Uitgebreide samenvatting van het vak Inleiding Psychologie gegeven door Lieven Jonckheere in de eerste bachelor HW aan de UGent. Deze samenvatting bevat zowel de leerstof uit de cursus als de leerstof uit het boek dat gekend moest zijn. Hierbij is ook een verschillend lettertype gebruikt voor de ...
INLEIDING PSYCHOLOGIE
1. Wat is psychologie
1.1 Zelfdefiniëring van de psychologie, toekomst van de psychologie
● Psychologie definieert zichzelf graag als een nieuwe ‘exacte wetenschap’
Wetenschap van het gedrag
o Begint met objectieve observatie van het gedrag
o Dan oorzaken zoeken van dat gedrag
▪ Externe factoren
◊ Sociale factoren
▪ Interne factoren
◊ Biologische processen = hersenen werking
◊ Psychische processen = gedachten en emoties
● Ambivalente houding tegenover psychologie als exacte wetenschap
o Postief beeld
▪ Hoge verwachtingen
◊ ‘Nieuwe wetenschap’, zal problemen oplossen die geen enkele
andere wetenschap kan
◊ Psychologisering in maatschappij, psychologie is te pas en te onpas
betrokken
o Negatief beeld
▪ Platvoers
◊ ‘dat zou mijn oma ook kunnen gezegd hebben’
▪ Zichzelf tegenspreken
◊ Verschillende psychologen spreken soms elkaar tegen door
verschillende ideeën, opvattingen, theoriën …
▪ Gevaarlijk
◊ ‘mindgames’, manipulatie, mag alleen gebruikt worden door
universitaire psychologen
● Is psychologie nu wetenschap of niet?
o Vraag naar wetenschappelijkheid (epistemologische1 vraag)
o Verschillende definities en logica’s in de wetenschap
▪ Vandaag echter: prestige van de exacte, harde wetenschap ‘De
Wetenschap’
▪ Als het geen wetenschap is, gelooft niemand erin.
● Psychologie is dus geen wetenschap
1
Epistemologie stelt de vraag als x een wetenschap is en hoe die in elkaar zit
1
SAMENVATTINGINLEIDING PSYCHOLOGIE
, o Etymologie van psychologie
▪ Logica van de psyche (=ziel)
o Psychologie maakt dit niet waar
▪ Weet niet wat de ziel is
▪ En weet niet de logica van de ‘interne processen’ van de ziel niet
2
SAMENVATTINGINLEIDING PSYCHOLOGIE
, o Daarom verschuift psychologie aandacht naar ‘buiten’
▪ Fixeert op ‘objectief’ observeerbaar gedrag
◊ Zoals bij dieren
◊ Probleem bij mensen: een persoon gedraagt zich anders als die
weet dat hij/zij geobserveerd wordt ideale: bespieden
▪ Verklaart dus gedrag vanuit externe factoren
◊ Onduidelijkheden
∆ Veronderstelde biologische basis = hersenen
∆ Psychische of interne processen
▪ = blinde toepassing van natuurwetenschappelijke methoden
◊ Harde wetenschappers (o.a. geneeskunde) vinden de psychologie
als ‘gedragswetenschap’ dan ook maar prentieuze
pseudowetenschap
◊ Imitatie om serieus genomen te worden
● Psychoanalyse is ook geen wetenschap (en wilt dit ook niet zijn)
o Is als enige vorm van psychologie nog bezig met de ziel, interne processen.
o Psychoanalyse is ook geen wetenschap
▪ Interne processen zijn onbewust
◊ Niet direct observeerbaar
◊ Niet direct aan de hersenen te linken
▪ Geen wetenschappelijk weten over onbewuste processen
◊ Psychoanalyse gebruikt onwetenschappelijke methoden (niet
observatie)
∆ Interactie met mensen die in therapie zijn
∆ Beluisteren van het spreken, en dat interpreteren.
Waardoor iets ‘nieuws’ kan verschijnen
● Psychoanalyse <-> psychologie
o Psychoanalyse krijgt alsmaar meer kritiek van universitaire psychologie
▪ Op theorie van de psychoanalyse
◊ Niet wetenschappelijk
∆ Niet falsifieerbaar met experimenten
∆ Theorie gaat niet vooruit
▪ Op psychoanalyse als therapie
◊ Is misschien wel effectief, maar niet efficiënt
◊ Psychoanalytische therapie is economisch onverantwoord
3
SAMENVATTINGINLEIDING PSYCHOLOGIE
, 1.2 Mythische beginjaren van de psychologie, verleden van de psychologie
● Bewustzijn (centraal probleem voor psychologie om gedragswetenschap te worden)
o 1ste definitie van bewustzijn
▪ Besef dat iets bestaat
◊ Moeten het kunnen waarnemen
◊ Moet een waarnemingsdrempel overschrijden
▪ Zowel voor binnen als buiten ons
◊ Buiten: bv geluid, beeld
∆ Worden ons ervan bewust als het een bepaalde drempel
overschrijdt
4
SAMENVATTINGINLEIDING PSYCHOLOGIE
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HWFixer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.77. You're not tied to anything after your purchase.
