Summary
Samenvatting Arbeidsrecht
- Course
- Institution
Samenvatting van 44 pagina's voor het vak Arbeidsrecht aan de VIVES (Arbeidsrecht)
[Show more]
Seller
Follow
idsm
Reviews received
Content preview
ArbeidsrechtInleiding
Het individueel arbeidsrecht bevat de rechtsregels die specifiek betrekking hebben op de
arbeidsverhoudingen tussen burgers. Het bepaalt binnen welke contouren de verschillende
soorten arbeidsovereenkomsten gesloten kunnen worden en welke minimale verplichtingen
daaruit voortvloeien voor de werkgever en werknemer zowel wat de uitvoering, de schorsing als
de beëindiging van de overeenkomst betreft.
Het collectief arbeidsrecht legt vast op welke wijze en in welke mate de werknemers als groep
overleg kunnen treden met de werkgever en zelf inspraak kunnen krijgen in de bedrijfsorganisatie.
Arbeidsrecht bevat veel dwingend recht => rechtsregels waarvan men bij overeenkomst niet mag
afwijken.
Het doel van het arbeidsrecht is het beschermen van de werknemer als zwakkere partij binnen de
arbeidsrelatie.
1 Juridische tewerkstellingsvormen
Socialezekerheidsstelsel => juridische tewerkstellingsvormen
Elke vorm heeft daarbij zijn eigen typische kenmerken en volgt zijn eigen logica (sociale statuten)
1.1 Eerste onderscheid: eigen baas of niet?
Het onderscheid tussen het werken als zelfstandige en het werken in dienstverband ligt het
element GEZAG.
De zelfstandige:
Niet onderworpen aan gezag
Een overeenkomst van aanneming (meerdere klanten)
Het burgerlijk en/of ondernemingsrecht
Door wetgever als zelfstandig beschouwd:
o Mensen die winst maken met een nijverheids-, handels- of landbouwbedrijf
o Bestuurders van vennootschappen
o Beoefenaars van vrije beroepen
Dienstverband:
Onderworpen aan de instructies en richtlijnen van die werkgever
Arbeidsrecht
Arbeidsovereenkomst
Sommige beroepen kunnen zowel als zelfstandige als in dienstverband worden uitgeoefend. Het is
ook mogelijk om beide tewerkstellingsvromen te combineren. (= bijberoep)
1.2 Tweede onderscheid: arbeidsovereenkomst of statuut?
In dienst van een privépersoon (= onderneming of natuurlijk persoon)
Bij werknemers wordt een verder onderscheid gemaakt tussen arbeiders, bedienden,
handelsvertegenwoordigers en dienstgeboden.
1
,Het is aan de hand van een arbeidsovereenkomst dus valt het onder het sociaal recht en is het
onderworpen aan de Arbeidsovereenkomstenwet
In dienst van de overheid (=publiek persoon)
Ambtenaar => statutair: dit wil zeggen dat de rechten en verplichtingen van het
overheidspersoneel niet worden vastgelegd in een individuele arbeidsovereenkomst maar wel
bepaald worden door een vooraf bij wet of reglement vastgelegd “rechtspositieregeling” of
“statuut”.
Statutaire ambtenaar: iemand die werkt in een overheidsdienst maar met een
arbeidsovereenkomst.
Een benoeming of aanstelling = een eenzijdige beslissing/rechtshandeling enkel de overheid moet
zijn akkoord geven. De ambtenaar moet dus zijn akkoord NIET geven.
Ambtenaren hebben geen recht op een schadevergoeding wanneer de overheid dit statuut
eenzijdig zou wijzigen omwille van de goede werking van de dienst.
Een vaste benoeming kan immers slecht in uitzonderlijke gevallen door de overheid beëindigd
worden.
Contractueel verband:
Voor welbepaalde taken of reden
Niet verbonden door een statuut
Eenzijdige wijziging daaraan zijn dan niet mogelijk
Leer- of stageovereenkomst: deze overeenkomsten zijn aan specifieke wetgeving onderworpen
omdat hier sprake is van arbeid en gezagsverhouding maar het leren staat centraal.
2 Aan de slag!
2.1 Starten als zelfstandige
Hoe zelfstandige worden:
Inschrijven bij de Kruispunt Bank voor Ondernemingen (KBO)
o Ondernemingsnummer = uniek identificatienummer van 10 cijfers
Genieten van “sociaal statuut van de zelfstandige”
o Inschrijven bij een sociaal verzekeringsfonds
Wie dit niet tijdig doet, wordt automatisch ingeschreven bij de Nationale
Hulpkas voor de Sociale Verzekering der Zelfstandigen (HSVZ)
o Inschrijven bij ziekenfonds
Of de Nationale Hulpkas voor de Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (HZIV)
Als een zelfstandige personeel in dienst heeft moet hij zich aansluiten als werkgever bij de
Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ)
Een sociaal zekerheidsrecht dat enkel bestaat voor zelfstandigen => overbruggingsrecht: dit is een
uitkering voor zelfstandigen die verplicht moesten sluiten door Corona
2
,2.2 Werken bij de overheid
Met de overheid wordt bedoeld:
Federale overheid
Gemeenschappen
Gewesten
Lokale overheden (provincies, gemeenten, OCMW ’s)
Gedecentraliseerde diensten en openbare instellingen die van de overheden afhangen
Hoe ambtenaar worden:
Slagen voor een vergelijkend wervingsexamen
Voldoen aan de gestelde voorwaarden van medische geschiktheid
Met goed gevolg een bepaalde proeftijd of stage volbrengen
De selectie is “vergelijkend”: de geslaagde kandidaten gerangschikt en nadien ook aangeworven
worden volgens hun behaalde resultaten.
Men moet beschikken over juiste diploma’s
Burgerlijke en politieke rechten
Onberispelijke gedrag
Soms Belgische nationaliteit
Wervingsreserve: kandidaten die slaagden voor de vergelijkende selectie kunnen dan tot meestal
twee jaar na de selectieproef een aanstelling als ambtenaar aangeboden krijgen zonder een
nieuwe selectie te moeten ondergaan.
Door het afleggen van een eed aanvaardt de ambtenaar zijn benoeming.
2.3 Werken als werknemer
2.3.1 Op zoek naar werk: inschrijving als werkzoekende
Wie op zoek gaat naar werk schrijft zich best in als werkzoekende bij de Vlaamse Dienst voor
Arbeidsmiddeling en Beroepsopleiding (VDAB).
VDAB:
Arbeidsbemiddeling
Beroepsopleiding
Loopbaanbegeleiding
In Brussel: Actiris Wallonië: Le Forem Duitstalige gemeenschap: ADG
De inschrijving bij de VDAB als werkzoekende is vereist om in aanmerking te komen voor een
beroepsinschakelings- of werkloosheidsuitkering van de RVA. Of om het recht op gezinsbijslag te
behouden. Wie nog geen 25 jaar is en afgestudeerd is moet zich om die reden inschrijven als
werkzoekende.
Beroepsinschakelingsuitkering: voor afgestudeerden die na de beroepsinschakelingstijd (deze tijd
begint pas te lopen na inschrijving) van 12 maanden nog altijd geen werk hebben gevonden.
3
, Werkgevers die gemiddeld 20 werkgevers tewerkstelde in het vorige kalenderjaar is verplicht om
de subregionale tewerkstellingsdienst betrekking in hun onderneming, wanneer ze die vacature
ook in de pers bekendmaken. Dit geldt niet voor erkende uitzendkantoren.
2.3.2 De aanwerving
Sollicitatie en selectieprocedure = “precontractuele” fase
Tijdens deze fase dienen er basisregels gerespecteerd te worden, deze regels staan omschreven in
Cao nr. 38 van 6 december 1983.
De meeste verplichtingen die door cao nr. 38 worden voorzien, zijn gedragsregels die de
werkgever in acht dient te nemen.
De werkgever mag geen fictieve arbeidsplaatsen aanbieden. Wie een vacature bekendmaakt,
dient ook echt op zoek te zijn naar een nieuwe werknemer
Er moet voldoen informatie gegeven worden aan de sollicitant over de openstaande
arbeidsplaatsen
De werkgever moet alle sollicitanten op een gelijke wijze behandelen. Er mag geen onderscheid
gemaakt worden op grond van een aantal beschermde criteria: geboorte, taal, gezondheid,
huiskleur… Behalve wanneer dat wettelijk vereist of toegelaten wordt of voor sommige criteria het
om een “wezenlijk en bepalende beroepsvereiste” gaat.
Verbod op discriminerende behandeling => antidiscriminatiedecreten
Cao nr. 95: de verplichting tot gelijke behandeling geldt gedurende de hele arbeidsrelatie.
Wie slachtoffer wordt van discriminatie kan zich onder meer wenden tot het Interfederaal
Gelijkekansencentrum Unia of tot het Instituut voor de Gelijkheid voor Mannen en Vrouwen.
De werkgever dient tijdens de selectie en sollicitatieprocedure de persoonlijke levenssfeer van de
sollicitant te respecteren = dat vragen over het privéleven van de sollicitant slechts verantwoord
zijn als zij relevant (=relevantiecriterium) zijn wegens de aard of de uitoefeningsvoorwaarden van
de functie. De sollicitant mag weigeren om vragen te beantwoorden die niet relevant zijn.
(sommige rechters oordelen zelfs dat je mag liegen bij dergelijke vragen)
Medische onderzoeken: deze kunnen enkel gerechtvaardigd worden onder verwijzing naar de
actuele geschiktheid van de werknemer en de specifieke kenmerken van de openstaande
betrekking.
Alle inlichtingen die de sollicitant tijdens de aanwervingsprocedure verschaft, moeten door de
werkgever sowieso vertrouwelijk behandeld worden.
Werkgeversverplichtingen:
Doel te vermijden dat sollicitanten niet zouden solliciteren omwille van de daaraan
verbonden kosten
o De selectiekosten => werkgever
o Verplaatsingskosten => sollicitant (de werkgever moet de kost wel zoveel mogelijk
beperken)
Eensluidend verklaarde afschriften van documenten
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller idsm. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.92. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78998 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now