Summary
Samenvatting Relaties, Intimiteit En Seksualiteit
- Course
- Institution
Samenvatting relaties, intimiteit en seksualiteit
[Show more]
Seller
Followlenagerardts
Content preview
Relaties, intimiteit en seksualiteitIntroductie
Belangrijke concepten
Relaties
Identiteit leggen we bij onze partner en bij ons werk.
Verlies sociaal kapitaal door verdwijnen van impact kerk en
hiërarchische structuur -> verbonden, maar op andere manier:
We verwachten heel veel van onze partners. We leven heel intens met
hen samen -> ik wil dat jij me helpt de beste versie van mezelf te
zijn. We verwachten van onze partner dat die ons helpt om onze
identiteit, zin van het leven en onze invullen mee waar te
We verwachten nu van onze partner wat vroeger door een hele
gemeenschap werd aangeboden.
We kunnen al die noden niet bij één partner leggen. Legt veel
gewicht op schouders van partner.
Intimiteit
Gevoel of ervaring van diepe verbondenheid
Lichamelijk, emotioneel, spiritueel
Het is een beleving, subjectief
Niet gekoppeld aan bepaald gedrag
o Bv niet perse handen geven
Afhankelijk van context (situatie, tijd, ruimte)
o Je kan intimiteit ook aanvoelen tav vrienden, ouders,
kinderen
o Niet per seksuele connotatie
Seksualiteit
Seksualiteitsbeleving
Emotionele betekenis
Psychologie Gedrag
o Relatie o Vrijen
o Intimiteit o Geslachtsgemeenschap
o Liefde o Masturbatie
o Vertrouwen o Experimenteren
o Binding o Hulpmiddelen
o Macht
o Schaamte
1
, Seksueel functioneren
Bloedbanen, zenuwbanen, hormonen
Biologie: Cultuur
o Lichamelijk o Religie
o Geslacht Normen opgelegd
o Voortplanting uit bepaalde
o Anticonceptie cultuur
In contact met
andere cultuur dan
wordt dat
opmerkelijk
o Opvoeding
o Wetten
Wat is
grensoverschrijden
d, wat mag
o Recht
o Media
Wat beschouwen we
als normaal, niet
normaal
Typische beeld, we
zien amper seks
bij pers met
beperking of
ouderen -> dan
vinden we dat raar
Kunnen los staan van elkaar:
Iemand kan fysiek gezond zijn. De vraag is of intact functioneren
ook altijd een fijne beleving oplevert?
Mensen met medische aandoening (bv erectie niet mogelijk) dan mogen
we er niet van uitgaan dat beleving beperkter is. ook mensen met
medische aandoening geven ook aan dat ze nog kunnen genieten van
seks.
Geschiedenis van seksuologie
Jonge wetenschap (net voor de oorlog gestart; 1906) vnml bij
europese artsen en psychiaters. Na de oorlog overgenomen door
Amerikaanse onderzoekers.
2
,Dr Alfred Kinsey
Zoöloog, VS
Focus op gedrag: the kinsey reports (1947)
Sociaal-seksuologisch onderzoek naar seksuele
gedrag van man en vrouw
o Interviews afgenomen
Vertekeningen: Heeft enkel blanke
mensen overgehouden om conclusies
over te trekken
MAAR resultaten waren baanbrekend
Feitelijke gedrag stelt niet overeen met
heersende normen van die tijd
Opmerkelijk: veel respondenten waren niet
exclusief hetereoseksueel
Buitenechtelijke contacten, men betaalde voor
seks, mensen in levensloop hadden
lesbische/homoseksueel contacten, 50% min 1x
seks met een dier,…
Heeft op basis van resultaten 2 boeken geschreven
(“sexual behavior in the human male/female”)
Film: Kinsey (2004)
o Kinsey (2004) - Trailer - Bing video
Kinseyinstitute
o Doen nog altijd aan seksonderzoek
o https://kinseyinstitute.org
Kinseyschaal
= 7-puntsschaal bij seksuele oriëntatie
= Heteroseksueel-homoseksuele beoordelingsschaal
Schaal, lopend van 0 (exclusief hetereoseksueel) via 3 (gelijke
attractie voor zelfde en andere sekse) naar 6 (exclusief
homoseksueel)
3
, Wordt gebruikt om seksuele geaardheid van een persoon te
beschrijven obv iemands ervaring of reactie op een bepaald
moment.
= Schaal die dynamisch is en afhankelijk van context
Masters & Johnson
Focus op seksueel functioneren en beleving: de seksuele
responscyclus (1966)
Mensen in een labo uitgenodigd. In labo -> electrode op
mensen hun lichaam gekleefd (hartslag, bloeddruk,
zweet,…) -> mensen seks laten hebben (mensen die geen
partner hadden, kregen surrogate partner)
Resultaten: vrouw en man hebben verschillen in
lichamelijk reactie
Opgedeeld in verschillende fase
o 1: opwinding neemt toe
o 2: plateaufase -> opwinding stabiel
o 3: orgasme
o 4: ontspannings- en herstelfase
Vrouw: vrouwelijke orgasme kan
verschillende vormen aannemen, kan na
elkaar plaatsvinden
Man: seksuele respons verloopt gelijk
(elke keer opnieuw). Een tweede orgasme
kan een man ervaren, maar is zeldzaam
Helen Kaplan
Bestudeert ook de seksuele respons, maar vanuit
psychologisch perspectief.
Fase ervoor geplakt: het begint niet bij opwinding,
maar eerst is er nog verlangen/zin krijgen in seks.
Ellen Laan
Psycholoog/seksuoloog
4
,Onderzoek vrouwelijk seksueel functioneren.
Onderzoek: Vrouwen kregen vreselijke beelden te zien (bv.:
verkrachtingen) -> zij moesten een tampon indoen die vochtigheid van
vagina kan meten
Resultaten: vagina wordt wel vochtig (ter overlevingsreactie), maar
zij voelden dat niet. Mentale staat van opwinding was heel anders
dan lichamelijk reageren. Doorbloeding van vaginawand is een
lichamelijke reactie op doodsangst (niet hetzelfde als instemming).
Na bekendmaking resultaten heeft men dat meegenomen in juridische
beoordeling van verkrachtingszaken.
5
,PLISSIT-model
= Bespreekbaar maken van seks
Wat als een kind, jongere, volwassene of oudere iets vertelt over
seks?
Voor zorgverleners is dit een goed model om stappen in de
begeleiding te bepalen.
Permission de vraag mag er zijn, er kan over
gesproken
worden
Limited Information informatie/voorlichting geven over
oorzaken
en gevolgen
Specific Suggestions concrete adviezen geven voor aanpassing
of
verandering
Intensive Therapy intensieve therapie (bv rouwbegeleiding
of
seksuoloog)
een zorgverlener hoeft niet alle stappen zelf te doorlopen, maar kan
ook ergens in het stappenplan doorverwijzen naar seksuoloog of
psycholoog.
Ook niet alle cliënten hebben behoefte aan het doorlopen van alle
stappen of willen een verwijzing. Soms is permission of informatie
genoeg.
Advies mogelijkheden:
KLACHT ADVIES
Verminderd seksueel Adviezen over tijdstip (ochtend ipv
verlangen avond)
Gaan vrijen geeft zin
Vrijen na natuurlijke momenten van
lichamelijk contact (bv samen
douchen, uitslapen)
Erectieklachten Stimulatie verbeteren (meer tijd
nemen, steviger)
PDE5-remmers
Vacuümpomp
Pijn bij coïtus Glijmiddeld op waterbasis
Bekkenbodemrelaxatie
Opwinding verbeteren dmv betere
stimulatie
Onmogelijkheid coïtus Alternatieven: orale of manuele
stimulatie, penis tss de benen ipv in
vagina, houdingsadviezen (standjes)
Orgasmeproblemen Gebruik vibrator, fantasie, orale en
manuele stimulatie
6
,Moeite aangaan intimiteit Koppelen aan natuurlijke momenten
zoals uitslapen, samen douchten
7
,Relaties
Link tussen relaties en seksualiteit
Relatietevredenheid bepaalt seksuele tevredenheid en andersom.
Vrouw wil meestal eerst werken rond relatietevredenheid en dat helpt
om dan op seksueel vlak te werken aan relatie.
Meestal kiest de man andersom.
Verklaring wisselwerking, theoretische kaders:
Evolutionair perspectief: seks als strategie
o Man wil genen doorgeven aan volgende generatie
o Een nest creëren van stabiele ouders die zorgen voor
kwetsbaar kind
o Een kind na 4 jaar is die kwetsbaarheid er wat af, dus
dan hoeven de ouders niet samen voor dat nest te zorgen
o Is mens bestemd om hele leven bij elkaar te blijven?
Wss niet: man wil zolang en zoveel mogelijk genen
verspreiden
Liefst bij nieuwe en gezonde partners
Voorgeprogrammeerd voor seriële monogamie?
Loyaal aan 1 partner, kindje maken en dan uit
elkaar gaan, daarna loyaal aan de volgende
partner, enz.
Verklaring voor ontrouw
o Kritiek
Statisch en rigide beeld van relatie en seks
Geen variatie binnen een persoon?
Geen aandacht voor wisselwerking tss partners
Sociaal perspectief: seks als sociale uitwisseling
o Sociale uitwisselingsperspectief
Specifieke dynamiek van kosten en baten
Tevredenheid = baten/beloningen > kosten
Maw economisch perspectief (heb ik er iets bij te
winnen?)
Als seks meer kosten met zich meebrengt (trekt op
niks, ik heb er niks aan) dan weegt dat door. Hangt
af van hoe belangrijk mensen seks ervaren.
o Investeringsmodel bouwt hierop verder
Invloedrijk aspect in dynamiek = relationele
betrokkenheid
hoe groter de betrokkenheid, hoe groter de
tevredenheid, hoe meer bescherming tegen ontrouw
als seks minder goed is, maar partner is ontzettend
betrokken dan kan dat tegengewicht bieden.
8
,9
, Hechtingsperspectief: seks als vorm van hechtingsgedrag
o Motivatie seks:
Seks ondersteunt hechting en andersom.
Als je je gehecht voelt tav je partner, dan helpt
dat om seks te willen
o Kritiek:
Men kan ook seks hebben zonder affectie
Men kan affectieve band hebben zonder seksueel
verlangen
Aseksuele liefde kan ontwikkelen tot seksueel
verlangen
De rol van hormonen in relationeel gedrag
o Biologisch verklaringsmechanisme
Schommeling van hormonen (bv menstruatie) kan zorgen
voor bepaald gedrag (bv kunnen dan meer zin voelen)
Afhankelijk van context en omstandigheden
Oxytocine ‘knuffel- of liefdeshormoon’ = emotionele
versterker (zowel positief als negatief)
Als je u niet goed voelt in relatie en je hebt
weerstand tav partner -> als je dan seks hebt
dan wordt dat versterkt en dan voel je u daar
helemaal niet goed bij. Kan voor gevoelens van
afkeer zorgen.
Relatievorming: ontstaan (partner)relaties
In het westen: verliefdheid, (fysieke) aantrekking
Wat is overwegend aantrekkelijk?
Het nieuwe, het andere, het verschillende!
Moeilijkheden situeren zich juist daarin
Bv iemand die alles wil ontdekken, afspreken met vrienden – en
de andere wil thuis zitten -> dat is wel wat ze oorspronkelijk
aantrekkelijk vinden, na een tijd zorgt dit voor botsingen.
Uitdaging omdat interessant te blijven vinden.
Als we volledig hetzelfde zouden worden dan zijn dat koppels
die te veel broer en zus gaan worden. Het verschil is een
kracht in een relatie.
Vorige eeuw: economische aangelegenheid, verbintenis culturele
verschillen
10
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lenagerardts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.92. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now