Summary
Samenvatting historische kritiek
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting Historische kritiek (2022)
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followemmanuelledecaluwe
Content preview
HISTORISCHE KRITIEKProf. De Koster
CURSUS – STUDIEMATREIAAL
Eerste deel:
o Wat bronnen zijn
o Hoe ze bewaard gebleven zijn
o Hoe de kritiek van elke bron apart te maken?
Tweede deel:
o Problemen die opduiken zodra de historicus verschillende bronnen over hetzelfde
feit onderling gaat confronteren
Historsich: wetenschappelijke basisregels voor het kritisch analyseren van bronnen
(vuistregels) om op een systematische beordeling te kunnen maken op basis van
informatiebronnen. (van verschillende aard) waarde van de bron reflecteren +
inhoudelijke manier kritisch analyseren van een medium (vertrouwingsgraad)
wetenschappelijke benadering van een kritische evalutie maken over een bron/betwisten
van bronnen.
Werkelijkheid wordt gedomineerdt door de media: meestal geen bertrouwbare weergave,
meestal gebasseerd op sensatie
1
,INLEIDING:
Wat?
Het is een systematische kritische refelectie bij het verzamelen, evalueren en
verwerken van info/betrouwbaarheid controleren.
Kritisch alyseren:
- Wapen tegen valse informatie/gemanipuleerde/onjuiste berichtgeving/onvolledige
Bv: Rusland (grootmacht) en Oekraine: fake nieuws verspreiden over Oekraine
oorlogpropaganda
PROPAGANDA: aanhangers van een bepaald gedachtengoed voor zich winnen.
Fake news <-> complottheorieën (bv: coronavirus is een oorlogswapen van China)
Alternative facts: lternatieve waarheid zijn politiek gemotiveerde zienswijzen die
niet, of alleen zeer selectief, met de objectieve realiteit te maken hebben.
Selectieve informatie: enkel vanuit één invalshoek informatie bekijken bv: aan de hand
van de manier waarop foto’s worden genomen (technieken van fotografie)-> hoe en wat
je in beeld brengt. Niet bewust met die bedoeling, maar is een selectie van de
werkelijkheid bv: hoe dingen worden vertelt,… subjectieve beleving (woordgebruik,…)
Is niet gemakkelijk om zo dingen zichtbaar/te herkennen: we moeten een specifieke
kennis opdoen over bronnen
CASUS:
Bv: Vlaams belang maakt zich schuldig van allerlei valse berichtgeving. Ze
trokken foto’s van een asielcentrum en een groep vluchtelingen heeft hij voor
die foto van het asielcentrum geplakt. Ze manipuleren dus info. Wat ook veel
voorkomt is selectieve berichtgeving (berichtgeving uit 1 standpunt, zonder de
andere te willen zien, invalshoek is dus belangrijk, maar ook het woord
gebruik).
Bv: complottheorie waar ze zeggen dat Bill Gates corona heeft veroorzaakt.
Bv: onjuiste info: moord op Joe, vanwege een mp3-speler. Hij was
doodgestoken door 2 mannen. De camera kwaliteit was niet goed, maar het
nieuws zei meteen dat het ging om Noord-afrikanen in Molenbeek. Het bleek
niet om Marokkaanse jongeren te gaan, maar om Polen. Dit toont aan dat het
nieuws soms te snel conclusies wil maken en info meteen naar buiten wil
sturen, wat soms leidt tot onjuiste/ onvolledige info.
Bv: Trump had een foto gebruikt van het plein voor het Witte huis van hem en
in de tijd van Obama. Hiermee wou hij aantonen dat er nog nooit zoveel volk
was als bij hem. Maar dit is incorrect. Hij heeft een stuk van de foto afgeknipt
waar er bij Trump niemand staat op een bepaald stuk en bij Obama super veel
2
, mensen. Dit toont aan dat foto’s makkelijk bewerkt kunnen worden.
Bv: foto van ISIS strijders waarbij we een groepje zien op een foto zonder
raketten. Maar om het toch te doen passen bij de titel van het artikel hebben
ze raketten gefotoshopt in de rugzak van het groepje vluchtelingen. Dit toont
opnieuw aan dat foto’s makkelijk te bewerken zijn. En ook dat een kleine
ingreep de totale interpretatie kan doen veranderen.
Bv: selectieve berichtgeving: invalshoek van de fotograaf is zeer belangrijk. Er
waren in Brussel na de aanslagen militairen enz. uit voorzorg. Je kan dit
fotograferen op 2manieren. Ofwel ga je van beneden naar boven trekken van
een militaire tank waardoor hij heel groot lijkt, of het leger trekken zodat het
lijkt dat ze er met super veel zijn. Ofwel ga je de winkelstraat trekken, de
kerstboom die toen ook op de markt stond. Je kan dus doen een selectieve
berichtgeving waarbij je doet lijken alsof Brussel vol met militairen stond
zonder volk op staart.
Bv: selectieve berichtgeving: woordgebruik is belangrijk. Door het woord anti-
vaxers doe je alsof het complotdenkers zijn, die er niet helemaal bij hun zinnen
zijn.
Systematische kritiek: stapsgewijze kritiek, waar je kritisch moet zijn. Beter
zouden we zeggen systematische twijfel.
Eind 19e E is geschiedswetenschap is een uitgebouwde dicipline (crimi en psycho etc zijn
nog aan het opkomen). Historici worden geconfronteerd met het probleem dat ze niet
kunnen observeren, je kan het verleden niet terughalen want het is voorbij. MAAR HOE
KUNNEN WE DIT WEL DOEN?
Verleden terug halen door bronnen (sporen)
Het gaat over puzzelstukjes
Selectie uit de werkelijkheid
Waarom centrale kwestie voor historici
- Kritisch analyseren van de inhoud van de bronnen kenmerken van de bron (wie,
wat, waar,…?)
- Systematische kritiek: begargumenteerde kritiek, stapsgewijs -> systematische
betwisting
Ontwikkeling van sociologie en psychologie (einde 19de eeuw), dan is de studie van de
historische kritiek al een opgebouwde discipline (beoefen van de studie van het verleden)
Historischi kunnen hun data niet gaan analyseren verleden is voorbij, kan niet meer
worden teruggehaaldt -> enkel bronnen/fragmenten/restanten over het verleden (alle
sporen bv: vazen, schilderijen, dagboek, foto’s,..)
NOOIT de totale werkelijkheid kennen, juist puzzelstukken
3
, Daarom goed vergelijken <-> beordelen over het verleden afhankelijk van
bronnen
Geschiedschrijving: conclusies trekken uit het verleden aan de hand van beschikbare
bronnen = een selectie uit de werkelijkheid van het verleden (constructie)
Nooit een objectieve werkelijkheid, eigen interpreratie van hun wetenschappelijk
onderzoek (kernprobleem)
“Er is geen geschiedenis, er zijn
geschiedenissen”
nooit 1 versie van het verleden
geschiedenis is een verhaal met een
perspectief/ geschiedenis is en en, niet of
of
Stappen/keten
1. De bron (bvb. ooggetuige) geeft reeds
intepretatie van feiten
2. De onderzoeker evalueert & interpreteert deze bron opnieuw (ordenen)
3. De onderzoeker bouwt een bredere interpretatie tot rapport (studie, paper,
rapport,…)
Taal/tekst: keuzes
In hoevvere dat rapport in overeenstemming is met de werkelijkheid: zal nooit een
weerspiegeling zijn (selecteren, ordenen, keuzes maken)
Alles is afhankelijk van welke bronnen je raadpleegt = zal een andere conclusie
opleveren
Bij het schrijven van een verhaal maak je keuzes, welke causale verbanden ga je
maken, …
Er is een hele keten voor dat een onderzoeker een rapportering heeft. Je zoekt een
bepaalde bron waar je data kan uithalen omdat te gaan onderzoeken. Dan ga je die
date gaan ordenen en je afvragen hoe je dit moet moet interpreteren. En dan ga je
daar een rapport/verslag over schrijven, waar er terug keuzes gemaakt worden. Na al
deze stappen moeten we kijken in welke mate het rapport overeenkomt met de
werkelijkheid. Het vraagteken staat dus voor selectie, want het is nooit 1 visie over de
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmanuelledecaluwe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.64. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now