalontwikkeling later op gang en trager
- Nood aan logopedische therapie → achterstand inhalen
1.3.1.2 Gestoorde ontwikkeling
- Andere helft heeft een blijvend probleem
- Taalgebruik vertoont kenmerken die niet in een bepaalde fase thuishoren
- Hardnekkig probleem
- Disharmonisch profiel
Volgens Zink en Breuls opgedeeld in twee groepen:
1) Kinderafasie (niet echt een TOS, maar laten dezelfde kenmerken zien; er is een oorzaak)
- Terugval ten gevolge van een hersenletsel
- Taalgebieden in de hersenen beschadigd
- Enorme terugval in taalontwikkeling met kenmerken van TOS bij herstel
- Taal in volle ontwikkeling, raakt verstoord → verworven kinderafasie
- Oorzaken
• Hersentrauma na ernstige val op hoofd of verkeersongeluk (! meest voorkomend)
• Cerebrovasculaire aandoening (CVA) (trombose of bloeding)
• Aangeboren hartafwijking
• Tumoren of infecties (bv. hersenvliesontsteking)
→ enkel als taalgebieden worden aangetast
2) Ontwikkelingsdysfasie (OD)
- Geen duidelijk aantoonbaar hersenletsel
- Zeer hardnekkige, aangeboren taalontwikkelingsstoornis
- Aangepaste behandeling zal de problemen niet volledig wegwerken
- Taalproblemen zijn therapieresistent (= therapie heeft weinig effect)
- Op volwassen leeftijd zullen er nog problemen ondervonden worden
- Heterogene groep met gevarieerde taalprofielen
- Situeren op vlak van taalbegrip en/of taalproductie
- Taalprofielen veranderen doorheen de tijd
- Prevalentie van 3%
, 1.3.2 Secundaire taalontwikkelingsstoornissen
1.3.2.1 Problemen in de sensorische ontwikkeling
= problemen in de ontwikkeling van horen en zien
- Permanent gehoorverlies: 0,1% van de kinderen
- Nood aan hulpmiddelen om beter te horen (bv. hoorapparaat of cochleair implantaat)
- Extra stimulatie bij ontwikkeling spraak en taal
Welke factoren bepalen mee de taalontwikkeling?
- Leeftijd van vaststellen
- Ernst van het gehoorverlies (vooral bilateraal heeft negatieve gevolgen)
- Oorzaak van het gehoorverlies
Geleidingsverlies: geluid komt minder luid binnen en via medische behandeling opgelost
Perceptief verlies: geluid wordt vervormd, zijn erfelijk en soms onderdeel van een syndroom
- Gebruik van gehoorversterkende hulpmiddelen
- Aanwezigheid van medische aandoening
- Communicatieaanbod vanuit de omgeving
Oraal taalgebruik en gebarentaal gecombineerd zorgt voor het meeste effect
Visuele stoornissen: slechtziend of blind
- Met optimaal taalaanbod, zelden taalproblemen
- Bereiken mijlpalen op dezelfde leeftijd als leeftijdsgenoten
- Zelden een impact
- Optimaal taalaanbod is cruciaal
- Vaak kwetsbaar op sociaal-emotioneel en communicatief vlak
- Impact is mogelijk
- Alert op zijn!
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller joliendyckmans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.24. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71498 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now