Systematische natuurkunde / Vwo 5 / deel Basisboek
Samenvatting van Systematische Natuurkunde VWO Hoofdstuk 10 Elektromagnetisme. Ideaal om je mee voor te bereiden op je toets of eindexamen. Ook van hoofdstukken 1 t/m 5, 7 t/m 9 en 11 t/m 13 staan samenvattingen op Stuvia. Ze zijn allemaal los te koop voor €3,99, of allemaal samen als bundel voor...
Hoofdstuk 10 Elektromagnetisme
Paragraaf 10.1 Elektrische velden
Krachtwerking op afstand
Materialen met ongelijknamige ladingen trekken elkaar aan. De ladingen oefenen kracht op elkaar
uit terwijl de materialen elkaar niet aanraken, dit noemen we ook wel influentie. De omgeving waar
een influentie (dus de elektrische kracht Fel) merkbaar is, noem je het elektrisch veld.
Veldlijnen in een elektrisch veld
Een elektrisch veld kan schematisch worden weergegeven met veldlijnen.
Dit zijn denkbeeldige lijnen waarlangs een lading zou kunnen bewegen.
Veldlijnen…
Wijzen van een positieve naar een negatieve lading
Staan loodrecht op geleiders
Snijden elkaar nooit
Raaklijn aan een veldlijn geeft de richting van Fel aan
Dichtheid van de veldlijnen geeft de grootte van Fel aan
Richten zich altijd van een positieve lading af en naar een negatieve
lading toe
Elektrische veldsterkte
De elektrische kracht op een geladen deeltje hangt af van de lading van het
deeltje en van de elektrische veldsterkte.
𝑭𝒆𝒍⃗ = 𝒒 ∙ 𝑬⃗
Fel elektrische kracht in N
q lading van het deeltje in C (zie BINAS tabel 7A bij elementair ladingsquantum e)
E elektrische veldsterkte in N/C
Is de lading van het deeltje positief, dan wijzen de elektrische kracht en de elektrische veldsterkte
dezelfde kant op. Is de lading van het deeltje negatief, dan wijzen de elektrische kracht en de
elektrische veldsterkte de tegengestelde kant op. Aan de binnenkant van een geleider is het
elektrische veld altijd nul.
Wet van Coulomb
Twee ladingen stoten elkaar meer af als ze dichter bij elkaar in de buurt zijn en als de lading groter is.
De grootte van de elektrische kracht die twee ladingen op elkaar uitoefenen, is met de Wet van
Coulomb1 te berekenen:
𝒒∙𝑸
𝑭𝒆𝒍 = 𝒇 ∙
𝒓𝟐
q lading van deeltje 1 in C
Q lading van deeltje 2 in C
f een constante2 in N∙m2/C2
r afstand tussen de deeltjes in m
1. De Wet van Coulomb geldt ook voor geladen bollen. Neem dan voor r de afstand tussen de
middelpunten van de bollen.
, 2. De waarde van f hangt af van het medium waarin de deeltjes
zich bevinden. Voor vacuüm staat de waarde in BINAS tabel
7A. deze waarde geldt ook als er sprake is van lucht.
Eigenschappen van veldlijnen
De eigenschappen van een elektrisch veld zijn te bepalen door een
deeltje met een proeflading in het veld te plaatsen en te kijken
naar de grootte en de richting van de kracht op het deeltje.
Hieronder is P b.v. een positieve proeflading in de buurt van twee
even grote, maar tegengestelde ladingen Q1 en Q2. De proeflading
ondervindt van beide ladingen een elektrische kracht. De
resulterende kracht geeft de richting van het elektrische veld weer.
Deze richting zal gelijk zijn aan de raaklijn aan de veldlijn in P.
Radiaal en homogeen veld
Twee evenwijdige metalen platen die op een
spanningsbron zijn aangesloten, noem je een
condensator. Hiertussen bevindt zich een
homogeen elektrisch veld. De veldlijnen wijzen allemaal dezelfde kant, zijn evenwijdig en hebben
een gelijke onderlinge afstand. De veldsterkte is dus overal even groot en wijst in dezelfde richting.
In het midden van een geladen bol bewegen ladingen tussen het bolletje en de rand van de bol. Het
veld is dus radiaal.
Paragraaf 10.2 Elektrische energie
Potentiële energie en kinetische energie
Tussen twee condensorplaten bevindt zich een homogeen elektrisch veld. In elke plaat zit een
opening. Wanneer een proton de condensator binnen komt, werkt een elektrische kracht op het
proton. De elektrische kracht is in dit geval de resulterende kracht, omdat het proton positief
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LukevdW. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.28. You're not tied to anything after your purchase.
