Samenvatting Kennistoets OWE 6/7 ‘Partners in
Preventie’ - Skillsonline
Hoofdstuk 1: Inhalatiemedicatie – vernevelen
Leerdoelen:
o Kan benoemen wat indicaties zijn voor het toedienen van inhalatiemedicatie.
o Kan benoemen wanneer een luchtwegverwijder en inhalatiecorticosteroïden
geïndiceerd worden.
o Kan de kritieke punten toelichten van het toedienen van inhalatiemedicatie.
o Kan toelichten op welke wijze inhalatiemedicatie door middel van
dosisaerosol toegediend wordt.
o Kan toelichten op welke wijze inhalatiemedicatie door middel van
dosisaerosol met behulp van een voorzetkamer toegediend wordt.
o Kan toelichten op welke wijze inhalatiemedicatie door middel van vernevelen
toegediend wordt.
Via de luchtwegen
Bij inhaleren wordt het geneesmiddel samen met lucht ingeademd. Die
inademing gebeurt via de luchtpijp, waardoor het geneesmiddel in de lagere
luchtwegen (bronchiën) terechtkomt. Inhalatie is meestal gericht op een lokale
werking dus in de longen of in de neusholte. Bij vernevelen wordt
gebruikgemaakt van een vernevelaar, die vloeistof in heel kleine druppeltjes
verdeeld. Hierdoor kan een vloeibaar medicijn, vermengd net NaCl 0,9% als nevel
worden ingeademd. Bij verneveling komt het medicijn goed in de luchtwegen
terecht en is het niet afhankelijk van de medewerking of kracht van de
zorgvrager. Het kan dus ook gebruikt worden bij hevige benauwdheid.
Toedieningsvormen via de luchtwegen
Dosisaerosolen
Bij de inhalatiesprays (aerosolen) bevindt het
geneesmiddel zich in een houder met drijfgas. Als het
ventiel wordt ingedrukt, wordt het geneesmiddel door
het drijfgas naar buiten gedreven. Gebruik van
dosisaerosol is moeilijk, er wordt vaak gebruikgemaakt
van voorzetkamers. Een voorzetkamer is een hulpstuk
dat een tussenruimte vormt tussen de dosisaerosol en
de mond. Een pufje van de dosisaerosol wordt in het
hulpstuk gespoten, waarna de zorgvrager rustig kan
inhaleren. De dosisaerosol met voorzetkamer is vooral bedoeld om het
geneesmiddel gemakkelijker te inhaleren.
Poederinhalatoren
Er zijn poederinhalatoren voor 1 dosis per keer en
poederinhalatoren met meer doses. Bij de poederinhalatoren
voor eenmalig gebruik wordt de stof geïnhaleerd moet worden
via een capsule in het inhalatieapparaatje gebracht. Door via
het mondstuk krachtig te inhaleren, wordt de vaste stof in de
longen verdeeld. Daarnaast zijn er poederinhalatoren voor
meermalig gebruik. Het geneesmiddel zit opgesloten in het
apparaat. Deze toedieningsvormen bevatten soms wel honderd
doses. Bij elke inademing komt er dan 1 dosis vrij.
Inhalatievloeistoffen
Inhalatievloeistoffen worden via vernevelapparatuur toegediend. De arts
kiest voor deze apparaten als de longfunctie zodanig verslechterd is, dat de
, zorgvrager heel slecht diep kan inademen. In de meeste gevallen worden
luchtwegverwijdende stoffen met behulp van een vernevelapparaat
geïnhaleerd. Soms worden ook antibiotica of slijmoplossende stoffen op deze
manier direct in de luchtwegen gebracht. Het geneesmiddel wordt in het
apparaat tot
hele kleine druppels verstoven en deze druppeltjes worden gedurende 5
tot 10 minuten ingeademd. Soms moet het geneesmiddel eerst verdund
worden met NaCl 0,9%.
Uitvoering en technieken
Inhaleren
Inhaleren is een manier om via de mond medicijnen in te ademen. Om dit
mogelijk te maken is het medicijn heel fijn verdeeld. Het voordeel van inhaleren
is, dat het medicijn snel op de plaats is waar de werking nodig is.
Zorg bij kortademigheid of benauwdheid eerst dat de luchtwegen optimaal
geopend zijn, inhaleer daarna met luchtwegbeschermers
(ontstekingsremmers). Volgorde van inhaleren:
1. Kortwerkende luchtwegverwijders: werken 4 tot 6 uur
2. Langwerkende luchtwegverwijders: werken 12 tot 24 uur
3. Ontstekingsremmers
Wacht 1 minuut voor het inhaleren van een volgend medicijn.
Goed inhaleren vergt oefening. Instrueer de zorgvrager en laat hem zo nodig
oefenen.
Inhaleren met dosisaerosol
Schud de dosiseaerosol goed om te voorkomen dat alleen drijfgas wordt
ingeademd.
Vraag de zorgvrager vóór het inhaleren volledig uit te ademen.
De zorgvrager houdt de inhalator tussen de tanden en de lippen. De
zorgvrager mag het mondstuk dus niet alleen tussen de lippen doen, want
dan komt het medicijn tegen de tanden.
Laat de zorgvrager na het inhaleren de adem 5 tot 10 tellen vasthouden,
zodat het medicijn in de longen kan neerslaan en dan rustig uitademen.
Bij gebruik van meerdere inhalaties met dezelfde dosisaerosol: schud de
dosisaerosol en herhaal de handeling.
Laat de zorgvrager de mond en keel spoelen met water bij het gebruik van
corticosteroïden: eerste slokje gorgelen en uitspugen, tweede slokje
doorslikken of zo nodig wat eten of drinken. Dit voorkomt schimmelinfectie
en tandbederf (cariës).
Maak het mondstuk van de dosisaerosol schoon met een droge tissue, nooit
afspoelen.
Inhaleren met dosisaerosol met voorzetkamer
Schud de dosisaerosol goed om te voorkomen dat alleen drijfgas wordt
ingeademd.
De zorgvrager houdt de inhalator tussen de tanden en de lippen. De
zorgvrager mag het mondstuk dus niet alleen tussen de lippen doen, want
dan komt het medicijn tegen de tanden.
Vraag de zorgvrager als het medicijn in de voorzetkamer is 5 keer rustig in-
en uitademen.
Als een zorgvrager dit moeilijk vindt, hanteer de één-terugmethode:
- Adem langzaam en volledig uit.
- Druk de dosisaerosol 1 keer in bij een langzame inademing.
- Adem nog een keer langzaam aar diep in.
- Houd de adem 5 tot 10 seconden vast.
, Bij gebruik van meerdere inhalaties van dezelfde dosisaerosol: wacht een
minuut, schud de dosisaerosol en herhaal de handeling.
Laat de zorgvrager de mond en keel spoelen met water bij het gebruik van
corticosteroïden: eerste slokjes gorgelen en uitspugen, tweede slokje
doorslikken of zo nodig wat eten of drinken.
Maak de voorzetkamer 1 keer per week schoon.
Inhaleren met een poederinhalator
Iedere poederinhalator heeft eigen instructie, bestudeer deze goed.
Tijdens het inhaleren zit of staat de zorgvrager met het hoofd iets
achterover.
De zorgvrager houdt de inhalator tussen de tanden en de lippen. De
zorgvrager mag het mondstuk dus niet alleen tussen de lippen doen, want
dan komt het medicijn tegen de tanden.
Vraag de zorgvrager volledig en met een gelijkmatige diepte teug te
inhaleren. Bij een goede inhalatiekracht trilt de capsule hoorbaar tijdens het
inhaleren.
Laat de zorgvrager na het inhaleren de adem 5 tot 10 tellen vasthouden,
zodat het medicijn in de longen kan neerslaan.
Herhaal de handeling (géén nieuwe capsule), mocht het medicijn nog niet
helemaal zijn ingeademd.
Laat de zorgvrager de mond en keel spoelen met water bij het gebruik van
corticosteroïden: eerste slokjes gorgelen en uitspugen, tweede slokje
doorslikken of zo nodig wat eten of drinken.
Maak het mondstuk van de poederinhalator schoon met een droge tissue,
nooit afspoelen.
Vernevelen
Tijdens vernevelen ademt de zorgvrager een nevel in van vernevelvloeistof.
Vernevelvloeistof bestaat uit vloeibaar medicijn gemengd met oplosvloeistof. Er
kunnen meerdere soorten medicijn gecombineerd worden.
Een vernevelapparaat zorgt dat de vloeistof in heel kleine druppeltjes, nevel,
verdeeld wordt. Het medicijn wordt via een mondstuk of een neus-
mondmasker ingeademd. Vernevelen wordt toegepast als de zorgvrager het
medicijn dat hij nodig heeft niet op de reguliere manier kan innemen door
bijv. ernstige benauwdheid of hoge dosering van het medicijn.
Inhalatievloeistoffen: inhaleren met venevelaar
Ieder vernevelapparaat en iedere vernevelset heeft een eigen instructie,
bestudeer deze goed.
Dien vernevelvloeistof toe op kamertemperatuur.
Het medicijn wordt zo nodig verdund met bij voorkeur NaCl 0,9% (volgens
afspraak).
Gebruik bij voorkeur een mondstuk.
Zorg bij gebruik van een vernevelmasker dat het masker goed aansluit op
het gezicht van de zorgvrager.
Plak op de spuit het medicijn (plus eventueel NaCl 0,9%) een sticker met
‘vernevelen’.
De zorgvrager moet tijdens het vernevelen een zittende houding aannemen.
Laat de zorgvrager het mondstuk tussen de tanden nemen, zorg dat de
lippen om het mondstuk sluiten. Of breng het vernevelmasker aan over de
mond en neus van de zorgvrager, zorg dat het goed aansluit.
Laat de zorgvrager rustig door de mond in- en uitademen volgens de
afgesproken tijd of totdat de vloeistof op is (10 à 15 minuten).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noellekempkens2003. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.27. You're not tied to anything after your purchase.