Summary
Verdieping Materieel Strafrecht, Samenvatting literatuur en arresten bijeenkomst 1
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van alle literatuur en arresten van bijeenkomst 1 van Verdieping Materieel strafrecht
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
mdehv
Content preview
Samenvatting VMS 2022Week 1 Legaliteit en norminterpretatie
Wetsartikelen:
Legaliteitsbeginsel: Art 1 Sr (en 16 Gw)
Diefstal: Art 310 Sr
Verduistering: Art 321 Sr
Diefstal met geweld: Art. 312 Sr
Afpersing: Art. 317 Sr
Oplichting: Art. 326 Sr
Zware mishandeling: Art. 302 sr
Begripsbepaling zware mishandeling: Art 82 Sr
(Virtuele)Kinderporno: Art. 240b Sr
Bedreiging met zware mishandeling: Art. 285
Belediging van groep mensen: Art. 137c lid 1 Sr?
Verschil 1 Sv en 1 Sr (allebei legaliteitsbepaling) -> Sv alleen wetten in boek van Sv. Voor
strafbaarstellingen in de zin van art 1 Sr, kan ook in andere wetten staan, zoals bijv APV’s.
Legaliteitsbeginsel:
1 sr, geen feit strafbaar zonder voorafgegane wettelijke strafbepaling (niet alleen wetten in
formele zin). Zowel strafbaarstelling als strafbedreiging moeten ten tijde van het plegen in
de wet zijn opgenomen. Terugwerkende kracht dus niet geoorloofd.
Achtergrond: rechtstaatgedachte, rechtszekerheid (bescherming tegen willekeur) p. 86
Bovendien schept legaliteitsbeginsel een soort indirecte verplichting voor wetgever om de
wetgeving up to date te houden.
4 subbeginselen van het legaliteitsbeginsel:
- Lex scripta: Strafbaarstelling en strafbedreiging moeten in de wet staan geschreven.
- Lex certa: Duidelijke en precies geformuleerde omschrijvingen.
Voorzienbaarheidsvereiste (bestimmtheitsgebot)
Kan problematisch zijn bij vage normen. Maar vage normen bieden wel flexibiliteit.
Onvermijdelijke vaagheid: je kan niet ALLE mogelijke opties in de wet gaan zetten.
Bijv bij gevaar op de weg art 5 Wvw. Achter de Wvw zijn nog allemaal bepalingen
over regels op de weg, zoals snelheid etc. Dus die normen zijn eigenlijk ergens
anders uitgewerkt, die context moet je meepakken om de begrippen ‘hinder’ en
gevaar uit te werken.
- Lex stricta: Verbod op analogische toepassing (grenzen voor de rechter aan zijn
vrijheid van interpretatie van delictsbestanddelen, sanctienormen etc). Is aan de
wetgever om de grenzen van strafrechtelijke aansprakelijkheid te bepalen, niet aan
de strafrechter. Bij analoge toepassing ga je buiten de bewoording van de wet.
Verschil met extensieve interpretatie: daar blijf je binnen de woorden van de
delictsomschrijving, wel geleidelijke ontwikkeling en voorspelbaarheid in rechtspraak
voor vereist. Bijv. voor technologische ontwikkelingen > ‘moderniserende
interpretatie’.
- Lex praevia: Verbod van terugwerkende kracht (voor zover nadelig voor verdachte),
mbt strafbaarstelling en strafbedreiging. Andere regels over strafrechtelijke
aansprakelijkheid, zoals vervolgbaarheid (bijv. verjaringstermijn) mag wel!! Een reeds
voltooide verjaring moet wel worden geëerbiedigd.
Mbt verruimde interpretatie van delictsomschrijving door jurisprudentie vóór
berechting: toegestane relativering van verbod op terugwerkende kracht, indien
kenbaar en voorspelbaar. (p. 89)
, - Lex mitior: Art. 1 lid 2: terugwerkende kracht ten gunste van verdachte toelaatbaar.
(vanaf p. 131). Kan zolang niet onherroepelijk in de hoofdzaak is beslist (dus evt tot
aan datum van uitspraak van HR).
Beperkt materiële leer: Materieel, want niet alleen wijziging in strafbepaling zelf, maar
ook andere relevante wetswijzigingen. Beperkt, omdat slechts veranderingen relevant
zijn die voortvloeien uit een gewijzigd inzicht van de wetgever omtrent de
strafwaardigheid van voor de wetswijziging begane feiten (!!) Wetgever moet dus niet
alleen denken ‘vanaf nu niet meer strafbaar’, maar echt van mening zijn dat het voor
de wetswijziging al niet meer strafbaar had moeten zijn. Komt zelden nog voor.
Beperkt materiële leer door HR beperkt tot veranderingen die verband houden met
delictsomschrijvingen (bestanddelen) en dus verandering in strafbaarstelling. ->>
Verandering in regels mbt sancties niet volledig materiële leer, dus niet beperkt. Dus
geen toetsing voor gewijzigd inzicht nodig. Verandering van die regels moet door de
rechter direct worden toegepast indien gunstiger, dus letterlijke tekst van art. 1 lid 2
Sr.
Wanneer sprake is van verandering in de wetgeving in de zin van art. 1 lid 2 Sr:
De rechter dient dan eigenlijk los van de precieze tenlastelegging (want die klopt dan
niet meer) aan de hand van de bewijsmiddelen te onderzoeken of de nieuwe
strafbepaling daadwerkelijk is overtreden. Wanneer het gepleegde feit niet tot
strafbaarheid onder de nieuwe strafbepaling leidt dan volgt een ontslag van alle
rechtsvervolging vanwege niet-kwalificeerbaarheid onder de nieuwe strafbepaling. Is
echter ook de nieuwe delictsomschrijving overtreden, dan is de nieuwe wetgeving
voor de strafbaarheid niet gunstiger, zodat de bewezenverklaring gewoon volgens de
oude strafbepaling moet worden gekwalificeerd. Als strafbedreiging gunstiger is
geworden, dan toepassing van die nieuwe regel bij strafbepaling. (p 135)
Beperking door HR van te ruime strafbepalingen:
- Kwalificatie-uitsluitingsgrond (niet kwalificeren bij te ruime strafbepalingen): HR
onderzoekt hoe ruime strafbepalingen de belangen beschermen, wanneer die
belangen niet worden geschaad of minder zware bepaling geschikter is, kan HR
kiezen voor een kwalificatie uitsluitingsgrond. Bijv. bij gewoon schuld witwassen ->
kwalificatie uitsluiting voor het automatisch witwassen (door aanwezig te hebben) uit
eigen misdrijf.
-> aan de DO zou je al kunnen voldoen als je een goed onder je hebt. Bijv fietsendief.
Dan vervul je in 1 klap 2 strafbepalingen, dat ging te ver volgens HR. Daarom zei de
HR dat van witwassen alleen sprake kon zijn als die voorwerpen niet afkomstig zijn
uit eigen misdrijf, handeling moet erop zijn gericht te verbergen en verhullen.
- Inlezen van een stilzwijgend bestanddeel: een strafbepaling zo lezen dat het een
extra, stilzwijgend, bestanddeel bevat. (bij mensenhandel lezen ze bijv. ‘uitbuiting’ in).
- En OM kan bijvoorbeeld beperken door vervolgingsrichtlijnen, zoals bij wiet dat onder
de 5 gram gedoogd wordt.
Formeel omschreven delict = een specifieke handeling is strafbaar gesteld, bijv. diefstal.
Materieel omschreven delict= gevolg wordt strafbaar gesteld, bijv. doodslag.
Dus eerder vragen mbt legaliteit bij een materieel delict, omdat het veel ruimer te
interpreteren is, veel openlijker.
Maar: het hoeft niet per se zo te zijn dat het strafbaar stellen van één specifieke handeling
duidelijker is dan een strafbaar gevolg. Soms heeft die specifieke handeling juist veel
interpretatie nodig, zoals bij diefstal.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mdehv. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.70. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48298 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now