Summary
Samenvatting Sociaal Recht KdG
- Course
- Institution
notities PPT en lessen
[Show more]
Seller
Follow
ternestlauren
Content preview
SOCIAAL RECHTDEEL 1
Hoofdstuk 1: Wat is sociale wetgeving eigenlijk?
Gemeenschappelijke kenmerken:
- Bijzonder doel:
o Bescherming van belangen van de werknemers
o Bevorderen van hun welzijn
- Basisbeginsel: werknemer is zwakste partij
- Beschermingswetten voor tijdens de arbeid (arbeidsrecht) en sociale verzekeringswetten als
arbeid wegvalt (socialezekerheidsrecht)
- Sociale wetgeving omvat dus:
o Arbeidsrecht
o Socialezekerheidsrecht
o Aangevuld met het recht inzake minimumvoorzieningen: niet in deze cursus
Wat is sociale wetgeving eigenlijk?
- Arbeidsrecht: geheel van rechtsregels dat verhoudingen regelt tussen werkgevers en
werknemers.
o individueel
o collectief
- Sociale zekerheid: geheel van sociale voorzieningen,
o om vervangingsinkomen te voorzien voor zij die niet meer kunnen of mogen werken of
o om bij te dragen in bijkomende kosten aan zij die kosten niet zelf kunnen dragen.
Overzicht arbeidsrecht:
- Algemene bepalingen en soorten AO
- Inhoud van de AO
- Uitvoering van de AO
- Schorsing van de AO
- Einde van de AO
- Reglementering van de arbeid
Overzicht sociale zekerheid:
7 “risico’s” 7 takken van sociale zekerheid voor WN:
1. Ziekte, invaliditeit, moederschapsrust
2. Werkloosheid
3. Gezinsbijslagen
4. Pensioenen
, 5. Arbeidsongevallen
6. Beroepsziekten
7. Vakantie
Drie statuten:
1. Werknemers: focus in dit vak + vervolg in practicum sociale en fiscale topics
2. Zelfstandigen: zie practicum ondernemen en practicum sociale en fiscale topics
3. Ambtenaren: zie practicum burger en bestuur
Hoofdstuk 2: Bronnen van sociale wetgeving
Internationaal:
Internationale rechtsbronnen:
o Verdragen, vooral de conventies in de schoot van de IAO (Internationale
Arbeidsorganisatie)
Bv. Conventie C190 in 2019 i.v.m. bestrijding van geweld en pesterijen op het
werk
o Raad van Europa: EVRM en Europees Sociaal Handvest
Bv. Recht op arbeid, recht op geneeskundige bijstand, recht van migrerende
werknemers op sociale bescherming
o Europese Unie: hiërarchie
Verordeningen: rechtstreekse uitwerking in alle lidstaten
Richtlijnen: verplichte omzetting in nationale wetgeving
Beslissingen: rechtstreekse toepassing op welbepaalde bestemmeling(en)
Aanbevelingen en adviezen: binden de lidstaten niet
Nationaal:
Nationale rechtsbronnen:
o Artikel 23 van de Grondwet
o Wetten en decreten
Let op: sociaal recht is voor > 95 % dwingend recht!
o Koninklijke en ministeriële besluiten
o Rechtspraak en rechtsleer
o Individuele en collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO’s)
o Het arbeidsreglement
o Het gebruik
Het arbeidsreglement:
= schriftelijke uiteenzetting van de arbeidsvoorwaarden in de onderneming
- Maakt deel uit van de rechten en plichten van de werkgever en werknemer
De CAO en het belang van de sociale partners:
- Sociale wetgeving komt niet alleen tot stand in het parlement en de regering maar ook en vooral
na sociaal overleg tussen sociale partners
- Wie zijn de sociale partners?
, o Vakbonden (belangen voor de werknemer)
o Werkgeversorganisaties
Wat is een CAO:
- Een akkoord dat gesloten wordt tussen:
o Een of meerdere werknemersorganisaties (bv. ABVV-ACLVB-ACV) en
o Een of meer werkgevers of werkgeversorganisaties (bv. Assuralia-Febelfin)
Art. 5 CAO-wet
Wat staat in een CAO:
- Bevat een akkoord over aspecten van de relatie tussen WG en WN, en de rechten en plichten
van de partijen.
o Loonsvoorwaarden: bv. minimumloon/overloon/maaltijdcheques/eindejaarspremie
o Arbeidsvoorwaarden: bv. rusttijden/refter/restaurant/extra vakantiedagen
CAO’s bestaan op 3 niveaus:
1. Ondernemings-CAO’s op het niveau van de onderneming, in de zogenaamde
ondernemingsraad (afgekort: OR)
o bv. een CAO in koekjesfabriek Delacre
2. Sectorale CAO’s op het niveau van een bedrijfssector in de zgn. paritaire comités (afgekort: PC),
o bv. een CAO in PC nr. 112, dit is het PC voor garagebedrijven
3. Intersectorale CAO’s op nationaal niveau in de zogenaamde Nationale Arbeidsraad (afgekort
NAR)
De bindende kracht van een CAO:
- CAO’s zijn altijd bindend voor:
o WG en WN (organisaties) die de afspraken meeondertekend hebben = toepassing van
art. 1134 BW
o En ook voor hun WN binnen de betrokken onderneming, sector(en) (als in PC) of zelfs
voor heel het land (als in de NAR) = het collectief karakter
- Als CAO bovendien algemeen verbindend verklaard is, geldt dit bovendien
o Voor alle WG en WN in de betrokken sectoren, ook al heeft de eigen WG en WN
(organisatie) niet meeondertekend!
o En mag de individuele AO niet afwijken van deze CAO!
Hiërarchie van de sociale bronnen o.b.v. art. 51 CAO-wet:
- Dwingende bepalingen van de wet (brede zin)
- Algemeen verbindend verklaarde CAO’s
- Niet algemeen verbindend verklaarde CAO’s wanneer wel ondertekend door de eigen WG of
zijn organisatie
- Geschreven individuele arbeidsovereenkomst
- Niet algemeen verbindend verklaarde CAO als niet ondertekend door de WG die echter wel tot
het PC behoort
- Arbeidsreglement
- Aanvullende bepalingen van de wet
- Mondelinge individuele arbeidsovereenkomst
, - Gebruik
Hiërarchie van de sociale bronnen: betekenis
- Een lagere bron kan niet afwijken van een hogere bron
- Tenzij deze afwijking in het voordeel is van de werknemer
o Extra rechten oplevert: bv.
o Verplichtingen vermindert bv.
Hiërarchie van de sociale bronnen: uitgewerkt voorbeeld:
- De dwingende bepalingen van de arbeidswet veranderden in 2001: de gemiddelde arbeidsduur
werd 38 ipv 40 uur per week.
- In het PC van de grootwarenhuizen, is een algemeen verbindend verklaarde CAO gesloten
waarin een arbeidsduur van maximum 38 uur per week werd afgesproken.
- In de Carrefour bestaat er vervolgens een ondernemings-CAO die voorziet in een maximale
arbeidsduur van 37 uur per week.
- Een kassierster heeft in de Carrefour van Schoten een individuele arbeidsovereenkomst waarin
een arbeidsduur van 38 uur per week voorzien wordt.
- Is dit toegelaten? Tip: zie art. 51 CAO-wet!
o Dwingende bepalingen van de wet (brede zin): Voltijdse arbeidsduur = 38 uur
o Algemeen verbindend verklaarde CAO’s: PC Grootwarenhuizen= 38 uur
o Niet algemeen verbindend verklaarde CAO’s wanneer wel ondertekend door de WG of
zijn organisatie: Carrefour: 37 uur
o Geschreven individuele arbeidsovereenkomst AO-kassierster 38 uur
o Niet algemeen verbindend verklaarde CAO wanneer niet ondertekend door de WG die
echter wel tot het ressort van het PC behoort
o Arbeidsreglement
o Aanvullende bepalingen van de wet
o Mondelinge individuele overeenkomst
o Gebruik
Korte oefening:
- Een CAO wordt gesloten in het PC voor de metaalverwerkende nijverheid. Dit gebeurt door de
werkgeversorganisatie Agoria en de drie representatieve vakbonden. De CAO wordt algemeen
verbindend verklaard. Kan de NV Metal, gevestigd in Hoboken, in haar individuele
arbeidsovereenkomst met Dhr. El Moktari, afwijken van deze CAO? Verklaar je antwoord aan de
hand van de wet.
- Er bestaat een wettelijk algemeen rookverbod op de werkvloer. Kan een arbeidsreglement
toelaten dat er op de hele werkvloer wel mag gerookt worden? Motiveer je antwoord. Verklaar
je antwoord aan de hand van de wet.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ternestlauren. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.78. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72841 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now