Dit document is een volledige samenvatting van alle lessen van het vak Politicologie, inclusief het handboek dat bij deze lessen hoort. Door het leren van deze samenvatting behaalde ik in eerste zit een 13/20.
1.1 Wat is politiek?
Aristoteles → de mens is een ‘zoon politikon’ = een sociaal wezen.
Plato → schreef in ‘Politeia’ zijn visie op de ideale samenleving neer.
Definitie politiek: Politiek is alles wat te maken heeft met het besturen van een samenleving.
1.2 Variaties in politiek
De samenleving is het belangrijkste aspect van politiek dat kan variëren. Een samenleving heeft te
maken met problemen van coördinatie en van sturing → er moet aan politiek gedaan worden.
1.2.1 Politiek en territorium
Samenlevingen zijn verbonden aan een territorium (provincies, landen, .. ). Binnen de grenzen van
die samenleving ben je onderworpen aan de regels ervan. Het lidmaatschap van een samenleving
verbonden aan een territorium is veel omvattend en dwingend, je kan de regels niet zomaar
ontwijken. Je kan verhuizen maar dan: ander territorium → andere regels.
Vandaag is de wereld verdeeld in staten, die hebben een grondgebied dat ze intern besturen en
eventueel tegen externe vijanden beschermen.
Conclusie: Politiek is het sturen van een samenleving → politiek speelt zich dus vooral af in
samenlevingen met een grondgebied, in staten. Wij concentreren ons op deze territoriale politiek.
Politiek kan ook variëren naar inhoud en naar reikwijdte. Onze definitie van politiek zegt niet wat er
in een samenleving geregeld wordt, dat kan immers heel sterk verschillen!
1.2.2 De verschuivende culturele grenzen van de politiek
Halverwege de 19e eeuw was politiek een beperkte aangelegenheid (justitie, financiën, defensie..). In
de loop der jaren kwamen er fundamentele veranderingen mede door de arbeidersbeweging
teweeggebracht. Ze ijverde voor beschermende maatregelen die de gevolgen van het vrij
economisch verkeer moesten inperken. Vandaag is het vanzelfsprekend dat politiek ook optreedt op
terreinen als (onderwijs, gezondheid, milieu, .. ).
Conclusie: Politiek evolueert van een beperkte (justitie, financiën,..) naar een veelomvattende
aangelegenheid. (+ onderwijs, gezondheid, milieu).
1
,Ook is er een voortdurende evolutie in politieke cultuur. Zo hecht de westerse samenleving veel
belang aan het onderscheid tussen privé en publiek. het privéleven een sfeer waar de politiek niet
aanwezig is of mag zijn. Maar deze grenzen verschuiven voortdurend.
2
,1.2.3 De vormen en structuren van de politiek
Politiek: - varieert naargelang de soort samenleving die bestuurd wordt
- varieert naargelang de inhoud van de politiek
→ politiek kan dus zeer verschillende vormen aannemen
Politiek regime: wordt bepaald door wat de grote principes zijn, bv:
→ (voornaamste) verschil: democratisch of autoritair regime
→ verschil unitaire of federale staat
We kunnen ook concretere verschillen onderzoeken zoals de variatie in politieke instellingen en
procedures. Bv. De verschillen in mogelijke verkiezingsprocedures.
Politieke wetenschap: de studie van de variatie in politiek, de verschillen in kaart brengen.
1.3 Wat is politieke wetenschap?
Politieke wetenschappers zijn niet de enigen die over politiek praten, maar ze doen dat volgens eigen
regels. De doelstelling van de politieke wetenschap is politieke gebeurtenissen en instellingen te
begrijpen en te verklaren. Wij willen ANALYSEREN.
De eerste regel = de intellectuele distantie: we gaan niet aan het ‘politieke debat’ deelnemen. We
mogen ons onderzoek/analyses niet laten beïnvloeden door onze eigen mening. Wie dit niet beseft
→ geen goede politieke wetenschapper. Wij zijn wel een kind van ‘onze samenleving en tijd’, dit kan
wel de keuze van onderwerpen beïnvloeden! Bv. ’90, opkomst extreem rechts interessant, vandaag
de controle v/d financiële sector enz.
Deze distantie kan bereikt worden door de regels van de wetenschappelijke methode te respecteren.
Een vuistregel is veel en bewust waarnemingen verzamelen en een bewuste keuze maken van de
gebruikte onderzoekstechniek. De politicologie verzamelt voortdurend en systematisch data die
onderling vergeleken kan worden en in soorten en varianten geclassificeerd kan worden. Zo kunnen
gebeurtenissen die voor mensen uitzonderlijk lijken geclassificeerd worden als een algemeen
verschijnsel (bv. Een bomaanslag).
Door vergelijking kunnen we tot inzichten komen over de samenleving. Om te kunnen vergelijken
moeten we op zoek gaan naar gelijkaardige gevallen/cases die tot eenzelfde categorie behoren. Na
het verzamelen van de data → keuze van de soort methoden. Dit gebeurt niet willekeurig maar
3
, naargelang de aard van de verzamelde data en de vraag die beantwoord moet worden.
(kwantitatieve vs. Kwalitatieve benadering → géén superieure methode, wel veel debat over).
Principe van openheid: Altijd vermelden wat je onderzoekt en waarom je het op die bepaalde
manier doet. Anderen moeten in staat zijn om je werk te beoordelen en er eventueel op verder te
bouwen!
Op basis van een nauwkeurige en zo objectief mogelijke analyse van de onderzoeksgegevens
probeert de politicoloog tot meer algemeen geldende uitspraken te komen over de werkelijkheid. De
geschreven artikels worden dan ook meestal pas gepubliceerd na peer review. Politicologie bestaat
uit het nauwkeurig analyseren van feiten en processen, niet het ventileren van politieke meningen.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller clararummens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.
